Τρίτη 09 Νοέμβριος 2010
Δημοκρατία σημαίνει στην ουσία συμμετοχή των πολιτών. Γιατί πώς μπορεί να «κρατεί» (να κάνει κουμάντο, να ασκεί εξουσία) ο δήμος, ο λαός… χωρίς να συμμετέχει; Θα πείτε βέβαια πως αν λείπουν μερικοί πολίτες από μια εκλογή αυτό δεν σημαίνει ...ότι δεν έχουμε δημοκρατία. Ασφαλώς.
Όμως τι γίνεται όταν δεν πάει να ψηφίσει ή πηγαίνει μεν και ρίχνει ευσυνείδητα άκυρο, ή όταν (κατά Μητρόπουλο, τους μαυρίζει όλους ρίχνοντας λευκό»;) το 50% του λαού; Έχουμε δημοκρατία όταν με τον ένα ή άλλο τρόπο απουσιάζουν οι μισοί των εχόντων δικαίωμα ψήφου; Όχι βέβαια. Κι αν προσθέσουμε και το γεγονός ότι και αυτοί που τελικά ψηφίζουν ασκούν πραγματικά εξουσία μόνο τα λίγα δευτερόλεπτα όταν (πίσω από το παραβάν) «σταυρώνουν» τους υποψηφίους της αρεσκείας τους εκλέγοντας έτσι τους αντιπροσώπους τους, οι οποίοι μάλιστα δεν τους δίνουν λόγο για τις πράξεις τους παρά σπάνια και επιλεκτικά, τι απομένει τότε από μια ισχυρή και σωστή δημοκρατία; Θα ήταν σίγουρα σωστότερο να μιλούσαμε για μια «κατ’ επίφασιν δημοκρατία» ή έστω «ελλειμματική δημοκρατία».
Ως προς τα τυπικά αποτελέσματα των προχθεσινών εκλογών που αποτελούν – και κατά χθεσινή δήλωση του υπουργού Εσωτερικών κ. Γιάννη Ραγκούση- «το πολιτικό σκέλος των εκλογών αυτών», που δηλαδή από αυτά και μόνον μπορούμε να εξάγουμε πολιτικά συμπεράσματα ( η επόμενη Κυριακή δεν μετράει ως σύνολο «ετερόκλητων» δυνάμεων και προσωπικής ακτινοβολίας και αγώνα) επισημαίνουμε τα εξής:
1. Με βάση το 50% περίπου των ψηφοφόρων που άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα και καθήκον και το οποίο αυθαίρετα γίνεται… 100%, το Πασοκ πήρε 33,5% περίπου (10% λιγότερο από ότι τον περασμένο Οκτώβριο) η ΝΔ 32,5% περίπου (2% λιγότερο από ότι τον περασμένο Οκτώβριο) το ΚΚΕ 11% (3,5% περισσότερο από τις εθνικές εκλογές), ο ΛΑ.ΟΣ περίπου όσα και στις εθνικές εκλογές. Το Πασοκ δηλ. αν και εμφανίζεται ως πρώτο κόμμα έχασε σ’ ένα χρόνο το 10% του ενεργού εκλογικού σώματος, δηλ. το 23% και πλέον της δύναμής του. Αν συνεπώς ακολουθήσουμε την λογική του πρωθυπουργού των συνεργατών του ότι η προχθεσινή Κυριακή είχε καθαρά κομματικό χαρακτήρα κι όχι αυτοδιοικητικό τότε η κυβέρνηση έχασε τη δεδηλωμένη. Ωστόσο ο Πρωθυπουργός τα «γύρισε» προχθές το βράδυ κι εξήγησε ότι «επαναβεβαιώθηκε η στήριξη του λαού στο πρόσωπό του και στην κυβέρνηση». Το πώς βγαίνει ένα τέτοιο συμπέρασμα μόνο ο ίδιος ξέρει…Πώς και για πόσο θα κυβερνάει με την έγκριση του 1/3 του λαού που ψήφισε θα το δούμε σύντομα.
2. Ο μεγάλος νικητής των εκλογών ήταν η αποχή. Αφού συγκέντρωσε ποσοστό 42% περίπου. Αφήνοντας πίσω της όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα. Αν μάλιστα πάρουμε υπόψη μας (αρκούμενοι στα μετά τη μεταπολίτευση χρόνια) ότι το ποσοστό αυτό είναι το μεγαλύτερο όλων των αυτοδιοικητικών εκλογών που έγιναν έκτοτε, γίνεται φανερό πως αξίζει να το μελετήσουμε ιδιαίτερα.
Η ΑΠΟΧΗ
Κατ’ αρχήν θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η αποχή δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, όπου θριαμβεύει κυριολεκτικά αφού ξεπερνά μόνιμα το 50%, ξαπλώθηκε στην Ευρώπη (Αγγλία, Γαλλία κλπ) και έφτασε, ως συνήθως με καθυστέρηση και σε μας. Κι όπως δείχνουν τα πράγματα μάλλον «δεν ήρθε για να φύγει». Επιμένει μόνιμα και σταθερά να αυξάνεται και καθώς φαίνεται έχει ακόμα έδαφος να μεγαλώσει κι άλλο φτάνοντας το 50% ή και το 60%.
Ως προς την ερμηνεία της οι απόψεις διϊστανται. Πολλοί υποστηρίζουν πως αποτελεί «γύρισμα της πλάτης στο πολιτικό σύστημα».
Άλλοι (κυβερνητικοί παράγοντες των χωρών) πως αποτελεί έκφραση ανοχής προς την κυβέρνηση και τα πεπραγμένα της. Η αλήθεια είναι ότι κάτι τέτοιο τους βολεύει. Άλλοι (της αντιπολίτευσης συνήθως) ότι με τον τρόπο αυτό οι αδικημένοι, οι ταπεινωμένοι, οι καταφρονεμένοι διατρανώνουν την οργή τους προς την εκάστοτε κυβέρνηση ή προς το πολιτικό σύστημα γενικότερα. Κάποιοι άλλοι τέλος ως νομοτελειακή συνέπεια της φιλελεύθερης δημοκρατίας όπως αυτή διαμορφώθηκε και εξελίσσεται στην Ευρώπη, στην Αμερική, στον κόσμο. Την βλέπουν δηλαδή σαν αναγκαστική συνέπεια της όλο και μεγαλύτερης ελευθερίας του ατόμου και της αγοράς ευρύτερα.
Χαρακτηριστικό το ρηθέν από το γίγαντα της λογοτεχνίας Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι που έγραψε: «… Ξεκινώντας από την απεριόριστη ελευθερία κατέληξα σε έναν απεριόριστο δεσποτισμό». Ο Ζαν Ζακ Ρουσώ επίσης έχει πει: «Η ελευθερία είναι τροφή που τρώγεται εύκολα, αλλά χωνεύεται δύσκολα».
Με δύο λόγια η αποχή μπορεί να ερμηνευτεί ως προειδοποίηση, ως αδιαφορία, ως οργή, ως ανοχή. Ή κι όλα αυτά μαζί. Κάτι που πιθανότατα είναι πιο κοντά στην αλήθεια. Στους απέχοντες συμπεριλαμβάνονται σίγουρα και ανήμποροι, γέροντες, αδιάφοροι, οργισμένοι, ανεχόμενοι, απογοητευμένοι από την κυβέρνηση και το σύστημα. Δεν αποκλείεται πάντως το μεγαλύτερο ποσοστό της αποχής να αποτελεί γέννημα της απομόνωσης της μοναξιάς και της αποξένωσης «άνωθεν» του ανθρώπου από τα κοινά και της ασυδοσίας της αγοράς.Γιάννης Κορομήλης
Όμως τι γίνεται όταν δεν πάει να ψηφίσει ή πηγαίνει μεν και ρίχνει ευσυνείδητα άκυρο, ή όταν (κατά Μητρόπουλο, τους μαυρίζει όλους ρίχνοντας λευκό»;) το 50% του λαού; Έχουμε δημοκρατία όταν με τον ένα ή άλλο τρόπο απουσιάζουν οι μισοί των εχόντων δικαίωμα ψήφου; Όχι βέβαια. Κι αν προσθέσουμε και το γεγονός ότι και αυτοί που τελικά ψηφίζουν ασκούν πραγματικά εξουσία μόνο τα λίγα δευτερόλεπτα όταν (πίσω από το παραβάν) «σταυρώνουν» τους υποψηφίους της αρεσκείας τους εκλέγοντας έτσι τους αντιπροσώπους τους, οι οποίοι μάλιστα δεν τους δίνουν λόγο για τις πράξεις τους παρά σπάνια και επιλεκτικά, τι απομένει τότε από μια ισχυρή και σωστή δημοκρατία; Θα ήταν σίγουρα σωστότερο να μιλούσαμε για μια «κατ’ επίφασιν δημοκρατία» ή έστω «ελλειμματική δημοκρατία».
Ως προς τα τυπικά αποτελέσματα των προχθεσινών εκλογών που αποτελούν – και κατά χθεσινή δήλωση του υπουργού Εσωτερικών κ. Γιάννη Ραγκούση- «το πολιτικό σκέλος των εκλογών αυτών», που δηλαδή από αυτά και μόνον μπορούμε να εξάγουμε πολιτικά συμπεράσματα ( η επόμενη Κυριακή δεν μετράει ως σύνολο «ετερόκλητων» δυνάμεων και προσωπικής ακτινοβολίας και αγώνα) επισημαίνουμε τα εξής:
1. Με βάση το 50% περίπου των ψηφοφόρων που άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα και καθήκον και το οποίο αυθαίρετα γίνεται… 100%, το Πασοκ πήρε 33,5% περίπου (10% λιγότερο από ότι τον περασμένο Οκτώβριο) η ΝΔ 32,5% περίπου (2% λιγότερο από ότι τον περασμένο Οκτώβριο) το ΚΚΕ 11% (3,5% περισσότερο από τις εθνικές εκλογές), ο ΛΑ.ΟΣ περίπου όσα και στις εθνικές εκλογές. Το Πασοκ δηλ. αν και εμφανίζεται ως πρώτο κόμμα έχασε σ’ ένα χρόνο το 10% του ενεργού εκλογικού σώματος, δηλ. το 23% και πλέον της δύναμής του. Αν συνεπώς ακολουθήσουμε την λογική του πρωθυπουργού των συνεργατών του ότι η προχθεσινή Κυριακή είχε καθαρά κομματικό χαρακτήρα κι όχι αυτοδιοικητικό τότε η κυβέρνηση έχασε τη δεδηλωμένη. Ωστόσο ο Πρωθυπουργός τα «γύρισε» προχθές το βράδυ κι εξήγησε ότι «επαναβεβαιώθηκε η στήριξη του λαού στο πρόσωπό του και στην κυβέρνηση». Το πώς βγαίνει ένα τέτοιο συμπέρασμα μόνο ο ίδιος ξέρει…Πώς και για πόσο θα κυβερνάει με την έγκριση του 1/3 του λαού που ψήφισε θα το δούμε σύντομα.
2. Ο μεγάλος νικητής των εκλογών ήταν η αποχή. Αφού συγκέντρωσε ποσοστό 42% περίπου. Αφήνοντας πίσω της όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα. Αν μάλιστα πάρουμε υπόψη μας (αρκούμενοι στα μετά τη μεταπολίτευση χρόνια) ότι το ποσοστό αυτό είναι το μεγαλύτερο όλων των αυτοδιοικητικών εκλογών που έγιναν έκτοτε, γίνεται φανερό πως αξίζει να το μελετήσουμε ιδιαίτερα.
Η ΑΠΟΧΗ
Κατ’ αρχήν θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η αποχή δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, όπου θριαμβεύει κυριολεκτικά αφού ξεπερνά μόνιμα το 50%, ξαπλώθηκε στην Ευρώπη (Αγγλία, Γαλλία κλπ) και έφτασε, ως συνήθως με καθυστέρηση και σε μας. Κι όπως δείχνουν τα πράγματα μάλλον «δεν ήρθε για να φύγει». Επιμένει μόνιμα και σταθερά να αυξάνεται και καθώς φαίνεται έχει ακόμα έδαφος να μεγαλώσει κι άλλο φτάνοντας το 50% ή και το 60%.
Ως προς την ερμηνεία της οι απόψεις διϊστανται. Πολλοί υποστηρίζουν πως αποτελεί «γύρισμα της πλάτης στο πολιτικό σύστημα».
Άλλοι (κυβερνητικοί παράγοντες των χωρών) πως αποτελεί έκφραση ανοχής προς την κυβέρνηση και τα πεπραγμένα της. Η αλήθεια είναι ότι κάτι τέτοιο τους βολεύει. Άλλοι (της αντιπολίτευσης συνήθως) ότι με τον τρόπο αυτό οι αδικημένοι, οι ταπεινωμένοι, οι καταφρονεμένοι διατρανώνουν την οργή τους προς την εκάστοτε κυβέρνηση ή προς το πολιτικό σύστημα γενικότερα. Κάποιοι άλλοι τέλος ως νομοτελειακή συνέπεια της φιλελεύθερης δημοκρατίας όπως αυτή διαμορφώθηκε και εξελίσσεται στην Ευρώπη, στην Αμερική, στον κόσμο. Την βλέπουν δηλαδή σαν αναγκαστική συνέπεια της όλο και μεγαλύτερης ελευθερίας του ατόμου και της αγοράς ευρύτερα.
Χαρακτηριστικό το ρηθέν από το γίγαντα της λογοτεχνίας Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι που έγραψε: «… Ξεκινώντας από την απεριόριστη ελευθερία κατέληξα σε έναν απεριόριστο δεσποτισμό». Ο Ζαν Ζακ Ρουσώ επίσης έχει πει: «Η ελευθερία είναι τροφή που τρώγεται εύκολα, αλλά χωνεύεται δύσκολα».
Με δύο λόγια η αποχή μπορεί να ερμηνευτεί ως προειδοποίηση, ως αδιαφορία, ως οργή, ως ανοχή. Ή κι όλα αυτά μαζί. Κάτι που πιθανότατα είναι πιο κοντά στην αλήθεια. Στους απέχοντες συμπεριλαμβάνονται σίγουρα και ανήμποροι, γέροντες, αδιάφοροι, οργισμένοι, ανεχόμενοι, απογοητευμένοι από την κυβέρνηση και το σύστημα. Δεν αποκλείεται πάντως το μεγαλύτερο ποσοστό της αποχής να αποτελεί γέννημα της απομόνωσης της μοναξιάς και της αποξένωσης «άνωθεν» του ανθρώπου από τα κοινά και της ασυδοσίας της αγοράς.Γιάννης Κορομήλης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου