Δευτέρα 31 Μαΐου 2010

Παναγιώτης Λαφαζάνης: Οι ιδέες αλλάζουν την κοινωνία

LAFAZANHS
Η υποβάθμιση των ιδεολογικών-θεωρητικών μας εργαλείων, που έχουν ως αφετηρία το μαρξισμό, υποβάθμισε και την παρέμβασή μας στην κοινωνία
Ο μηχανισμός Ε.Ε-Δ.Ν.Τ δεν είναι μονόδρομος, υπάρχει εναλλακτική λύση για την έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση, μόνο που γι’ αυτό θα χρειαστεί μια προοδευτική κυβέρνηση, διατεθειμένη να έρθει σε ...απευθείας σύγκρουση και αντιπαράθεση με την Ευρωπαϊκή Ένωση.


Τα παραπάνω είναι σε γενικές γραμμές η πρόταση που θα καταθέσει και στο Συνέδριο του ΣΥΝ ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ και μέλος της Π.Γ του ΣΥΝ, βουλευτής Β’ Πειραιά Παναγιώτης Λαφαζάνης, ο οποίος βρέθηκε το Σάββατο στην Κατερίνη, καλεσμένος του ΣΥΡΙΖΑ Πιερίας.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «Π», «προφητεύει» (όπως είχε προφητεύσει και το 1998 τα σημερινά οικονομικά αδιέξοδα της χώρας) τη σίγουρη, εξαιτίας του «σφαγείου» του  χρηματοδοτικού μηχανισμού ΕΕ-ΔΝΤ, οικονομική καταστροφή της χώρας, μιλά για έξοδο της Ελλάδας όχι μόνο από την Ευρωζώνη, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση αν δεν ανατραπεί το σημερινό καθεστώς της και αισιοδοξεί για την αριστερά, η οποία, όπως εκτιμά, σε καιρούς κρίσης αναγεννιέται από τις στάχτες της. Αρκεί να επαναπροσδιορίσει σύντομα την ιδεολογική της ταυτότητα, ξαναπιάνοντας τα θεωρητικά εργαλεία του μαρξισμού.

Η κυβέρνηση υποστηρίζει και φαίνεται να έχει πείσει και ένα διόλου ευκαταφρόνητο μέρος της κοινής γνώμης, ότι η προσφυγή στο μηχανισμό στήριξης Ε.Ε-ΔΝΤ ήταν μονόδρομος.

Όσοι μιλούν για μονόδρομο αγνοούν την ιστορία, διότι η ιστορία έχει δείξει ότι δεν υπάρχουν μονόδρομοι, υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις σε κάθε πρόβλημα. Ο χρηματοδοτικός μηχανισμός Ε.Ε-Δ.Ν.Τ, με τα ληστρικά επιτόκια και τα σκληρά μέτρα που έχει επιβάλει, είναι επιστροφή σε κοινωνικό και εργασιακό μεσαίωνα και στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Δεν οδηγεί σε οικονομική προοπτική, θα επιδεινώσει την υπαρκτή ύφεση στην οικονομία, θα την κάνει πιο βαθειά και μακροχρόνια και θα οδηγήσει σύντομα τη χώρα σε οικονομική άβυσσο.

Ποιος είναι ο άλλος δρόμος, ο εναλλακτικός;

Να διεκδικήσει η χώρα μας μια επαναδιαπραγμάτευση του δημόσιου χρέους για μια νέα ρύθμισή του, με τις τράπεζες κατά βάση οι οποίες την έχουν δανείσει. Κι αυτή η διαπραγμάτευση να γίνει εκτός του πλαισίου της Ε.Ε και του Δ.Ν.Τ. Να βγει η χώρα από το «σφαγείο», να ακυρώσει τα μέτρα και να πει διεκδικώ, παλεύω με τους πιστωτές, κυρίως του εξωτερικού και επιδιώκω μια νέα επαναδιαπραγμάτευση του χρέους για τη ρύθμισή του, για την οποία προτείνουμε τα βασικά της χαρακτηριστικά να είναι: διαγραφή σημαντικού μέρους τους χρέους, μείωση των επιτοκίων για το υπόλοιπο και διαμόρφωση ικανής περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή, διεύρυνση δηλαδή των χρονικών περιθωρίων αποπληρωμής του χρέους χωρίς περεταίρω επιτοκιακή επιβάρυνση.
Το δημόσιο χρέος είναι πολύ μεγάλο. Δεν μπορεί να το πληρώσει ο ελληνικός λαός, εκτός κι αν εξοντωθεί. Επομένως η λύση που προτείνουμε δεν είναι απλά λύση δικαιοσύνης, αλλά είναι και ρεαλιστική.

Υπάρχουν ιστορικά προηγούμενα για κάτι τέτοιο;

Υπάρχουν αρκετά ιστορικά προηγούμενα και το κυριότερο είναι ότι αυτήν την ώρα η Ελλάδα δεν έχει εναλλακτική επιλογή.
Ταυτόχρονα όμως, με την επαναδιαπραγμάτευση του δημόσιου χρέους, χρειάζεται και μια ρύθμιση και του ιδιωτικού χρέους, το οποίο επίσης είναι πολύ μεγάλο. Αναφέρομαι στις ασθενέστερες οικονομικά κατηγορίες, στα νοικοκυριά και στις πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Και για να γίνουν δυνατά τα δυο αυτά μέτρα, χρειάζεται άμεσα εθνικοποίηση των τραπεζών, έτσι ώστε να εφαρμοστεί μια χρηματοπιστωτική πολιτική η οποία να ευνοήσει την ανακοπή της ύφεσης και να υποβοηθήσει να μπει η χώρα σε μια αναπτυξιακή-παραγωγική τροχιά. Έτσι κι αλλιώς ούτε τα σκληρά μέτρα του μηχανισμού ΕΕ-ΔΝΤ θα αντιμετωπίσουν το χρέος, το οποίο θα προσεγγίσει, μαζί με τις εγγυήσεις του δημοσίου, φέτος τα 400 δις και άλλα τόσα περίπου είναι το ιδιωτικό χρέος. Μόνο για τόκους, δηλαδή, και για τα δυο χρειάζονται 40-5-δις ευρώ. Που σημαίνει ότι θα αναγκαστούμε να πάμε μετά από λίγο σε μια ρύθμιση αναγκαστική, με όρους όμως Δ.Ν.Τ, πολύ πιο επώδυνους. Άρα πρέπει να προλάβουμε, να προχωρήσουμε τώρα.

Παρά τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό του κόμματός σας, έχετε θέσει θέμα εξόδου της χώρας από την Ε.Ε;

Αυτό που είπα είναι ότι η Ελλάδα, για να εφαρμόσει ένα προοδευτικό πρόγραμμα για τη χώρα, με σοσιαλιστικό ορίζοντα, θα είναι υποχρεωμένη να έρθει σε ευθεία αντιπαράθεση και σύγκρουση και με το πλαίσιο της ΟΝΕ και με το πλαίσιο της Ε.Ε, δηλαδή τη συνθήκη του Μάαστριχτ, του Άμστερνταμ, της Λισαβόνας, συνθήκες ακραία νεοφιλελεύθερες, ακραία μονεταριστικές που ευνοούν τις ηγεμονικές δυνάμεις της Ε.Ε.
Αν δεν ανατραπεί συνολικά η κατάσταση στην ευρωζώνη και στην Ε.Ε, τότε ο μόνος δρόμος για να εφαρμοστεί ένα προοδευτικό πρόγραμμα στην Ελλάδα είναι η έξοδος και από την ευρωζώνη και ίσως, ίσως λέω, και από την Ε.Ε.

Βλέπετε στ’ αλήθεια να υπάρχει η πρώτη ή η δεύτερη προοπτική;

Το θέμα είναι να διαμορφώσουμε και στη χώρα μας και σ’ όλη τη Ευρώπη το μεγαλύτερο δυνατό μέτωπο για την ανατροπή της Ε.Ε. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεμελιώθηκε ως συμμαχία καπιταλιστικών χωρών και εξελίχθηκε σε έναν υπερεθνικό μηχανισμό, που λειτουργεί δίπλα στα κράτη-μέλη και πάνω από τα κράτη-μέλη προσθετικά και πολλαπλασιαστικά σε μια κατεύθυνση κοινωνικής αποδόμησης.
Πάμε σε μια Ευρώπη που δεν θα έχει κοινωνικό πρόσωπο. Τα μέτρα που εφαρμόζονται στην Ελλάδα είναι τα πλέον σκληρά, αλλά ανάλογα μέτρα λαμβάνονται στην Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιταλία, τη Γαλλία, την Αγγλία. Η κοινωνική κατεδάφιση γενικεύεται. Επομένως πρέπει να ανατραπεί αυτή Ε.Ε και να πάμε σε μια άλλη κατάσταση.
Αλλά αν δεν γίνει δυνατό αυτό, αν δεν μπορεί να γίνει αυτό από τα πανευρωπαϊκά κινήματα και κάποιες χώρες, ή κάποια χώρα διαμορφώσει συνθήκες προοδευτικών λύσεων πιο γρήγορα από τις άλλες, τότε τι θα κάνει; Πρέπει να προχωρήσει στις προοδευτικές αλλαγές ενάντια στην ΟΝΕ και την Ε.Ε και ίσως εκτός ΟΝΕ και Ε.Ε και να καταστεί αφετηρία για να ενισχύσει ανάλογες αλλαγές και στις υπόλοιπες χώρες-μέλη της ευρωζώνης και της Ε.Ε.
Αυτήν την πρόταση θα καταθέσω στο Συνέδριο του ΣΥΝ που ξεκινά σε λίγες μέρες.

Τι περιμένετε από αυτό το Συνέδριο;

Η αλήθεια είναι ότι γίνεται κάτω από δύσκολες συνθήκες, και για τον ΣΥΝ και για τον ΣΥΡΙΖΑ, και σε γενικότερες κρίσιμες συνθήκες. Γίνεται πολύ γρήγορα, δεν υπάρχει ο αντίστοιχος διάλογος και η αντίστοιχη προετοιμασία και δεν νομίζω ότι ήμασταν έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε ένα έκτακτο Συνέδριο μέσα σε αυτές τις περιστάσεις. Αλλά εν πάση περιπτώσει προχωράμε.
Αυτό που πρέπει να προσέξουμε είναι να γίνει ένα ενωτικό και προωθητικό Συνέδριο. Να συμβάλλει έτσι ώστε ο ΣΥΝ να βρεθεί πιο έτοιμος να δώσει απαντήσεις, εναλλακτικές απαντήσεις στα πλέον κρίσιμα προβλήματα, όπως το πρόβλημα του χρέους που είναι βραχνάς για τη χώρα. Να βοηθήσει σε ένα κλίμα διαλόγου, συνεννόησης και αλληλεγγύης στο ΣΥΡΙΖΑ και να είναι έτοιμος να επαναδιαμορφώσει το πλαίσιο και τους κανόνες εσωτερικής του λειτουργίας, ώστε να είναι πιο ικανός και πιο φερέγγυος να ανταποκριθεί σε έναν ρόλο πρωτοποριακό για την Αριστερά σήμερα.

Ένα από τα ζητήματα που θέτετε σε συνεντεύξεις σας και υποθέτω θα θέσετε και στο Συνέδριο, είναι και ο ιδεολογικός επαναπροσδιορισμός της Αριστεράς. Υπάρχει πρόβλημα ιδεολογικής ταυτότητας στον ΣΥΝ;

Βεβαίως υπάρχει θέμα. Διαμορφωθήκαμε ως κόμμα πολιτικής και προγραμματικής ενότητας, αλλά αυτό δεν αρκεί. Και το απέδειξε η κρίση. Η υποβάθμιση των ιδεολογικών-θεωρητικών μας εργαλείων, που έχουν ως αφετηρία το μαρξισμό, υποβάθμισε και την παρέμβασή μας στη κοινωνία.
Σήμερα ηγεμονεύουν και κυριαρχούν δυστυχώς και στην κοινωνία μας και στην Ευρώπη οι νεοφιλελεύθερες απόψεις και αντιλήψεις. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα αν δεν περάσουμε σε μια μεγάλη ιδεολογική αντεπίθεση. Οι ιδέες αλλάζουν την κοινωνία. Αν έχεις τις ίδιες ιδέες που έχει το σύστημα τι να αλλάξεις;
Η μάχη ενός αριστερού κόμματος είναι πρώτα απ’ όλα μάχη ιδεολογική κι επειδή είναι ιδεολογική έχει πολιτική και προγραμματική βάση. Οι καλύτερες προγραμματικές παρεμβάσεις δεν μπορούν να γονιμοποιηθούν άμα δε συναντηθούν με αντίστοιχες ιδέες με την κοινωνία.

Για την ώρα πάντως, δε βλέπουμε τέτοιες «συναντήσεις». Η κρίση-κρίση αλλά η Αριστερά δεν «εισπράττει».

Αυτό που βλέπουμε είναι ότι το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα καταρρέει-δεν υπάρχει καμία αμφιβολία επ’ αυτού-και ότι τους επόμενους μήνες, το επόμενο διάστημα, θα προκύψει κάτι καινούργιο. Το θέμα είναι η κατάρρευση αυτή θα συμπαρασύρει και την Αριστερά μαζί, ή θα μπορέσει να ανασυγκροτηθεί και να παίξει ηγεμονικό ρόλο;
Εγώ είμαι αισιόδοξος. Και να σας πως γιατί. Την περίοδο της κατοχής η Αριστερά ήταν διαλυμένη από τη δικτατορία του Μεταξά. Θα περίμενε κανείς ότι δεν θα μπορούσε να παίξει κανέναν ρόλο. Κι όμως μπόρεσε και μάλιστα πολύ γρήγορα να διαμορφώσει τη μεγαλειώδη Εθνική Αντίσταση.
Στη δικτατορία το ίδιο έγινε. Μέσα από την Αριστερά και τους κόλπους της (παρά τη διάσπαση του ’68) προέκυψε το αντιδικτατορικό κίνημα και έπαιξε ρόλο σημαντικό ηγεμονικό ρόλο στην κατάρρευση της χούντας. Εξαιτίας των δυο σημαντικών αυτών γεγονότων η Αριστερά στέκεται σήμερα όρθια.
Πιστεύω λοιπόν ότι, μέσα σ’ αυτή την ιδιόμορφη οικονομική κρίση που βρίσκεται σήμερα η χώρα, σ’ αυτές τις συνθήκες, που ο ελληνικός λαός δοκιμάζεται τόσο σκληρά, μπορεί, παρά τις δυσκολίες που έχει, να προσανατολιστεί, να ανασυγκροτηθεί και να παίξει σημαντικό ρόλο.(
Πολιτεία/Βέτα Χαϊλατζίδου)

Δεν υπάρχουν σχόλια: