Παγκόσμιος συναγερμός για την οικονομία

Τρίτη 09 Αυγούστου 2011
Συσκέψεις επί συσκέψεων, τηλεδιασκέψεις και έκτακτες συνομιλίες ηγετών, υπουργών Οικονομικών και οικονομικών παραγόντων συνθέτουν το παγκόσμιο σκηνικό μετά την υποβάθμιση της αμερικανικής οικονομίας και την εντεινόμενη...

ανησυχία για εξάπλωση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη και μάλιστα στο σκληρό πυρήνα αυτής, με τις αγορές να αναδεικνύονται πλέον στο βασικό παράγοντα επιβολής πολιτικής.
Καμπανάκι εκτάκτου ανάγκης έχει σημάνει για την παγκόσμια οικονομία, καθώς οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου -ΗΠΑ και Ε.Ε.- απειλούνται από την κρίση χρέους που έχει ξεσπάσει κλυδωνίζοντας το παγκόσμιο οικοδόμημα. Η υποβάθμιση της αμερικανικής οικονομίας από τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor’s στο τέλος της εβδομάδας που πέρασε αλλά και η ένταση της ανησυχίας στην Ευρωζώνη για επέκταση της κρίσης χρέους στις μεγάλες οικονομίες έχουν σημάνει παγκόσμιο συναγερμό.
Άναψαν τα τηλέφωνα
Ένα καυτό Σαββατοκύριακο πέρασαν οι πολιτικοί ηγέτες του κόσμου, οι περισσότεροι εκ των οποίων βρίσκονταν σε διακοπές. Τα τηλέφωνα άναψαν, με τους υπουργούς Οικονομικών των είκοσι πλουσιότερων κρατών (G20) να πραγματοποιούν τηλεδιάσκεψη χθες Κυριακή, ενώ ακολούθησε έκτακτη σύσκεψη από τους υπουργούς Οικονομικών της G7, στην οποία εξεταζόταν αν θα επισπεύσουν την προγραμματισμένη για το Σεπτέμβριο συνάντησή τους, όπως είχε προαναγγείλει την περασμένη Παρασκευή ο Μπερλουσκόνι έπειτα από τηλεφωνική επικοινωνία του με τη γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ και το γάλλο πρόεδρο Σαρκοζί. Ο προεδρεύων στις ομάδες G7 και G20 γάλλος πρόεδρος είχε χθες τηλεφωνική επικοινωνία με το βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον, ενώ το βράδυ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πραγματοποίησε τηλεδιάσκεψη, κάτι που γίνεται σε έκτακτες περιπτώσεις. Ο πρόεδρός της Ζαν Κλοντ Τρισέ, όπως έγινε γνωστό, επιδιώκει τη λήψη τελικής απόφασης για το αν η τράπεζα θα προχωρήσει σε επαναγορά ιταλικών ομολόγων.

Υπό πίεση Ιταλία και Ισπανία
Εντός της Ε.Ε. οι διαβουλεύσεις διαδέχονται η μία την άλλη, καθώς το ενδεχόμενο αναζωπύρωσης της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη έχει σημάνει συναγερμό, με τις χρηματαγορές να αντιδρούν νευρικά και τα δεκαετή ομόλογα του ιταλικού και ισπανικού δημοσίου να αγγίζουν πλέον το 7%.
Παρά τις προσπάθειες του ιταλού πρωθυπουργού, που στα μέσα της περασμένης εβδομάδας απευθύνθηκε στα δύο σώματα του ιταλικού κοινοβουλίου ζητώντας την άμεση λήψη μέτρων με στόχο την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης, οι αριθμοί είναι από μόνοι τους ανησυχητικοί, με το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας να αγγίζει το 120% του ΑΕΠ, δεύτερο σε μέγεθος εντός Ευρωζώνης μετά το ελληνικό.
Ο ιταλός υπουργός Οικονομικών Τζούλιο Τρεμόντι την περασμένη Τετάρτη είχε συνομιλίες με τον πρόεδρο του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και τηλεφωνική επικοινωνία με τον επίτροπο Νομισματικών Υποθέσεων Όλι Ρεν.
Ανησυχητική η κατάσταση και στην Ισπανία, που εκτός των άλλων μπαίνει σε προεκλογική τροχιά. Ο πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Θαπατέρο ενημέρωσε την προηγούμενη εβδομάδα για τα νέα οικονομικά μέτρα που εφαρμόζει η κυβέρνησή του τους προέδρους της Ε.Ε. Χέρμαν βαν Ρομπέι και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
Οι επενδυτές ωστόσο συνεχίζουν να πωλούν μαζικά ομόλογα του ιταλικού και ισπανικού δημοσίου, σημαίνοντας την άνοδο των επιτοκίων και την ένταση της ανησυχίας ότι Ιταλία και Ισπανία δεν αποκλείεται να ζητήσουν τελικώς τη βοήθεια του μηχανισμού στήριξης. Οι πόροι του μηχανισμού μπορεί να επαρκούν για οικονομίες όπως της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, όχι όμως και για τις μεγάλες, όπως αυτές της Ιταλίας και της Ισπανίας. Υπολογίζεται ότι, σε περίπτωση που οι δύο χώρες προσέφευγαν στο μηχανισμό στήριξης, θα απαιτούνταν τουλάχιστον 290 δισ. ευρώ για την οικονομία της Ισπανίας και 490 για την Ιταλία -το δημόσιο χρέος της οποίας υπολογίζεται σε 1,8 τρισ. ευρώ, όπως ανέφερε το Der Spiegel- όταν ο μηχανισμός έχει σήμερα στη διάθεσή του μόνον 440 δισ. ευρώ και από αυτά τα 142 είναι ήδη δεσμευμένα.

Επέκταση κρίσης και σε Γαλλία
Από το ντόμινο της κρίσης χρέους δεν φαίνεται να γλιτώνει ούτε η Γαλλία. Την προηγούμενη εβδομάδα το ΔΝΤ προειδοποίησε το Παρίσι για το ενδεχόμενο αποτυχίας των οικονομικών μέτρων, ενώ με επιφυλακτικότητα αντιμετωπίζει και τις γαλλικές προβλέψεις για ανάπτυξη της οικονομίας.
Παρότι ο γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί θα ήθελε να αποφύγει νέα αντιλαϊκά μέτρα ενόψει της προεδρικής αναμέτρησης του 2013, το ΔΝΤ προτρέπει τη Γαλλία να ενισχύσει τις προσπάθειες εξυγίανσης των δημοσιονομικών μεγεθών της, εκτιμώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση δεν αποκλείονται η υποβάθμιση της οικονομίας της και η αύξηση του τιμήματος δανεισμού της.
Η Ευρωζώνη, όπως φαίνεται, βρίσκεται ενώπιον νέων κινδύνων, με το ρυθμό να τον επιβάλλουν πλέον οι αγορές, το τίμημα να το πληρώνουν οι λαοί, ενώ ο κλοιός της κρίσης σφίγγει ακόμη περισσότερο.

Ευκαιρία για το ελληνικό χρέος η αποτυχία
Από τη συμφωνία, στις 21 Ιουλίου, για το ελληνικό χρέος και τους πανηγυρισμούς για τη διάσωση της ελληνικής οικονομίας δεν έχουν περάσει πολλές ημέρες. Όμως οι επιθέσεις των κερδοσκόπων στην Ισπανία και την Ιταλία -δύο πολύ μεγαλύτεροι από την Ελλάδα «παίχτες» της Ευρωζώνης- κάνουν πλέον την 21η Ιουλίου να μοιάζει πολύ μακρινή ημερομηνία. Η αντεπίθεση των κερδοσκόπων, για πολλούς μία εντελώς αναμενόμενη κίνηση, ήρθε κατά έναν τρόπο να επιβεβαιώσει το σκεπτικισμό για το τι ακριβώς κέρδισε η Ελλάδα. Σε ένα σημαντικό άρθρο, που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή στον Bloomberg, μία ομάδα οικονομολόγων από τις ΗΠΑ υποστηρίζει ανοιχτά πως η συμφωνία της 21ης Ιουλίου για τη μείωση του ελληνικού χρέους απέτυχε, γιατί πολύ απλά δεν μείωσε το χρέος. Οι συντάκτες του άρθρου αναγνωρίζουν πως η Ελλάδα εξασφάλισε τη μείωση του επιτοκίου του δανεισμού της αλλά και την επιμήκυνση της αποπληρωμής του χρέους της μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου EFSG, αλλά δεν κατάφερε να αποφύγει την περαιτέρω διόγκωση του χρέους της ούτε όμως να εξασφαλίσει τη «συμβολή» των τραπεζών στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της, που αποτελούν και δικά τους προβλήματα. Σύμφωνα με τους αρθρογράφους του Bloomberg οι τράπεζες μπορεί να φοβούνται πως θα δεχτούν σημαντικό πλήγμα από τη μείωση του ελληνικού χρέους, όμως στην πραγματικότητα έχουν την ευκαιρία να απαλλάξουν τα χαρτοφυλάκιά τους από τα ελληνικά ομόλογα με μικρές μόνο απώλειες και συνεχίζοντας να παίρνουν πίσω μεγάλο μέρος της αρχικής επένδυσής τους. Το θέμα πλέον είναι πως η επίθεση των κερδοσκόπων στην Ισπανία και την Ιταλία ανοίγει και πάλι συζητήσεις, όπως αυτή για την έκδοση του ευρωομολόγου, που φάνηκε πως έκλεισαν στις 21 Ιουλίου. Η αποτυχία σύμφωνα με τους αρθρογράφους του Bloomberg φέρνει και καλά νέα για την Ελλάδα, καθώς θα υπάρξει μία νέα ευκαιρία για την Ευρωπαϊκή Ένωση να αλλάξει πλεύση και να καταστήσει βιώσιμο το ελληνικό χρέος, προχωρώντας σε σημαντική μείωσή του.

Της Μαρίνας Γ. Μεϊντάνη
ΚΡΑΧΤΗΣ http://kraxtis-gr.blogspot.com/