Η ξεχασμένη πλατεία Ομονοίας του Ζογγολόπουλου - Μια υπαίθρια γλυπτοθήκη, στο Ψυχικό, ξανανοίγει το θέμα

Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου 2013

Η πλατεία Γιώργου Ζογγολόπουλου, ή άλλως η Υπαίθρια Γλυπτοθήκη Ψυχικού, εγκαινιάστηκε τον Οκτώβριο του 2010, με έξι γλυπτά του Γιώργου Ζογγολόπουλου, πριν ο δήμος συνενωθεί με εκείνον της Φιλοθέης στο θεσμικό πλαίσιο του «Καλλικράτη»....

 

Γνωστός σε όλους και διεθνώς ο σημαντικός Ελληνας γλύπτης, άγνωστη, ωστόσο, η πλατεία ακόμη και στους κατοίκους γύρω της, ζητά τα φώτα της δημοσιοποίησης της ύπαρξής της, ανοίγοντας στο κοινό με ξεναγήσεις κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα.

Στο μεταξύ, η νυν δημοτική αρχή υπόσχεται να προχωρήσει στην καλλιέπεια της πλατείας, στο σωστό φωτισμό των γλυπτών και στην επιμελέστερη καθαριότητά της.

Η κινητοποίηση σχετίζεται με τον προορισμό του ιδρύματος «Γ. Ζογγολόπουλος» που εδρεύει στο σπίτι του γλύπτη και της συζύγου του, ζωγράφου Ελένης Ζογγολοπούλου, σε απόσταση αναπνοής από την πλατεία που φέρει το όνομά του.

Υποθέτω ότι οι υπεύθυνοι του Δήμου και του Πολιτιστικού Οργανισμού Ψυχικού-Φιλοθέης ανανεώνουν τη σχέση τους με την πλατεία, χάριν των επερχόμενων εκλογών αλλά αυτό δεν μας αφορά. Εκείνο που μας αφορά είναι το έργο του κορυφαίου Ελληνα γλύπτη και η διατήρησή του. Η πλατεία διαθέτει τα εξής γλυπτά. Αλέξανδρος (1968), ένας υπάιθριος τσαγκάρης που δέχτηκε να ποζάρει για τον Ζογγολόπουλο, με το σάκο της δουλειάς και τα εργαλεία του. Το πρώτο πρόπλασμα έγινε το 1954 και το γλυπτό ανήκε στο συλλέκτη Ζαχαρία Πορταλάκη, ο οποίος και το δώρισε στο δήμο. Ενα άλλο ιστορικό γλυπτό είναι ο «Ποσειδώνας» του 1957, μέρος της πρότασης του Γιώργου Ζογγολόπουλου για τη διαμόρφωση της τότε πλατείας Ομονοίας. Ακόμη, το γλυπτό της ΔΕΘ του 1966, μία στήλη από ανοξείδωτο χάλυβα με οπτική ίνα του 2001 από την Μπιενάλε Βενετίας του 1999, που στήθηκε στη συνέχεια στο Πάρκο Ριζάρη, οι Ολυμπιακοί Κύκλοι του 2001, έργο που βρίσκεται στο «Ελευθέριος Βενιζέλος» και το «Ειράνα» του 2001, που τοποθετείται πρώτη φορά στο δημόσιο χώρο.

Το χθεσινό πρωινό στο χώρο και στο σπίτι-ατελιέ του Γιώργου Ζογγολόπουλου υπενθυμίζει και ανανεώνει το χρέος του Δήμου Αθηναίων προς τους πολίτες του, να φτιάξει την πολύπαθη πλατεία Ομονοίας, σύμφωνα με το σκεπτικό του βραβείου του 1958, ό,τι πιο καλαίσθητο και σημερινό μέχρι σήμερα.

Οι παλιές ελληνικές ταινίες δίνουν τη γεύση αυτής της υπέροχης πλατείας με τα νερά, όπως εγκαινιάστηκε το 1960, δίχως ωστόσο να τοποθετηθεί το γλυπτό «Ποσειδώνας».

Ο Ζογγολόπουλος, που έβλεπε το γλυπτό στον ανοιχτό χώρο σε σχέση με το περιβάλλον και την αρχιτεκτονική (το βραβείο για την πλατεία Ομονοίας το είχε πάρει με τον αρχιτέκτονα Κ. Μπίτσιο), πρότεινε μία σύνθεση που περιελάμβανε έναν εξωτερικό κύκλο ο οποίος περιέκλειε ένα μικρότερο ισοσκελές εξάγωνο, μέσα στο οποίο βρισκόταν ένα ισοσκελές πεντάγωνο. Στο πεντάγωνο αυτό ήταν τοποθετημένη μια υδάτινη γλυπτική σύνθεση αποτελούμενη από πίδακες που σχημάτιζαν ένα διαγώνιο υδάτινο τόξο, το οποίο προσέκρουε σε έναν υδάτινο τοίχο και μια υδάτινη κολόνα ύψους 1,80 μ. Στον αντίποδα αυτής της κολόνας, το γλυπτό «Ποσειδώνας» που σήμερα βρίσκεται στην πλατεία του Ψυχικού.

Για ποιο λόγο δεν ολοκληρώθηκε ποτέ αυτός ο σχεδιασμός αλλά και για ποιο λόγο καταστράφηκε το υλοποιημένο κομμάτι με τους πίδακες, ουδείς γνωρίζει. Εκτοτε, η πλατεία Ομονοίας πήγε από το κακό στο χειρότερο, με διάφορες και διαφορετικές πρωτοβουλίες των εκάστοτε δημάρχων μέχρι το σημερινό τερατούργημα. Μήπως, η δημοτική αρχή το ξανασκευτεί;ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - Της ΜΑΡΙΑΣ ΜΑΡΑΓΚΟΥ