Ανακούφιση μετά τη σύνοδο στο Μινσκ
REUTERS, AFP
Συμφωνία για «συνολική πολιτική λύση», όπως την είδε ο Φρανσουά Ολάντ, ή απλώς «μια αχτίδα ελπίδας», σύμφωνα με την πιο συγκρατημένη Αγκελα Μέρκελ; Τα επόμενα εικοσιτετράωρα θα το δείξουν. Το βέβαιο είναι ότι η συμφωνία που επετεύχθη, χθες το πρωί, στο Μινσκ της Λευκορωσίας, ύστερα από ολονύκτιες διαβουλεύσεις των ηγετών Ουκρανίας, Ρωσίας, Γαλλίας και Γερμανίας, προκάλεσαν ανακούφιση στη διεθνή κοινότητα, αν και όλοι αναγνωρίζουν ότι ο δρόμος για τον τερματισμό του ουκρανικού εμφυλίου πολέμου παραμένει ναρκοθετημένος.
«Δεν ήταν η καλύτερη νύχτα της ζωής μου», δήλωσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στους άυπνους δημοσιογράφους που κάλυπταν την τετραμερή σύνοδο κορυφής, ύστερα από 16 ώρες διαβουλεύσεων. «Αυτό το πρωινό, όμως, είναι καλύτερο γιατί καταφέραμε να συμφωνήσουμε στα κυριότερα ζητήματα, παρά τις δυσκολίες της διαπραγμάτευσης».
Η επιτευχθείσα συμφωνία προβλέπει κατάπαυση του πυρός στην ανατολική Ουκρανία τα μεσάνυχτα του Σαββάτου προς Κυριακή και απόσυρση των βαρέων όπλων σε βάθος 50 έως 140 χιλιομέτρων από τη γραμμή του μετώπου, ανάλογα με την κατηγορία, αρχής γενομένης από τη Δευτέρα. Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη
Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) θα επιβλέψει της εφαρμογής αυτών των δύο βασικών σημείων.
Επιπλέον, η συμφωνία προβλέπει την απομάκρυνση όλων των ξένων και μισθοφορικών στρατευμάτων από την ανατολική Ουκρανία και την ανταλλαγή αιχμαλώτων σε διάστημα πέντε ημερών μετά την απομάκρυνση των βαρέων όπλων.
Η επιτυχία Ποροσένκο
Η σημαντικότερη επιτυχία του Ουκρανού προέδρου, Πέτρο Ποροσένκο, ήταν το σημείο της συμφωνίας που επιβάλλει στις ρωσόφωνες περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, οι οποίες εξέλεξαν τους ηγέτες τους ερήμην του Κιέβου τον περασμένο χρόνο, να οργανώσουν νέες εκλογές, υπό την επίβλεψη του ΟΑΣΕ.
Από την πλευρά του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν εξασφάλισε την αποδοχή μιας μείζονος στρατηγικής σημασίας απαίτησης των ρωσόφωνων αυτονομιστών και της Μόσχας: να τεθεί ως προϋπόθεση για την αποκατάσταση του ελέγχου του Κιέβου στα σύνορα με τη Ρωσία η αναθεώρηση του ουκρανικού συντάγματος, ώστε να δοθεί ευρεία αυτονομία στις ρωσόφωνες ανατολικές περιοχές. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι οι περιοχές αυτές θα έχουν τη δική τους, αυτόνομη αστυνομία και θα μπορούν να συνάψουν συμφωνίες εμπορικής συνεργασίας με τη Ρωσία. Το χρονικό όριο για την εφαρμογή των εν λόγω αποφάσεων –οι οποίες αναμένεται να προκαλέσουν θυελλώδεις πολιτικές αντιπαραθέσεις στο Κίεβο– καθορίζεται στο τέλος του 2015.
Αμφιβολίες για διάρκεια
Διπλωμάτες και πολιτικοί αναλυτές εκφράζουν αμφιβολίες για τη μακροημέρευση της εκεχειρίας, υπενθυμίζοντας ότι και η προηγούμενη ανάλογη συμφωνία, η οποία συνομολογήθηκε και πάλι στο Μινσκ, τον περασμένο Σεπτέμβριο, ελάχιστα εφαρμόστηκε, για να δώσει τελικά τη θέση της στην αναζωπύρωση του εμφυλίου πολέμου.
Ηδη, χθες ο Πέτρο Ποροσένκο αρνήθηκε ότι δεσμεύτηκε για αυτονομία ή ομοσπονδιοποίηση της χώρας του, ενώ ο Βλαντιμίρ Πούτιν αναγνώρισε ότι διαφώνησε με τον Ουκρανό ομόλογό του για την τύχη του Ντεμπάλτσεβε. Η στρατηγικής σημασίας πόλη, ανάμεσα στο Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ, πολιορκείται από τους ρωσόφωνους αντάρτες, οι οποίοι απαιτούν την παράδοση των Ουκρανών στρατιωτών που την υπερασπίζονται.
Τόσο η Αγκελα Μέρκελ όσο και ο Φρανσουά Ολάντ εκφράστηκαν ευνοϊκά για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, αναγνωρίζοντας ότι άσκησε αποτελεσματική πίεση στους ηγέτες των ρωσόφωνων αυτονομιστών, οι οποίοι επίσης βρίσκονταν στο Μινσκ, να αποδεχθούν τους όρους της εκεχειρίας.
Η τοποθέτηση αυτή των δύο ηγετών ερμηνεύθηκε ως οιωνός μη επέκτασης, σε πρώτη φάση, και πιθανής χαλάρωσης, σε δεύτερη, των κυρώσεων της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας. Πράγματι, η υπεύθυνη εξωτερικής πολιτικής της Ενωσης, Φεντερίκα Μογκερίνι, προσερχόμενη στη χθεσινή συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στις Βρυξέλλες, δήλωσε ότι, δεδομένης της συμφωνίας του Μινσκ, δεν επρόκειτο να τεθεί ζήτημα επέκτασης των κυρώσεων.
Επιφυλακτικός εμφανίστηκε ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, υποστηρίζοντας ότι οι κυρώσεις δεν πρέπει να χαλαρώσουν μέχρις ότου υπάρξει πραγματική πρόοδος στην Ουκρανία.
REUTERS, AFP
Συμφωνία για «συνολική πολιτική λύση», όπως την είδε ο Φρανσουά Ολάντ, ή απλώς «μια αχτίδα ελπίδας», σύμφωνα με την πιο συγκρατημένη Αγκελα Μέρκελ; Τα επόμενα εικοσιτετράωρα θα το δείξουν. Το βέβαιο είναι ότι η συμφωνία που επετεύχθη, χθες το πρωί, στο Μινσκ της Λευκορωσίας, ύστερα από ολονύκτιες διαβουλεύσεις των ηγετών Ουκρανίας, Ρωσίας, Γαλλίας και Γερμανίας, προκάλεσαν ανακούφιση στη διεθνή κοινότητα, αν και όλοι αναγνωρίζουν ότι ο δρόμος για τον τερματισμό του ουκρανικού εμφυλίου πολέμου παραμένει ναρκοθετημένος.
«Δεν ήταν η καλύτερη νύχτα της ζωής μου», δήλωσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στους άυπνους δημοσιογράφους που κάλυπταν την τετραμερή σύνοδο κορυφής, ύστερα από 16 ώρες διαβουλεύσεων. «Αυτό το πρωινό, όμως, είναι καλύτερο γιατί καταφέραμε να συμφωνήσουμε στα κυριότερα ζητήματα, παρά τις δυσκολίες της διαπραγμάτευσης».
Η επιτευχθείσα συμφωνία προβλέπει κατάπαυση του πυρός στην ανατολική Ουκρανία τα μεσάνυχτα του Σαββάτου προς Κυριακή και απόσυρση των βαρέων όπλων σε βάθος 50 έως 140 χιλιομέτρων από τη γραμμή του μετώπου, ανάλογα με την κατηγορία, αρχής γενομένης από τη Δευτέρα. Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη
Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) θα επιβλέψει της εφαρμογής αυτών των δύο βασικών σημείων.
Επιπλέον, η συμφωνία προβλέπει την απομάκρυνση όλων των ξένων και μισθοφορικών στρατευμάτων από την ανατολική Ουκρανία και την ανταλλαγή αιχμαλώτων σε διάστημα πέντε ημερών μετά την απομάκρυνση των βαρέων όπλων.
Η επιτυχία Ποροσένκο
Η σημαντικότερη επιτυχία του Ουκρανού προέδρου, Πέτρο Ποροσένκο, ήταν το σημείο της συμφωνίας που επιβάλλει στις ρωσόφωνες περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, οι οποίες εξέλεξαν τους ηγέτες τους ερήμην του Κιέβου τον περασμένο χρόνο, να οργανώσουν νέες εκλογές, υπό την επίβλεψη του ΟΑΣΕ.
Από την πλευρά του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν εξασφάλισε την αποδοχή μιας μείζονος στρατηγικής σημασίας απαίτησης των ρωσόφωνων αυτονομιστών και της Μόσχας: να τεθεί ως προϋπόθεση για την αποκατάσταση του ελέγχου του Κιέβου στα σύνορα με τη Ρωσία η αναθεώρηση του ουκρανικού συντάγματος, ώστε να δοθεί ευρεία αυτονομία στις ρωσόφωνες ανατολικές περιοχές. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι οι περιοχές αυτές θα έχουν τη δική τους, αυτόνομη αστυνομία και θα μπορούν να συνάψουν συμφωνίες εμπορικής συνεργασίας με τη Ρωσία. Το χρονικό όριο για την εφαρμογή των εν λόγω αποφάσεων –οι οποίες αναμένεται να προκαλέσουν θυελλώδεις πολιτικές αντιπαραθέσεις στο Κίεβο– καθορίζεται στο τέλος του 2015.
Αμφιβολίες για διάρκεια
Διπλωμάτες και πολιτικοί αναλυτές εκφράζουν αμφιβολίες για τη μακροημέρευση της εκεχειρίας, υπενθυμίζοντας ότι και η προηγούμενη ανάλογη συμφωνία, η οποία συνομολογήθηκε και πάλι στο Μινσκ, τον περασμένο Σεπτέμβριο, ελάχιστα εφαρμόστηκε, για να δώσει τελικά τη θέση της στην αναζωπύρωση του εμφυλίου πολέμου.
Ηδη, χθες ο Πέτρο Ποροσένκο αρνήθηκε ότι δεσμεύτηκε για αυτονομία ή ομοσπονδιοποίηση της χώρας του, ενώ ο Βλαντιμίρ Πούτιν αναγνώρισε ότι διαφώνησε με τον Ουκρανό ομόλογό του για την τύχη του Ντεμπάλτσεβε. Η στρατηγικής σημασίας πόλη, ανάμεσα στο Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ, πολιορκείται από τους ρωσόφωνους αντάρτες, οι οποίοι απαιτούν την παράδοση των Ουκρανών στρατιωτών που την υπερασπίζονται.
Τόσο η Αγκελα Μέρκελ όσο και ο Φρανσουά Ολάντ εκφράστηκαν ευνοϊκά για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, αναγνωρίζοντας ότι άσκησε αποτελεσματική πίεση στους ηγέτες των ρωσόφωνων αυτονομιστών, οι οποίοι επίσης βρίσκονταν στο Μινσκ, να αποδεχθούν τους όρους της εκεχειρίας.
Η τοποθέτηση αυτή των δύο ηγετών ερμηνεύθηκε ως οιωνός μη επέκτασης, σε πρώτη φάση, και πιθανής χαλάρωσης, σε δεύτερη, των κυρώσεων της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας. Πράγματι, η υπεύθυνη εξωτερικής πολιτικής της Ενωσης, Φεντερίκα Μογκερίνι, προσερχόμενη στη χθεσινή συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στις Βρυξέλλες, δήλωσε ότι, δεδομένης της συμφωνίας του Μινσκ, δεν επρόκειτο να τεθεί ζήτημα επέκτασης των κυρώσεων.
Επιφυλακτικός εμφανίστηκε ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, υποστηρίζοντας ότι οι κυρώσεις δεν πρέπει να χαλαρώσουν μέχρις ότου υπάρξει πραγματική πρόοδος στην Ουκρανία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου