ΥΠΟΙΚ: Ζητούμενο η μετάθεση λήξης ομολόγων - Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων η νέα αναδιάρθρωση του χρέους και η επιμήκυνση της διάρκειας του προγράμματος

   

Τετάρτη 26 Σεπτεμβρίου 2012 

Ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, για πρώτη φορά παραδέχτηκε, χθες, ότι, σε περίπτωση που η Ελλάδα λάβει διετή επιμήκυνση του προγράμματος οι επιπλέον ανάγκες χρηματοδότησης θα κυμανθούν μεταξύ 13 και 15 δισ. ....ευρώ.

Στην επιμήκυνση της διάρκειας των ομολόγων, που κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ή σε «κούρεμα» των συγκεκριμένων ομολόγων προσβλέπει η ελληνική κυβέρνηση, για να καλυφθεί το επιπλέον κόστος της επιμήκυνσης του προγράμματος προσαρμογής της οικονομίας.

Η νέα αναδιάρθρωση του χρέους και η επιμήκυνση της διάρκειας του προγράμματος τέθηκαν πλέον και επισήμως στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με τις διαφωνίες να εντοπίζονται μόνο στο συνολικό κόστος της επιμήκυνσης, που, σύμφωνα με τα σενάρια, κυμαίνεται από 13 μέχρι 28 δισ. ευρώ και στη διαδικασία της αναδιάρθρωσης του χρέους.

Ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, για πρώτη φορά παραδέχθηκε, χθες, ότι, σε περίπτωση που η Ελλάδα λάβει διετή επιμήκυνση του προγράμματος, οι επιπλέον ανάγκες χρηματοδότησης θα κυμανθούν μεταξύ 13 και 15 δισ. ευρώ, ενώ ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, με έγγραφό του στη Βουλή αποδέχεται ότι υπάρχουν αστοχίες στο πρόγραμμα (βαθύτερη ύφεση, υστέρηση αποκρατικοποιήσεων και υψηλότερο πρωτογενές έλλειμμα), που απειλούν τη βιωσιμότητα του χρέους, επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ της «Ν» της Δευτέρας 24 Σεπτεμβρίου. Αναλυτικότερα, ο κ. Στουρνάρας δήλωσε στο Reuters ότι, εάν δοθεί στην Ελλάδα διετής επιμήκυνση για την επίτευξη των στόχων, τότε το κενό χρηματοδότησης θα κυμανθεί μεταξύ 13 και 15 δισ. ευρώ.

«Εκτιμούμε ότι το κενό χρηματοδότησης, που θα δημιουργηθεί εάν λάβουμε διετή επιμήκυνση, θα διαμορφωθεί μεταξύ 13 και 15 δισ. ευρώ», είπε ο υπουργός, ενώ υποστήριξε πως μπορεί να καλυφθεί το συγκεκριμένο ποσό χωρίς επιπλέον βάρος για τους φορολογουμένους της Ευρώπης.

Σε ερώτημα της «Ν» για τον τρόπο κάλυψης του χρηματοδοτικού κενού, «χωρίς να επιβαρυνθούν οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι», κύκλοι του ΥΠΟΙΚ απάντησαν ότι αυτό θα συμβεί «μέσω των ομολόγων που κατέχει η ΕΚΤ». Υπονοούν, συγκεκριμένα, την επιμήκυνση της διάρκειας των ομολόγων που κατέχει η ΕΚΤ και λήγουν στη διετία 2015-2016, δηλαδή να μετατεθεί δηλαδή για αργότερα η λήξη τους.

Χρήστος Σταϊκούρας, αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών: «Τα ποσά δανεισμού μπορεί να αυξηθούν εφόσον αποκλίνουμε από τους στόχους».

Εναλλακτικά το άλλο σενάριο -το οποίο όμως ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, το έχει αποκλείσει- είναι η αποπληρωμή της αξίας των ομολόγων, στις τιμές απόκτησής τους από τη δευτερογενή αγορά ομολόγων και όχι στην ονομαστική τους αξία. Παράλληλα, ο κ. Στουρνάρας επιβεβαίωσε, επίσης, πως το δημοσιονομικό κενό της Ελλάδας σε σχέση με τους στόχους που έχουν τεθεί για το 2013 - 2014 παραμένει στα 13,5 δισ. ευρώ και όχι στα 20 ή 30 δισ. ευρώ, που το ανεβάζουν δημοσιεύματα ξένων εφημερίδων. Πρέπει να διευκρινιστεί ότι το «δημοσιονομικό κενό» αφορά στα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στη διετία 2013-2014, προκειμένου το έλλειμμα να διαμορφωθεί εντός των στόχων.

Το κόστος της επιπλέον χρηματοδότησης για την επιμήκυνση αφορά στην κάλυψη των επιπλέον δανειακών αναγκών του Δημοσίου, για τη διετία 2015-2016, όταν το Δημόσιο εκτιμάται ότι δεν θα μπορεί να καλύψει τις υποχρεώσεις του για λήξεις ομολόγων, με δανεισμό από τις αγορές.

Στη συγκεκριμένη διετία, λήγουν ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ και οι άλλες εθνικές κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης, ύψους 12,1 δισ. ευρώ. Τα ομόλογα αυτά είχαν ανταλλαγεί πριν από το PSI και διατήρησαν τους ίδιους όρους και τις ίδιες ημερομηνίες ωρίμασης. Στόχος της ελληνικής κυβέρνησης είναι η χρονική μετατόπιση της λήξης τους, από το 2017 και μετά.

Ανάγκη κάλυψης του κενού

Το ενδεχόμενο πιθανής μετακύλισης των λήξεων των ελληνικών ομολόγων που κατέχει το Ευρωσύστημα εξετάζει η κυβέρνηση, όπως παραδέχτηκε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, ο οποίος έκανε μάλιστα λόγο για πιθανή ανάγκη κάλυψης «χρηματοδοτικού κενού».

Ο κ. Σταϊκούρας τόνισε, ωστόσο, ότι δεν υπάρχουν σκέψεις στην ελληνική κυβέρνηση για νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, απαντώντας σε γραπτή ερώτηση της βουλευτού των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Μαρίας Κόλλια-Τσαρουχά, σχετικά με επικείμενη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, έπειτα από πιέσεις των δανειστών, αναγνώρισε την πιθανότητα δημιουργίας χρηματοδοτικού κενού.

Συγκεκριμένα, σημείωσε ότι «οι προβλέψεις της Ε.Ε. εμπεριέχουν δανεισμό της Ελλάδος από τις αγορές ομολόγων ύψους 7,6 δισ. ευρώ για το 2015 και 3 δισ. ευρώ για το 2016» αλλά «τα ποσά αυτό ενδεχομένως να αυξηθούν, εφόσον το πρωτογενές έλλειμμα και τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις αποκλίνουν από τους στόχους που έχουν τεθεί». Σε μια τέτοια περίπτωση, όπως εξήγησε, θα δημιουργηθεί ανάγκη κάλυψης του «χρηματοδοτικού κενού», κάτι που μπορεί να αντιμετωπιστεί με την αποπληρωμή των ελληνικών ομολόγων σε μεταγενέστερο χρόνο.

Πιθανή η απόκλιση από το στόχο του 120%

«Με στόχο την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού και δεδομένου ότι κατά την περίοδο 2013-2016 οι λήξεις των ομολόγων που κατέχει το Ευρωσύστημα ανέρχονται σε 28 δισ. ευρώ περίπου, θα εξεταστεί η δυνατότητα μετακύλισης των λήξεών τους, εντός του πλαισίου και των νομικών περιορισμών της συνθήκης της Λισαβόνας για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης», αναφέρει ο κ. Σταϊκούρας στο έγγραφο που διαβιβάστηκε στη Βουλή. Παραδέχτηκε, μάλιστα, και ενδεχόμενο να υπάρξει απόκλιση από το στόχο για μείωση του χρέους στο 120% του ΑΕΠ το 2020.

«Η μελέτη βιωσιμότητας του χρέους, που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιλαμβάνει μια σειρά από υποθέσεις σε σχέση με την εξέλιξη του ΑΕΠ, την πορεία του ελλείμματος, τις αποκρατικοποιήσεις κ.λπ. Στο βαθμό που οι ανωτέρω υποθέσεις αποκλίνουν, ο λόγος χρέους/ΑΕΠ οδηγείται σε ποσοστό άνω του 120%», ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας. Ο κ. Σταϊκούρας διέψευσε, ωστόσο, δημοσιεύματα του ηλεκτρονικού Τύπου, που του απέδωσαν ότι η κυβέρνηση προτίθεται να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους. «Τέτοιος όρος δεν εμπεριέχεται στο περιεχόμενο της απάντησης, μιας και δεν υπάρχει τέτοια σκέψη», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Εν τω μεταξύ, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών υπογράμμισε ότι, με βάση τις αποφάσεις των κρατών-μελών του Eurogroup της 21.2.2012, το εισόδημα που δημιουργείται από τα ομόλογα της ελληνικής κυβέρνησης που κατέχει το Ευρωσύστημα θα συμβάλει στο κέρδος της ΕΚΤ και των εθνικών κεντρικών τραπεζών.

«Το κέρδος αυτό, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, επιστρέφεται στην Ελλάδα αφενός μέσω της πρόσθετης αναδρομικής μείωσης των επιτοκίων της Ελληνικής Δανειακής Διευκόλυνσης, έτσι ώστε το περιθώριο (spread) να φτάσει στις 150 μονάδες βάσης, που θα συμβάλει στη μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ κατά 2,8 μονάδες το 2020 και θα μειώσει τις χρηματοδοτικές ανάγκες κατά περίπου 1,4 δισεκατομμύριο ευρώ στην περίοδο του προγράμματος και αφετέρου από την επιστροφή των προαναφερόμενων κερδών των εθνικών κεντρικών τραπεζών προς την Ελλάδα, το συνολικό ποσό των οποίων αναμένεται να ανέλθει έως το 2020 στα 4,1 δισεκατομμύρια περίπου, συμβάλλοντας τόσο στη μείωση του χρέους κατά 1,8 ποσοστιαία μονάδες, όσο και στη μείωση των χρηματοδοτικών αναγκών κατά τη διάρκεια του προγράμματος, κατά 1,8 δισεκατομμύριο ευρώ περίπου», αναφέρει ο κ. Σταϊκούρας.

Οι κινήσεις των Ταμείων

Τα ασφαλιστικά ταμεία δεν προέβησαν σε αγορές ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά ομολόγων, αγοράζοντας ομόλογα που ρευστοποιούσαν ξένοι θεσμικοί, επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος, με αφορμή το θέμα που προέκυψε από την ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή ο βουλευτής της ΝΔ, Προκόπης Παυλόπουλος.

Οπως τονίζεται στην απάντηση της ΤτΕ, «ελέγχεται ως εσφαλμένο το συμπέρασμα ότι τα ασφαλιστικά ταμεία ήταν αγοραστές, και μάλιστα από τη δευτερογενή αγορά, πολύ μεγάλου αριθμού ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία που έχει ανακοινώσει η ΤτΕ, που αφορούν στον εγχώριο τομέα, στη διετία τέλος 2009 - τέλος 2011 παρατηρείται μείωση της ονομαστικής αξίας των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου που διακρατούσαν τα ασφαλιστικά ταμεία κατά περίπου 2,5 δισ. ευρώ, από 25,9 δισ. ευρώ στις 31/12/2009, σε 23,4 δισ. ευρώ στις 31/12/2011.

Σε ό,τι αφορά την αύξηση των τοποθετήσεων της ΤτΕ σε ελληνικά ομόλογα, οφείλεται σε αγορές ομολόγων που πραγματοποιήθηκαν μετά την ενεργοποίηση και για την υλοποίηση του Προγράμματος Αγοράς Ομολόγων που αποφασίστηκε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σε ό,τι αφορά το χαρτοφυλάκιο του εξωτερικού τομέα, μειώθηκε, από 194,6 δισ. ευρώ στο τέλος του 2009, σε 174,3 δισ. ευρώ στο τέλος του 2010 και σε 152,2 δισ. ευρώ στο τέλος του 2011 και όχι κατά 106 δισ. ευρώ. Η μείωση οφείλεται τόσο στην εξόφληση ομολόγων, που έληξαν στη συγκεκριμένη περίοδο, όσο και σε πωλήσεις μέσω της δευτερογενούς αγοράς.

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ

ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ