Ένα παλιό ανέκδοτο αναφερόμενο στις αρχές τις δεκαετίας του ’60 έλεγε τα εξής: Κατά την επίσκεψη του..
Α΄ Γραμματέα του Κ.Κ. της (τότε) Σοβιετικής Ένωσης Νικήτα Χρουτσώφ (Κρούτσεφ) στις ΗΠΑ και την επομένη της ομιλίας του στα Ηνωμένα Έθνη (όπου σε ένδειξη διαμαρτυρίας έβγαλε το ένα παπούτσι του και κτυπούσε μ’ αυτό το έδρανό του), έγινε αγώνας δρόμου μεταξύ αυτού και του (τότε) Προέδρου των ΗΠΑ Τζών Φιτζεράλντ Κένεντι. Πρώτος τερμάτισε ο Κένεντι και δεύτερος (και τελευταίος) ο Νικήτα Χρουτσώφ.
Την επομένη μέρα οι εφημερίδες των ΗΠΑ θριαμβολογούσαν – και δικαίως- για τη νίκη Κένεντι. Θριαμβολογούσαν όμως και οι εφημερίδες .. της ΕΣΣΔ. Έγραφαν συγκεκριμένα: Σ’ έναν τιτάνιο αγώνα δρόμου στην Πρωτεύουσα του Καπιταλισμού ο σύντροφος Νικήτα Χρουτσώφ, παρά τις κάθε είδους δολοπλοκίες και μεθοδεύσεις των μπουρζουάδων της Αμερικής και του ΝΑΤΟ άντεξε και κατέλαβε τη δεύτερη θέση, δίνοντας έτσι μια μεγάλη απόδειξη ότι το σοσιαλιστικό μας σύστημα είναι ανώτερο από το απάνθρωπο και αιματοβαμμένο καπιταλιστικό. Ζήτω η ΕΣΣΔ, ζήτω ο σύντροφος πρώτος Γραμματέας. Όλα τα ΜΜΕ της Σοβιετικής Ένωσης πανηγύριζαν για την μεγάλη νίκη του αρχηγού τους!
Τα μέσα ενημέρωσης της ΕΣΣΔ δεν έλεγαν ψέματα σε ό,τι αφορά το ότι έγινε αγώνας δρόμου διότι πράγματι (κατά το ανέκδοτο) έγινε. Δεν έλεγαν επίσης ψέματα ότι ο Σοβιετικός ηγέτης κατέλαβε τη δεύτερη θέση. Απέφυγαν όμως να πουν την πλήρη αλήθεια αποκρύπτοντας το γεγονός ότι στον αγώνα, πήραν μέρος μόνο δύο: Ο Κρούτσεφ κι ο Κένεντι. Και ότι νίκησε ο Κένεντι τον Κρούτσεφ. Είπαν δηλ. τη μισή αλήθεια. Κάτι βέβαια πολύ συνηθισμένο στην κομμουνιστική προπαγάνδα. Και γενικά σε κάθε προπαγάνδα.
Ο μεγάλος συγγραφέας Aldous Huxley έγραφε το 1932, στο θαυμάσιο (και προφητικό) βιβλίο του «Υπέροχος Νέος Κόσμος» (Brave New World): «Οι μεγαλύτεροι θρίαμβοι της προπαγάνδας έχουν επιτευχθεί, όχι κάνοντας κάτι, αλλά αποφεύγοντας να κάνεις κάτι. Η αλήθεια είναι μεγάλη, αλλά ακόμα μεγαλύτερη, από μια πρακτική άποψη, είναι η απόκρυψη της αλήθειας». Ο Θόδωρος Πάγκαλος φαίνεται πως ενστερνίζεται αυτή την άποψη του Α. Xuxley και την εφαρμόζει, τακτικά (γράψαμε σχετικά στο χθεσινό μας φύλλο).
Φυσικά ο κ. Αντιπρόεδρος δεν είναι – μακάρι να ήταν – ο μόνος που επιδίδεται στο … ευγενές σπορ της μισής αλήθειας. Αν λέγαμε μάλιστα πως σ’ αυτό το σπορ έχει ιδιαίτερες επιδόσεις το πολιτικό μας σύστημα γενικά, δεν θα ήμασταν και πολύ μακριά από την αλήθεια. Ας αναφέρουμε για παράδειγμα πόσες φορές κι από πόσο διαφορετικούς πολιτικούς δεν ακούσαμε με τα ίδια ακριβώς ή και με παρεμφερή λόγια το περίφημο: «Όλα στο φως», «διαφάνεια, παντού». Και κάποια, ελάχιστα, έρχονται στο φως. Όμως πάντα τα πιο πολλά τα σκεπάζει βαθύ σκοτάδι και όλα δείχνουν πως θα πάρει πολλά ακόμα χρόνια για να ξημερώσει. Για το πολιτικό μας σύστημα θάλεγε κανείς πως σωστότερο είναι να λέμε: «Το τέχνασμα της ελάχιστης αλήθειας» και όχι της μισής.
Ωστόσο γεννιέται το εύλογο ερώτημα. Γιατί οι πολιτικοί καταφεύγουν σ’ αυτό το τέχνασμα; Γιατί άραγε η απόκρυψη της αλήθειας είναι μεγαλύτερη από την αλήθεια, από πρακτική τουλάχιστον άποψη;
Φαίνεται πως η αλήθεια είναι σκληρή, και δύσκολη. Τις περισσότερες φορές, μάλιστα και ασύμφορη για όποιον την ενστερνίζεται και την υπηρετεί. Ιστορικά παραδείγματα πάμπολλα. «Δέκα αλήθειες αν θα πεις, δέκα φορές θα σταυρωθείς», έλεγε ένα παλιότερο τραγούδι του Κώστα Χατζή.
Φαίνεται επίσης πως οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από παραμύθια. Ιδιαίτερα εμείς οι Έλληνες. Είναι τυχαίο ότι έχουμε την πλουσιότερη και αρτιότερη μυθολογία στον κόσμο; Σήμερα επιπλέον με την τηλεόραση, το internet και όλα τα συνακόλουθα ο καθένας μας βομβαρδίζεται καθημερινά με ένα σωρό (αδιασταύρωτες συνήθως) πληροφορίες. Πληροφορίες, ως επί το πλείστον, της μισής αλήθειας. Μέσα σ’ αυτό τον όγκο των πληροφοριών, όταν ψάχνεις την αλήθεια είναι σαν «να ψάχνεις ψύλλους στα άχυρα». Γι’ αυτό κι ο Έλιοτ αναφωνεί λυπητερά: «Πώς χάσαμε τη γνώση μέσα στην πληροφορία. Πώς χάσαμε τη σοφία μέσα στη γνώση!»
Έτσι οι πολίτες έμαθαν να ζουν με τη μισή αλήθεια. Δεν έχουν την ανάγκη όλης της αλήθειας για να ζήσουν. Βολεύονται, όπως ο καθένας μπορεί, με τη μασκαρεμένη αλήθεια, την κατακερματισμένη πληροφόρηση, την φαλκιδευμένη ανακοίνωση.
Έτσι οι πολίτες ανέχονται χειροκροτούν μάλιστα, τους θιασώτες και εκφραστές της μισής ( και της ελάχιστης ακόμα) αλήθειας. Όπως αυτές τις εκσφενδονίζουν κατά διαστήματα όχι μόνο ο κ. Πάγκαλος, που διαπρέπει στο είδος, μα και πολλοί άλλοι πολιτικοί μας. Που βέβαια οι πολίτες τους επιβραβεύουν συνήθως !
Έτσι εξηγείται το ότι σημαντικά γεγονότα χρειάζονται χρόνια για να ερμηνευτούν σωστά, για να βρεθεί δηλαδή (όταν βρεθεί) η καλά κρυμμένη αλήθεια. Και το ότι πάντοτε τα παραπέμπουμε τον «ιστορικό του μέλλοντος». Χρειάζεται βλέπεις χρόνος ικανός για να σβήσει τον πόνο και να αποτρέψει το λαό να ταυτισθεί μαζί τους.
Ο Κωστής Παπαγιώργης γράφει σχετικά: «ποτέ ο αμερικανός πολίτης δεν ταυτίσθηκε με τις αγριότητες του Βιετνάμ, οι Γερμανοί με τα κρεματόρια, οι Γάλλοι με τις σφαγές στην Αλγερία…» Στις μέρες μας, μέρες κρίσης και οικονομικής δυσπραγίας, το εμπόριο της αλήθειας ανθεί. Δεν το αγγίζει καμία κρίση. Δυστυχώς…
Α΄ Γραμματέα του Κ.Κ. της (τότε) Σοβιετικής Ένωσης Νικήτα Χρουτσώφ (Κρούτσεφ) στις ΗΠΑ και την επομένη της ομιλίας του στα Ηνωμένα Έθνη (όπου σε ένδειξη διαμαρτυρίας έβγαλε το ένα παπούτσι του και κτυπούσε μ’ αυτό το έδρανό του), έγινε αγώνας δρόμου μεταξύ αυτού και του (τότε) Προέδρου των ΗΠΑ Τζών Φιτζεράλντ Κένεντι. Πρώτος τερμάτισε ο Κένεντι και δεύτερος (και τελευταίος) ο Νικήτα Χρουτσώφ.
Την επομένη μέρα οι εφημερίδες των ΗΠΑ θριαμβολογούσαν – και δικαίως- για τη νίκη Κένεντι. Θριαμβολογούσαν όμως και οι εφημερίδες .. της ΕΣΣΔ. Έγραφαν συγκεκριμένα: Σ’ έναν τιτάνιο αγώνα δρόμου στην Πρωτεύουσα του Καπιταλισμού ο σύντροφος Νικήτα Χρουτσώφ, παρά τις κάθε είδους δολοπλοκίες και μεθοδεύσεις των μπουρζουάδων της Αμερικής και του ΝΑΤΟ άντεξε και κατέλαβε τη δεύτερη θέση, δίνοντας έτσι μια μεγάλη απόδειξη ότι το σοσιαλιστικό μας σύστημα είναι ανώτερο από το απάνθρωπο και αιματοβαμμένο καπιταλιστικό. Ζήτω η ΕΣΣΔ, ζήτω ο σύντροφος πρώτος Γραμματέας. Όλα τα ΜΜΕ της Σοβιετικής Ένωσης πανηγύριζαν για την μεγάλη νίκη του αρχηγού τους!
Τα μέσα ενημέρωσης της ΕΣΣΔ δεν έλεγαν ψέματα σε ό,τι αφορά το ότι έγινε αγώνας δρόμου διότι πράγματι (κατά το ανέκδοτο) έγινε. Δεν έλεγαν επίσης ψέματα ότι ο Σοβιετικός ηγέτης κατέλαβε τη δεύτερη θέση. Απέφυγαν όμως να πουν την πλήρη αλήθεια αποκρύπτοντας το γεγονός ότι στον αγώνα, πήραν μέρος μόνο δύο: Ο Κρούτσεφ κι ο Κένεντι. Και ότι νίκησε ο Κένεντι τον Κρούτσεφ. Είπαν δηλ. τη μισή αλήθεια. Κάτι βέβαια πολύ συνηθισμένο στην κομμουνιστική προπαγάνδα. Και γενικά σε κάθε προπαγάνδα.
Ο μεγάλος συγγραφέας Aldous Huxley έγραφε το 1932, στο θαυμάσιο (και προφητικό) βιβλίο του «Υπέροχος Νέος Κόσμος» (Brave New World): «Οι μεγαλύτεροι θρίαμβοι της προπαγάνδας έχουν επιτευχθεί, όχι κάνοντας κάτι, αλλά αποφεύγοντας να κάνεις κάτι. Η αλήθεια είναι μεγάλη, αλλά ακόμα μεγαλύτερη, από μια πρακτική άποψη, είναι η απόκρυψη της αλήθειας». Ο Θόδωρος Πάγκαλος φαίνεται πως ενστερνίζεται αυτή την άποψη του Α. Xuxley και την εφαρμόζει, τακτικά (γράψαμε σχετικά στο χθεσινό μας φύλλο).
Φυσικά ο κ. Αντιπρόεδρος δεν είναι – μακάρι να ήταν – ο μόνος που επιδίδεται στο … ευγενές σπορ της μισής αλήθειας. Αν λέγαμε μάλιστα πως σ’ αυτό το σπορ έχει ιδιαίτερες επιδόσεις το πολιτικό μας σύστημα γενικά, δεν θα ήμασταν και πολύ μακριά από την αλήθεια. Ας αναφέρουμε για παράδειγμα πόσες φορές κι από πόσο διαφορετικούς πολιτικούς δεν ακούσαμε με τα ίδια ακριβώς ή και με παρεμφερή λόγια το περίφημο: «Όλα στο φως», «διαφάνεια, παντού». Και κάποια, ελάχιστα, έρχονται στο φως. Όμως πάντα τα πιο πολλά τα σκεπάζει βαθύ σκοτάδι και όλα δείχνουν πως θα πάρει πολλά ακόμα χρόνια για να ξημερώσει. Για το πολιτικό μας σύστημα θάλεγε κανείς πως σωστότερο είναι να λέμε: «Το τέχνασμα της ελάχιστης αλήθειας» και όχι της μισής.
Ωστόσο γεννιέται το εύλογο ερώτημα. Γιατί οι πολιτικοί καταφεύγουν σ’ αυτό το τέχνασμα; Γιατί άραγε η απόκρυψη της αλήθειας είναι μεγαλύτερη από την αλήθεια, από πρακτική τουλάχιστον άποψη;
Φαίνεται πως η αλήθεια είναι σκληρή, και δύσκολη. Τις περισσότερες φορές, μάλιστα και ασύμφορη για όποιον την ενστερνίζεται και την υπηρετεί. Ιστορικά παραδείγματα πάμπολλα. «Δέκα αλήθειες αν θα πεις, δέκα φορές θα σταυρωθείς», έλεγε ένα παλιότερο τραγούδι του Κώστα Χατζή.
Φαίνεται επίσης πως οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από παραμύθια. Ιδιαίτερα εμείς οι Έλληνες. Είναι τυχαίο ότι έχουμε την πλουσιότερη και αρτιότερη μυθολογία στον κόσμο; Σήμερα επιπλέον με την τηλεόραση, το internet και όλα τα συνακόλουθα ο καθένας μας βομβαρδίζεται καθημερινά με ένα σωρό (αδιασταύρωτες συνήθως) πληροφορίες. Πληροφορίες, ως επί το πλείστον, της μισής αλήθειας. Μέσα σ’ αυτό τον όγκο των πληροφοριών, όταν ψάχνεις την αλήθεια είναι σαν «να ψάχνεις ψύλλους στα άχυρα». Γι’ αυτό κι ο Έλιοτ αναφωνεί λυπητερά: «Πώς χάσαμε τη γνώση μέσα στην πληροφορία. Πώς χάσαμε τη σοφία μέσα στη γνώση!»
Έτσι οι πολίτες έμαθαν να ζουν με τη μισή αλήθεια. Δεν έχουν την ανάγκη όλης της αλήθειας για να ζήσουν. Βολεύονται, όπως ο καθένας μπορεί, με τη μασκαρεμένη αλήθεια, την κατακερματισμένη πληροφόρηση, την φαλκιδευμένη ανακοίνωση.
Έτσι οι πολίτες ανέχονται χειροκροτούν μάλιστα, τους θιασώτες και εκφραστές της μισής ( και της ελάχιστης ακόμα) αλήθειας. Όπως αυτές τις εκσφενδονίζουν κατά διαστήματα όχι μόνο ο κ. Πάγκαλος, που διαπρέπει στο είδος, μα και πολλοί άλλοι πολιτικοί μας. Που βέβαια οι πολίτες τους επιβραβεύουν συνήθως !
Έτσι εξηγείται το ότι σημαντικά γεγονότα χρειάζονται χρόνια για να ερμηνευτούν σωστά, για να βρεθεί δηλαδή (όταν βρεθεί) η καλά κρυμμένη αλήθεια. Και το ότι πάντοτε τα παραπέμπουμε τον «ιστορικό του μέλλοντος». Χρειάζεται βλέπεις χρόνος ικανός για να σβήσει τον πόνο και να αποτρέψει το λαό να ταυτισθεί μαζί τους.
Ο Κωστής Παπαγιώργης γράφει σχετικά: «ποτέ ο αμερικανός πολίτης δεν ταυτίσθηκε με τις αγριότητες του Βιετνάμ, οι Γερμανοί με τα κρεματόρια, οι Γάλλοι με τις σφαγές στην Αλγερία…» Στις μέρες μας, μέρες κρίσης και οικονομικής δυσπραγίας, το εμπόριο της αλήθειας ανθεί. Δεν το αγγίζει καμία κρίση. Δυστυχώς…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου