Κυριακή 2 Μαΐου 2010

Αναγκαστική προσγείωση

Δευτέρα 3 Μαΐου 2010
Αναγκαστική προσγείωση
 Οι συμπολίτες μας θα υποστούν μεγάλες θυσίες, αλλά o εναλλακτικός δρόμος θα είναι η καταστροφή, δήλωσε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου στην δραματικό Υπουργικό Συμβούλιο που κλήθηκε να εγκρίνει τα νέα επώδυνα μέτρα που περιέχονται στη συμφωνία στήριξης της Ελλάδας.
Ο κ. Παπανδρέου επιβεβαίωσε ότι δεν θίγονται μισθοί και συντάξεις στον ,,,ιδιωτικό τομέα. Το ίδιο δεν ισχύει όμως για τους εργαζόμενους στο δημόσιο τομέα, τον οποίο ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε το «μεγάλο ασθενή». Παράλληλα ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει την περικοπή των δώρων των βουλευτών.
«Πάνω από όλα είναι το εθνικό συμφέρον και γι' αυτό θα κάνουμε τα πάντα για να μην χρεοκοπήσει η χώρα», υπογράμμισε ο κ. Παπανδρέου στην ομιλία του λίγο πριν την ανακοίνωση του πακέτου μέτρων από τον υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου.
«Σήμερα επικυρώνουμε μία συμφωνία», την οποία ο πρωθυπουργός περιέγραψε ως ένα «χωρίς προηγούμενο σε μέγεθος πακέτο στήριξης, για μία χωρίς προηγούμενο προσπάθεια εκ μέρους των Ελλήνων».
Ο κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε σε όσους του μιλούν για πολιτικό κόστος, ότι «θα μείνεις μία θητεία», ή ότι τα μέτρα δεν συνάδουν με το χαρακτήρα του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ, απάντησε, έχει πάντοτε στο επίκεντρο το συμφέρον της πατρίδας.
«Δεν με ενδιαφέρουν οι θητείες, με ενδιαφέρει όταν παραδώσω τη σκυτάλη να έχω κάνει το σωστό. Στο τέλος της θητείας μου η Ελλάδα δεν θα είναι χρεοκοπημένη, αλλά αναγεννημένη», είπε χαρακτηριστικά.
Ο πρωθυπουργός επανέλαβε αρκετές φορές ότι «δεν ήταν επιλογή μας» τα μέτρα, τονίζοντας ότι «η οικονομική πραγματικότητα μας υποχρέωσε να πάρουμε πολύ σκληρές αποφάσεις», για θυσίες «σκληρές αλλά αναγκαίες» για να χρηματοδοτήσουμε το χρέος των 300 δισ. ευρώ.
Οι θυσίες αυτές, πρόσθεσε, δίνουν ανάσα και χρόνο χρόνιο για τις ιστορικές αλλαγές που απαιτούνται για τον τόπο. Χαρακτήρισε δε αυτονόητη την οργή των πολιτών, οι οποίοι πληρώνουν «αμαρτίες άλλων».
Σήμερα επεσήμανε, το πρόβλημα είναι πολύ πιο μεγάλο, η φωτιά απειλεί να εξαπλωθεί και το κόστος της κατάσβεσης θα είναι πολύ μεγαλύτερο, αλλά μεγαλύτερο θα είναι και το βάρος που θα επωμιστούν οι Έλληνες πολίτες.
Ο κ. Παπανδρέου τόνισε πριν από τις ανακοινώσεις που θα κάνει ο υπουργός Οικονομικών ότι στο «εξαιρετικά στενό διαπραγματευτικό πλαίσιο» που βρεθήκαμε δεν θίγονται οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα, αλλά οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι του δημόσιου τομέα.
Ο «μεγάλος ασθενής» είναι ο δημόσιος τομέας, είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι προσπάθεια έγινε για «να διαφυλάξουμε ότι οι επιπτώσεις για τους πλέον αδύνατους θα είναι οι μικρότερες δυνατές».
Προανήγγειλε επίσης ότι θα ζητήσει από τον πρόεδρο της Βουλής, να συμμετάσχουν στα βάρη οι βουλευτές και να παραιτηθούν των δώρων τους. Παράλληλα έχει δώσει, όπως ανακοίνωσε, εντολή στο υπουργείο Εσωτερικών να επιταχύνει την κατάρτιση του νέου εκλογικού νόμου.
Η «κόκκινη γραμμή»
Στην αρχή της εισήγησής του στο Υπουργικό Συμβούλιο, ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι «από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε βάλαμε το εθνικό συμφέρον πάνω από όλα», συμπληρώνοντας ότι πλέον η αποφυγή της χρεοκοπίας είναι η «εθνική κόκκινη γραμμή».
Έκανα και θα κάνω τα πάντα για να μην χρεοκοπήσει η χώρα, πρόσθεσε ο Γ.Παπανδρέου, επισημαίνοντας ότι η κυβέρνησή του παρέλαβε προβλήματα, όπως το μέγεθος του χρέους και του ελλείμματος, των οποίων το πλήρες μέγεθος «δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί».
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στον αγώνα που δόθηκε για να συσταθεί ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης, χωρίς τον οποίο σήμερα «τα προβλήματα θα ήταν ανυπέρβλητα».
Μόνη πιθανή βοήθεια, όπως σημείωσε, θα ήταν 10-20 δισ. ευρώ -και αυτά από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο- όταν οι δανειακές ανάγκες της χώρας αγγίζουν τα 60 δισ. ευρώ ετησίως.
Ο κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε στα επώδυνα μέτρα που ήδη έχουν ληφθεί, λέγοντας ότι δείχνουν ότι «εμείς αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας» και άφησε αιχμές για τη στάση κάποιων εταίρων.
Όπως σημείωσε, παρά τις θετικές αποφάσεις της Ευρώπης, «αμφισημίες» έδωσαν σήμα στην αγορά ότι υπάρχει έλλειψη αποφασιστικότητας, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να συνεχίσει να είναι «στόχος και πειραματόζωο» των αγορών, «αδύναμος κρίκος και εύκολος στόχος κερδοσκόπων».
Σήμερα επεσήμανε, το πρόβλημα είναι πολύ πιο μεγάλο, η φωτιά απειλεί να εξαπλωθεί και το κόστος της κατάσβεσης θα είναι πολύ μεγαλύτερο, αλλά μεγαλύτερο θα είναι και το βάρος που θα επωμιστούν οι Έλληνες πολίτες.
Τόνισε επίσης ότι οι κατευθύνσεις του κυβερνητικού έργου θα είναι τρεις: Πρώτον, θα γίνει το κάθε τι για να προστατευτούν οι πιο αδύναμοι της κοινωνίας. Δεύτερον, θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια ώστε να εμπεδωθεί η αίσθηση του δικαίου που έχει χαθεί. Τρίτον, η σημερινή κρίση να γίνει πραγματικά μια ευκαιρία να αλλάξουμε.
* Μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ο Γ.Παπανδρέου είχε και νέες τηλεφωνικές επαφές με Ευρωπαίους ηγέτες, ανάμεσά τους ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο, ο Ισπανός πρωθυπουργός και προεδρεύων του Συμβουλίου της ΕΕ Χοσέ Θαπατέρο, ο πρόεδρος της ΕΕ Βαν Ρομπάι, καθώς και η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ.
 Τα μέτρα
«Συμβολικό» ποσό έναντι 13ου-14ου μισθού στο δημόσιο τομέα, καθώς και στα δώρα των συνταξιούχων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, τριετές πάγωμα μισθών και περαιτέρω περικοπή επιδομάτων σε Δημόσιο και ΔΕΚΟ, αυξήσεις σε ΦΠΑ, ποτά, τσιγάρα, καύσιμα, έκτακτη εισφορά σε κερδοφόρες επιχειρήσεις και εξίσωση των ορίων ηλικίας ανδρών-γυναικών από το 2011 περιλαμβάνει το επώδυνο πακέτο μέτρων που ανακοίνωσε την Κυριακή ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου.
Τα βασικό πακέτο μέτρων
Συγκεκριμένα, τα βασικά σημεία των μέτρων που ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών πριν αναχωρήσει για τη συνεδρίαση του Eurogroup, όπου θα ληφθεί απόφαση για το συνολικό ύψος της βοήθειας προς την Ελλάδα, είναι τα εξής:
  • Στο ποσό των 500 ευρώ περιορίζεται ο 13ος και σε άλλα 500 ευρώ ο 14ος μισθός στο δημόσιο τομέα: 250 ευρώ δώρο Πάσχα, 250 ευρώ δώρο αδείας και 500 ευρώ δώρο Χριστουγέννων. Τα ποσά αυτά θα δίνονται εφόσον οι μεικτές αποδοχές του εργαζόμενου δεν ξεπερνούν τα 3.000 ευρώ.
  • Περαιτέρω περικοπή επιδομάτων 8% στα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων και 3% στους υπαλλήλους των ΔΕΚΟ όπου δεν υπάρχουν επιδόματα.
  • Παγώνουν (δεν θα χορηγηθούν αυξήσεις) για μία τριετία στους μισθούς του Δημοσίου.
  • Στις συντάξεις (ιδιωτικού και δημόσιου τομέα) τα ποσά του 13ου-14ου μισθού είναι: 200 ευρώ δώρο Πάσχα, 200 ευρώ δώρο αδείας και 400 ευρώ δώρο Χριστουγέννων. Τα ποσά αυτά θα δίνονται εφόσον η σύνταξη δεν ξεπερνά τα 2.500 ευρώ το μήνα.
  • Επανέρχεται ο ΛΑΦΚΑ σε υψηλές συντάξεις.
  • Δεν επηρεάζεται ο 13ος-14ος μισθός στον ιδιωτικό τομέα.
  • Έρχονται αλλαγές στο πλαίσιο που διέπει αποζημιώσεις και απολύσεις, όπως και για τη μείωση κόστους υπερωριακής απασχόλησης.
  • Επιβάλλεται έκτακτη εισφορά σε «πολύ κερδοφόρες» επιχειρήσεις.
  • Αυξάνονται τα κλιμάκια ΦΠΑ σε 23%, 11% και 5,5% (10% αύξηση σε κάθε κλιμάκιο).
  • Νέες αυξήσεις 10% σε ποτά, τσιγάρα, καύσιμα λόγω αύξησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης.
  • Αύξηση των φόρων πολυτελείας κατά 10%
  • Ανοίγουν τα κλειστά επαγγέλματα.
  • Αυξάνονται οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων.
  • Φορολόγηση αυθαιρέτων και τέλος διατήρησης ημιυπαίθριων χώρων
  • Αναστέλλεται η χορήγηση της δεύτερης δόσης του επιδόματος αλληλεγγύης
  • Δημιουργείται ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Νέα πραγματικότητα στο Ασφαλιστικό
Η συμφωνία διαμορφώνει και μία νέα πραγματικότητα και για το ασφαλιστικό σύστημα, με αυστηρό χρονοδιάγραμμα για την προώθηση του νέου ασφαλιστικού νόμου και ταχύτερη εφαρμογή κάποιων ρυθμίσεων. Επιγραμματικά:
  • Από το 2011 η εξίσωση των ορίων ηλικίας ανδρών-γυναικών, με τριετή περίοδο προσαρμογής.
  • Τα γενικά όρια ηλικίας δεν αλλάζουν. Εισάγεται όμως μηχανισμός «αυτόματης προσαρμογής των ορίων ηλικίας στο προσδόκιμο ζωής».
  • Μειώνονται τα ασφαλιστικά ταμεία σε τρία.
  • Αυξάνεται η ελάχιστη περίοδος εισφορών από τα 37 στα 40 έτη έως το 2015
  • Περιορίζεται η πρόωρη συνταξιοδότηση και αυξάνεται το ελάχιστο όριο στα 60 έτη
  • Ενισχύεται η ανταποδοτικότητα μεταξύ εισφορών και συντάξεων
  • Οι συντάξεις καθορίζονται με βάση τις αποδοχές στο σύνολο του εργασιακού βίου
  • Αναθεώρηση του πλαισίου χορηγήσεων συντάξεων αναπηρίας
  • Επέρχονται περικοπές στη λίστα των βαρέων και ανθυγιεινών
  • Ελάχιστη εγγυημένη σύνταξη για άτομα άνω των 65 ετών, με βάση εισοδηματικά κριτήρια
Βαθύτερη ύφεση, κολοσσιαία προσαρμογή
Το συνολικό ύψος της δημοσιονομικής προσαρμογής που παρουσίασε ο κ. Παπακωνσταντίνου φτάνει στο κολοσσιαίο ύψος των 36,4 δισ. ευρώ για μία τριετία. Όπως είπε, στο δίλημμα «κατάρρευση ή σωτηρία», η κυβέρνηση «προφανώς επέλεξε να σώσει τη χώρα».
Με την αναμενόμενη έγκριση του προγράμματος, η χώρα μας θα λάβει «το σημαντικότερο ποσό που έχει διατεθεί ποτέ σε χώρα που βρέθηκε σε ανάλογη κατάσταση». Το ποσό αυτό «θα εξασφαλίσει το μεγαλύτερο μέρος των δανειακών κεφαλαίων που χρειάζεται η Ελλάδα για τα τρία επόμενα χρόνια».
Η εφαρμογή του προγράμματος θα παρακολουθείται σε τριμηνιαία βάση, ενώ η ομαλή εξέλιξή του είναι προϋπόθεση για τη ροή των εκταμιεύσεων της βοήθειας.
Συγκεκριμένα, το οικονομικό πρόγραμμα προβλέπει δημοσιονομική προσπάθεια 11 μονάδων του ΑΕΠ έως το 2013, επιπλέον αυτής που έχει ενταχθεί στο οικονομικό πρόγραμμα του 2010.
Αυτό σε ένα εξαιρετικά δυσμενές μακροοικονομικό περιβάλλον, καθώς η ύφεση για το 2010 προβλέπεται βαθύτερη, στο 4%, αλλά αναμένεται να επανέλθει σε θετικούς ρυθμούς από το 2011.
Για το 2010 στόχος είναι ο περιορισμός του ελλείμματος κατά πέντε και πλέον μονάδες. Το σύνολο της δημοσιονομικής προσπάθειας για φέτος φτάνει στο 9% του ΑΕΠ...
Το 2011 η δημοσιονομική προσπάθεια αντιστοιχεί στο 4% του ΑΕΠ, το 2012 και το 2013 από 2% του ΑΕΠ.
Στόχος είναι το δημοσιονομικό έλλειμμα να βρεθεί φέτος στο 8% και να περιοριστεί κάτω από το 3% του ΑΕΠ το 2014.
Το χρέος, λόγω της δυναμικής που έχει, θα συνεχίσει να αυξάνεται έως και το 140% του ΑΕΠ. Η αποκλιμάκωσή του θα αρχίσει από το 2014.
Για να συμβεί το τελευταίο, οι δημόσιες δαπάνες θα πρέπει να μειωθούν κατά 7 μονάδες ΑΕΠ έως το 2013 και τα έσοδα να αυξηθούν κατά 4 μονάδες ΑΕΠ έως τότε.
Αλλα δημοσιονομικά και διαρθρωτικά μέτρα
Στο πλαίσιο του τεράστιου, όσο και φιλόδοξου, αυτού προγράμματος, ο κ. Παπακωνσταντίνου ανακοίνωσε και μία σειρά άλλων μέτρων, μεταξύ των οποίων τα ακόλουθα:
  • Φόροι και άδειες σε τεχνικά και τυχερά παιχνίδια
  • Πράσινα τέλη
  • Διεύρυνση της φορολογικής βάσης του ΦΠΑ
  • Φορολόγηση των αποδοχών σε είδος
  • Μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων
  • Εξοικονόμηση δαπανών ΟΤΑ μέσω του «Καλλικράτη»
  • Ενιαία αρχή πληρωμών και ενιαίο μισθολόγιο στο δημόσιο τομέα
  • Δημοσιοποίηση των στοιχείων (έσοδα-δαπάνες) της γενικής κυβέρνησης
  • Αλλαγές στη φορολογική διοίκησης και στους μηχανισμούς είσπραξης
  • Απλοποίηση δια τις διαδικασίες έναρξης και αδειοδότησης επιχειρήσεων
  • Εφαρμογή οδηγίας για τις υπηρεσίες
  • Εξυγίανση του ΟΣΕ
  • Απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και ενίσχυση της ΡΑΕ
  • Αύξηση απορροφητικότητας των κοινοτικών κονδυλίων
Το νομοσχέδιο με όλα τα μέτρα, και προσηρτημένες τις συμφωνίες που υπέγραψε η κυβέρνηση με την ΕΕ και το ΔΝΤ, θα κατατεθεί στη Βουλή το αργότερο την Τρίτη και θα ψηφιστεί με τη διαδικασία του κατεπείγοντος έως το τέλος της εβδομάδας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: