της Βικτωρίας Μαζεμένου
Φωτογραφίες : Γιάννης Κολιός
Στις δώδεκα αφήσαμε τον σιδηροδρομικό σταθμό του Amritsar και για πάνω από τρεις ώρες διασχίζαμε την εύφορη πεδιάδα του Παντζάμπ μέχρι την πόλη Pathankot. Ο σταθμός των λεωφορείων ευτυχώς δεν ήταν πολύ μακριά. Έχοντας αφήσει πίσω τα τουρμπάνια των Σιχ επιβιβαστήκαμε στο λεωφορείο μαζί με τους βουνίσιους συνεπιβάτες μας και αρχίσαμε να σκαρφαλώνουμε τα Ιμαλάια.
Ο επόμενος σταθμός στο οδοιπορικό μας στη ....βόρειο-δυτική Ινδία είναι το McLeod Ganj, δέκα περίπου χιλιόμετρα βορειότερα από το Dharamsala. Σε αυτό το μέρος στα Ινδικά Ιμαλάια βρίσκεται η κατοικία του Δαλάι Λάμα αλλά και χιλιάδων εξόριστων Θιβετιανών.
Όταν φτάσαμε, μετά από τρεις ώρες στο McLeod Ganj, ήταν επτά η ώρα το βράδυ και ο βουνίσιος αέρας του Ιανουαρίου μας έκοψε την ανάσα. Η κίνηση στο δρόμο ήταν σχεδόν ανύπαρκτη. Με αρκετή δυσκολία μάθαμε προς πια κατεύθυνση βρίσκονταν το ξενοδοχείο μας. Φορτωθήκαμε τις τσάντες μας, με το κρύο να γίνεται τσουχτερό. Τα τελευταία εκατό μέτρα ήταν εξαντλητικά. Αντιμέτωποι με μια απότομη ανηφόρα, το βάρος των αποσκευών, την έλλειψη οξυγόνου λόγω του υψόμετρου και την άγνοια για την ακριβή τοποθεσία του προορισμού μας, τα αποθέματα ενέργειας που είχαμε πραγματικά τέθηκαν σε δοκιμασία. Μας αποζημίωσαν όμως τα χαμόγελα των Θιβετιανών που μας υποδέχθηκαν στο τέλος της διαδρομής.
Το Chonor House, διακοσμημένο και επιπλωμένο σύμφωνα με την Θιβετιανή παράδοση ήταν απίστευτα φιλόξενο. Το δωμάτιό μας, το Kham, είχε πάρει το όνομά του από μία από τις τρεις μεγάλες επαρχίες του Θιβέτ (οι άλλες δύο U-Tsang και Amdo είχαν επίσης δώσει το όνομά τους σε αντίστοιχα δωμάτια). «Είναι το αγαπημένο δωμάτιο του Ρίτσαρντ Γκήρ» μας είπε η γλυκιά Θιβετιανή που μας συνόδεψε. Το ίδιο το δωμάτιο ήταν απλό, διακοσμημένο με πίνακες πολεμικού περιεχομένου, μιας και η συγκεκριμένη επαρχία του Θιβέτ φημίζεται για τους γενναίους της πολεμιστές. Βαριά παπλώματα, μια σόμπα υγραερίου και μια γάτα που μάλλον θεωρούσε το συγκεκριμένο δωμάτιο σπίτι της, μας έκαναν να αισθανθούμε τόσο οικεία που με μεγάλη μας χαρά παρατείναμε την διαμονή μας.
Tsuglagkhang complex : Όπως το Θιβέτ
Την επόμενη ημέρα ανακαλύψαμε ότι η κατοικία του Δαλάι Λάμα βρισκόταν στο λόφο ακριβώς απέναντι από το ξενοδοχείο, ο ίδιος όμως… απουσίαζε. Στο ίδιο συγκρότημα αλλά χαμηλότερα βρισκόταν το Θιβετιανό Μουσείο, το μοναστήρι Namgyal, και ο ιερός ναός Tsuglagkhan, το πιο σημαντικό Βουδιστικό μνημείο στην περιοχή. Καταβαίνοντας την απότομη κατηφόρα προς τον κεντρικό δρόμο είδαμε ότι η περιοχή είχε κατακλεισθεί από βουδιστές μοναχούς. Τα χαμογελαστά, πολυάριθμα πρόσωπα των Θιβετιανών και οι πορφυροί χιτώνες των μοναχών μας έκαναν γρήγορα να ξεχάσουμε ότι βρισκόμαστε στην Ινδία. Ινδοί και Κασμιριανοί υπήρχαν βέβαια αλλά το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού ήταν Θιβετιανοί και αυτό σε μπέρδευε, σε έκανε να πιστεύεις ότι βρίσκεσαι στο Θιβέτ.
Όπου και να κοίταζες γύρω σου έβλεπες βουνά με απότομες πλαγιές και μυτερές κορυφές. Παρόλο που βρισκόμασταν στα μέσα του χειμώνα και παρόλο το υψόμετρο, δεν είχε χιονίσει. Κάποιες ψηλότερες κορυφές των Ιμαλαίων, βορειότερα, ήταν ολόλευκες. Το κρύο βέβαια ήταν αρκετό αλλά ο ήλιος που έλαμπε σχεδόν καθημερινά, έκανε την ημέρα πολύ ευχάριστη. Με τον ήλιο να σε λούζει, έπινες τον καφέ σου στα τραπεζάκια έξω από τα καφέ και χάζευες τον κόσμο να πηγαινοέρχεται μέχρι που ο ήλιος να δύσει. Μόλις πέσει η νύχτα ο κρύο γίνεται πολύ τσουχτερό και η κυκλοφορία διακόπτεται απότομα. Λόγω της χειμερινής περιόδου οι τουρίστες ήταν ελάχιστοι. Η αγαπημένη εποχή των τουριστών συμπεριλαμβανομένου (το βρήκατε!) και του Ρίτσαρντ Γκήρ, όπως επίσης και των άλλων διασήμων που επισκέπτονται την περιοχή, είναι η Άνοιξη. ________________
Τον Μάιο του 1949 ο στρατός της νεοσύστατης κομμουνιστικής κυβέρνησης της Κίνας του Μάο Τσε Τούνγκ, εισέβαλε στο Θιβέτ. Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Κίνας, το Θιβέτ δεν αποτελούσε αυτόνομο κράτος γιατί τα δύο έθνη ήταν, κατά την περίοδο της αυτοκρατορίας των Μογγόλων, ένα. Η Κινεζική κατοχή του Θιβέτ συνεχίζεται μέχρι και τις μέρες μας. Πάνω από ένα εκατομμύριο πολίτες έχουν χάσει τη ζωή τους και χιλιάδες άλλοι έχουν οδηγηθεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Έχοντας αντιληφθεί την βαθειά εξάρτηση του Θιβετιανού λαού με το βουδισμό και την θρησκευτική ηγεσία, οι Κινέζοι στην διάρκεια των εξήντα χρόνων που έχουν μεσολαβήσει από την κατάληψη του Θιβέτ κατέστρεψαν σχεδόν το 90% των βουδιστικών μοναστηριών της χώρας.
Το 1959, ο Tenzin Gyatso, ο 14ος Δαλάι Λάμα μαζί με μερικούς ακόμα μοναχούς αποφάσισαν να εγκαταλείψουν το Θιβέτ και να ζητήσουν καταφύγιο σε κάποια άλλη χώρα. Αφού διασχίσανε τα Ιμαλάια πεζοί για αρκετές εβδομάδες, έφτασαν στην Ινδία η οποία και τους έδωσε πολιτικό άσυλο. Η εξόριστη ηγεσία του Θιβέτ εγκαταστάθηκε δέκα χιλιόμετρα πάνω από το Dharamsala, στο McLeod Gang, από όπου για πενήντα χρόνια τώρα διαπραγματεύεται μάταια την απελευθέρωση της χώρας της.
Το Dharamsala, ένα χωριό στα Ινδικά Ιμαλάια χωρίς ιδιαίτερες προδιαγραφές, έμελε να γίνει ένα μικρό Θιβέτ. Πολλοί από τους εκατοντάδες χιλιάδες Θιβετιανούς που ακολούθησαν τον Δαλάι Λάμα στην εξορία οδηγήθηκαν σε αυτό ακριβώς, το μέχρι πρότινος άγνωστο, σημείο του πλανήτη. Με τη βοήθεια της Ινδικής κυβέρνησης και την οικονομική συνεισφορά ανθρώπων από όλα τα μέρη του κόσμου, δημιουργήθηκε ένας μεγάλος αριθμός κοινοτήτων, στην Ινδία και όχι μόνο, που σκοπό έχουν να στηρίξουν αυτούς τους ανθρώπους στην καινούργια τους ζωή.
Το ινστιτούτο Norbulingka
16 χιλιόμετρα νότια από το McLeod Ganj βρίσκεται το Norbulingka Insitute. Όταν φτάσαμε μέσα στη νύχτα δεν καταλάβαμε πόσο επικίνδυνος πραγματικά είναι ο δρόμος. Τώρα, κατά τη διάρκεια της ημέρας κάθε στροφή που παίρναμε νομίζαμε ότι θα είναι και η τελευταία και ασυναίσθητα γέρναμε προς την αντίθετη πλευρά λες και αυτή μας η κίνηση θα εμπόδιζε το αυτοκίνητο να γκρεμοτσακιστεί.
Κανένα προστατευτικό δεν υπήρχε μεταξύ του στενού, κακό-συντηρημένου οδοστρώματος και του χάους που έχασκε στα αριστερά μας και που θα μπορούσε ίσως να συγκρατήσει την πτώση μας σε περίπτωση κινδύνου. Για τους δρόμους αυτούς πολλά έχουν ειπωθεί αλλά τίποτα δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα. Παρόλο το ενδιαφέρον που έχουν δείξει οι αστέρες του Χόλυγουντ, ο αγαπητός τους φίλος Δαλάι Λάμα συνεχίζει να παίζει τη ζωή του κορώνα γράμματα κάθε φορά που βγαίνει απ’ το σπίτι του.
Το ινστιτούτο, που πήρε το όνομά του από τα θερινά ανάκτορα του Δαλάι Λάμα στο Θιβέτ, ολοκληρώθηκε το 1988. Το εκπαιδευτικό αυτό συγκρότημα όπως και αυτά στο McLeod Ganj, έχουν σκοπό να διδάξουν στους νέους παραδοσιακές τέχνες του Θιβέτ, όπως παραδείγματος χάριν ξυλογλυπτική. Τα υπέροχα έπιπλα και αντικείμενα που κατασκευάζουν όχι μόνο τους κρατάει ενωμένους με τις παραδόσεις της πατρίδας τους αλλά είναι και ένας σοβαρός οικονομικός πόρος για πολλές οικογένειες.
Το δαιδαλώδες σύστημα των χαμηλών κτιρίων είναι κτισμένο ανάμεσα σε κήπους σχεδιασμένους κατά τα Ιαπωνικά πρότυπα, με σκιασμένα μονοπάτια, πέτρινες ή ξύλινες γεφυρούλες πάνω από λιμνούλες και μικρούς καταρράκτες. Για τους λάτρεις της ηρεμίας το συγκρότημα συμπεριλαμβάνει δωμάτια με παραδοσιακή διακόσμηση. Κατά την επίσκεψή μας όμως τα δωμάτια ανακαινιζόντουσαν και δεν είχαμε την ευκαιρία να τα δούμε. Ήταν όμως εύκολο να φανταστούμε ότι η παραμονή σε αυτό το τόσο ενεργειακό περιβάλλον, με στοιχεία Feng Sui και βουδιστικής φιλοσοφίας, ήταν το πλέον κατάλληλο για διαλογισμό και εσωτερική αναζήτηση.
Το μοναστήρι του Καρμάπα
Λίγα χιλιόμετρα ανατολικά από το Ινστιτούτο ήταν το μοναστήρι Gyuto. Αν και ο ταξιδιωτικός οδηγός δεν ανέφερε τίποτα για το εν λόγω μοναστήρι, κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στην περιοχή μάθαμε ότι εκεί ζει ο Καρμάπα ο 17ος .
Αν και δεν είχαμε ακούσει ποτέ πριν για τον Καρμάπα, είναι αδύνατο να μην πληροφορηθείς την ύπαρξή του στα μέρη αυτά. Μια επίσκεψη στα βιβλιοπωλεία ήταν αρκετή για να εφοδιαστούμε τα κατάλληλα βιβλία που θα μας έδιναν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την προσωπικότητα αυτού του τόσο νέου ανθρώπου και την διαδρομή του μέχρι σήμερα. Οι συζητήσεις μας με του Θιβετιανούς μας έκαναν επίσης να καταλάβουμε ότι ο Καρμάπα δεν έχει μόνο παρελθόν αλλά και μέλλον και κάποια μέρα σχεδόν κάθε άνθρωπος στον πλανήτη αυτόν, θα γνωρίζει την ύπαρξη του.
Όπως γνωρίζουμε, ο Δαλάι Λάμα είναι ο θρησκευτικός ηγέτης όλων των Θιβετιανών, αυτών που ζουν στο Θιβέτ αλλά και όσων βρίσκονται στην εξορία. Είναι ο 14ος Δαλάι Λάμα και είχε αναγνωρισθεί σε πολύ μικρή ηλικία ως η μετεμψύχωση του προηγούμενου. Όταν ο 13ος Δαλάι Λάμα πέθανε άφησε οδηγίες για το που θα πρέπει να αναζητήσουν την μετεμψύχωσή του. Από την στιγμή όμως που το σύστημα αναζήτησης δεν υφίσταται πλέον λόγω της κατοχής του Θιβέτ από τους Κινέζους, 15ος Δαλάι Λάμα δεν θα υπάρξει. Ο ίδιος βέβαια έχει πει ότι δεν θα μετεμψυχωθεί εντός του εδάφους του Θιβέτ.
Παρόλα αυτά θα είναι δύσκολο να εντοπισθεί και αν τελικά εντοπισθεί θα υπάρχει πάντα αμφιβολία ως προς την εγκυρότητά της. Οι εξόριστοι Θιβετιανοί όμως, θα συνεχίσουν να έχουν την ανάγκη ενός θρησκευτικού ηγέτη που θα αγωνίζεται γι αυτούς και θα αποτελεί σημείο αναφοράς για όλους σε όποιο μέρος του κόσμου και αν βρίσκονται. Ο Καρμάπα σε ηλικία μόλις είκοσι-τεσσάρων ετών σήμερα είναι ο τελευταίος θρησκευτικός ηγέτης που έχει αναγνωρισθεί επίσημα, ακόμα και από τους Κινέζους, ότι είναι η μετεμψύχωση του Καρμάπα του 16ου
Καρμάπα ο 17ος (Όγκιεν Τρίνλεϋ Ντόρτζε)
Στις 27 Δεκεμβρίου 1999, ο Καρμάπα ανακοίνωσε στους μοναχούς στο μοναστήρι στο οποίο ζούσε στο Θιβέτ, ότι τις επόμενες είκοσι ένα ημέρες θα τις περνούσε σε πλήρη απομόνωση. Ο πραγματικός σκοπός του όμως ήταν να αποδράσει από το Κινεζο-κρατούμενο Θιβέτ όπως ακριβώς πριν από σαράντα χρόνια είχε κάνει και ο Δαλάι Λάμα.
Ο 14χρονος τότε Καρμάπα, επικεφαλής μιας από τις μεγαλύτερες σχολές Βουδισμού στο Θιβέτ και ο πρώτος που είχε αναγνωριστεί από τον Δαλάι Λάμα αλλά και από τους Κινέζους, σαν την αδιαμφισβήτητη μετεμψύχωση του προηγούμενου Καρμάπα, είχε πάρει την απόφασή του.
Η επιθυμία των Κινέζων να τον αναγνωρίσουν ως τον διάδοχο του προηγούμενου Καρμάπα σε ηλικία μόλις επτά ετών δεν ήταν ανιδιοτελής. Αντίθετα, μια θρησκευτική προσωπικότητα του μεγέθους του Καρμάπα, γαλουχημένη από τους ίδιους, θα αποτελούσε όχι μόνο ισχυρό όπλο στην προσπάθειά τους να υποτάξουν τον Θιβετιανό λαό αλλά και στην προσπάθειά τους να προτάξουν αντίλογο στα λόγια του εξόριστου θρησκευτικού ηγέτη, του Δαλάι Λάμα, που έδειχναν να έχουν τεράστια απήχηση στο Δυτικό κόσμο.
Για επτά ημέρες ο έφηβος Καρμάπα, μαζί με άλλες θρησκευτικές προσωπικότητες από το μοναστήρι, διέσχιζαν τα χιονισμένα Ιμαλάια και μέσω Νεπάλ έφτασαν στην Ινδία. Όταν ο πλανήτης γιόρταζε το millennium με πυροτεχνήματα ο Καρμάπα έχοντας αντιληφθεί το βάρος της θρησκευτικής του αποστολής έβαζε σε κίνδυνο τη ζωή του για να μπορέσει να σταθεί στο λαό του με ελεύθερη βούληση και όχι σαν φερέφωνο των Κινέζων.
Στις 5 Ιανουαρίου 2000, στις 10.30 το πρωί ο Καρμάπα, ταλαιπωρημένος αλλά υγιής, έφτασε στο Dharamsala στην Ινδία. Το διπλωματικό επεισόδιο που παραλίγο να δημιουργηθεί μεταξύ Ινδίας και Κίνας τελικά αποφεύχθηκε. Η Ινδική κυβέρνηση εγκατέστησε τον Καρμάπα στο μοναστήρι Gyuto λίγα χιλιόμετρα νότια από το Dharamsala και παρόλο που η διαμονή του στο μοναστήρι αυτό θεωρείτο προσωρινή λύση, παραμένει εκεί μέχρι και σήμερα.
Karmapa Vs. Karmapa
Η διαδοχή Καρμάπα είναι η πιο αρχαία διαδοχή στον Θιβετιανό Βουδισμό, προγενέστερη του Δαλάι Λάμα για πάνω από δύο αιώνες. Η διαδοχή αυτή είναι πολύ σημαντική γιατί ο Καρμάπα είναι παραδοσιακά η κεφαλή της σχολής Karma Kagyu που χρονολογείται από τον 10ο αιώνα.
Η αναγνώριση του δέκατου έβδομου Καρμάπα έχει υπάρξει ζήτημα αντιπαράθεσης. Μετά τον θάνατο του δέκατου έκτου Καρμάπα, Rangjung Rigpe Dorje, το 1981, δύο υποψήφιοι έχουν προταθεί:
Ogyen Trinley Dorje
Γεννήθηκε στις 26 Ιουνίου 1985 σε νομαδική οικογένεια, στην επαρχία Kham του ανατολικού Θιβέτ.
Trinley Thaye Dorje
Γεννήθηκε στις 6 Μαίου 1983 στη Λάσα. Ο πατέρας του υπήρξε η μετεμψύχωση ενός πολύ σημαντικού Λάμα της σχολής Nyingma.
Παρόλο που η αναγνώριση του Ogyen Trinley Dorje ως Καρμάπα έχει γίνει αποδεκτή από το μεγαλύτερο μέρος των μοναστηριών και των Λάμα της σχολής Karma Kagyu, υπάρχουν κάποια που δεν την έχουν αποδεχθεί. Εν τω μεταξύ και οι δύο έχουν ενθρονιστεί ως Καρμάπα ο 17ος όπως επίσης και οι δύο έχουν υιοθετήσει το ρόλο του Καρμάπα.
Η αντιπαράθεση θα πάρει τέλος, όταν μετά το θάνατο του Δαλάι Λάμα, ο Καρμάπα θα τον διαδεχθεί ως η πνευματική εξουσία του Θιβετιανού Βουδισμού. Η ζυγαριά πάντως γέρνει υπέρ του Ogyen Trinley Dorje.(ΠΗΓΗ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου