ΡΑΓΔΑΙΑ ΑΝΑΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΦΡΑΓΚΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΛΟΓΙΕΣ ΤΗΣ SNB Ελβετικό «τσουνάμι» ενέσκηψε στις αγορές συναλλάγματος

Ως... βόμβα πολλών μεγατόνων έσκασε στις διεθνείς αγορές η χθεσινή απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας (SNB) να «ξεκλειδώσει» την ισοτιμία..

του φράγκου έναντι του ευρώ, εγκαταλείποντας τον κεντρικό άξονα της νομισματικής της πολιτικής που είχε υιοθετήσει στις 6 Σεπτεμβρίου 2011, όταν είχε δεσμευθεί ότι θα πράξει οτιδήποτε χρειαστεί για να αποτρέψει την ανατίμηση του νομίσματος πάνω από την κόκκινη γραμμή του 1,20 φράγκου/ευρώ.

Η κίνηση αιφνιδίασε τους επενδυτές, με αποτέλεσμα λίγα δευτερόλεπτα μετά τις ανακοινώσεις από τη Ζυρίχη, το ελβετικό φράγκο να σημειώσει άλμα έως και 30% (!) έναντι του ευρώ (στο 0,8588 φράγκο/ευρώ), στη μεγαλύτερη ημερήσια κίνηση βασικού νομίσματος στη σύγχρονη εποχή. Μετά τον αρχικό αιφνιδιασμό (και μετά από φημολογούμενη παρέμβαση της SNB στην αγορά συναλλάγματος) το φράγκο έχασε περίπου τα μισά από τα αρχικά του κέρδη, με αποτέλεσμα αργά χθες το βράδυ να διαπραγματεύεται στο 1,0194 φράγκο/ευρώ, στο 0,87 φράγκο/δολάριο και στο 1,33 φράγκο/στερλίνα, ενισχυμένο κατά 14%-15% έναντι και των τριών νομισμάτων.

Ασφυκτική πίεση
Επί μήνες η SNB αντιστεκόταν στην πίεση να άρει το «πλαφόν» στην ισοτιμία του φράγκου με το ευρώ, καθώς αφενός η κλιμάκωση της ρωσο-ουκρανικής κρίσης, αφετέρου η προσδοκία ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα τυπώσει χρήμα ενίσχυσαν το προφίλ του φράγκου ως ασφαλούς καταφυγίου και πυροδοτούσαν εισροές στο νόμισμα, καθιστώντας την υπεράσπιση του πλαφόν ολοένα και πιο δύσκολη και δαπανηρή.

Τελικά, ακριβώς μια εβδομάδα πριν από τη συνεδρίαση του ΔΣ της ΕΚΤ στις 22 Ιανουαρίου (οπότε και αναμένεται να... ανάψουν τα πιεστήρια στη Φρανκφούρτη), οι Ελβετοί «έριξαν λευκή πετσέτα». Ο διοικητής της SNB Τόμας Τζόρνταν, παραδέχθηκε ότι το πλαφόν ήταν «μη διατηρήσιμο» κι ας είχε υποστηρίξει μια εβδομάδα πριν ότι αποτελούσε τη λυδία λίθο της νομισματικής πολιτικής. Η χρονική στιγμή της κίνησης, μάλιστα, οδήγησε ορισμένους αναλυτές να πιθανολογήσουν ότι ο Τζόρνταν όχι απλώς είναι πεπεισμένος ότι ο ομόλογός του της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, θα υλοποιήσει άμεσα πρόγραμμα ποσοτικής νομισματικής χαλάρωσης (QE), αλλά και ότι αυτό θα είναι μεγαλύτερο από ό,τι προεξοφλούν οι αγορές. Οι εκτιμήσεις αυτές, σε συνδυασμό βέβαια με τον απόηχο του άλματος του φράγκου, οδήγησαν το ευρώ σε νέες ημερήσιες απώλειες 1,5% έναντι του δολαρίου, με το ενιαίο νόμισμα να υποχωρεί σε χαμηλό 11ετίας έναντι του αμερικανικού νομίσματος, στο 1,1567 δολ./ευρώ. Ήταν τέτοιο το σοκ που προκάλεσε η «απελευθέρωση» του φράγκου, ώστε πέρασε στα ψιλά η παράλληλη απόφαση της SNB να διαμορφώσει σε ακόμα πιο αρνητικό έδαφος (στο -0,75% από -0,25% προηγουμένως) το επιτόκιο για τις καταθέσεις των ελβετικών τραπεζών στην Κεντρική Τράπεζα, σε μια προσπάθεια να αποκλιμακώσει την ανοδική πίεση στο νόμισμα σε βάθος χρόνου.

Οι μεγάλοι χαμένοι
«Τσουνάμι» για τις εξαγωγές, τον τουρισμό και εντέλει για ολόκληρη την ελβετική οικονομία χαρακτήρισε τη ραγδαία ανατίμηση του φράγκου ο διευθύνων σύμβουλος της γνωστής ωρολογοποιίας Swatch, Νικ Χάγεκ, ενώ τα πάντα ευφάνταστα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έκαναν λόγο για... «francogeddon» (κατά παράφραση του «Αρμαγεδδών»,) που προκάλεσε χθες... βιβλική καταστροφή στο ελβετικό χρηματιστήριο - και όχι μόνο: Ο δείκτης SMI του Χρηματιστηρίου της Ζυρίχης έκλεισε με απώλειες 8,58%, ενώ εντός της ημέρας είχε υποχωρήσει σχεδόν κατά 14%. Μεγάλες απώλειες (με διψήφιο ποσοστό στις περισσότερες περιπτώσεις) κατέγραψαν όλα σχεδόν τα ελβετικά blue chips, από τον κολοσσό των τροφίμων Nestle και τη φαρμακοβιομηχανία Roche έως τη βασίλισσα της σοκολάτας Lindt και την τσιμεντοβιομηχανία Holcim.

Αλώβητες δεν έμειναν ούτε οι ελβετικές τράπεζες: Ο επικεφαλής επενδύσεων της μονάδας διαχείρισης πλούτου της UBS (με ενεργητικό 2 τρισ. δολ.) παραδέχθηκε ευθαρσώς ότι οι κινήσεις της SNB πλήττουν καίρια τον όμιλο που είχε αυξημένες θέσεις στις ελβετικές μετοχές και μειωμένες θέσεις στο φράγκο. Εκτιμάται ότι τουλάχιστον 100 δισ. φράγκα «έκαναν φτερά» από το χρηματιστήριο χθες. Μεγάλη ζημία υπέστησαν τέλος και πολλά κερδοσκοπικά hedge funds που είχαν ανοίξει θέσεις τουλάχιστον 3,5 δισ. δολαρίων στις αγορές συναλλάγματος, «ποντάροντας» σε υποχώρηση του φράγκου...

ΗΜΕΡΗΣΙΑ/ Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου