Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 2012
Κτίσματα που χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα με «χαραγμένη» πάνω τους την ιστορία της νεότερης Αθήνας παραδόθηκαν στην πυρά. Σήμερα οι αυτοψίες των κλιμακίων του υπουργείου Πολιτισμού για να διαπιστωθεί το ...
μέγεθος της καταστροφής στα νεοκλασικά. Μερικά από τα ωραιότερα νεοκλασικά και διατηρητέα κτίρια-στολίδια της Αθήνας παραδόθηκαν στις φλόγες το βράδυ της Κυριακής και κινδυνεύουν με κατάρρευση. Πρώτο από αυτά το εξαιρετικής αισθητικής ακίνητο της οδού Σταδίου 19-21, όπου στεγάζονταν ο κινηματογράφος «Αττικόν» και το κατάστημα ειδών σπιτιού Kosta Boda.
Συνεργείο του υπουργείου Πολιτισμού επιχείρησε χθες το πρωί να επισκεφθεί τα κτίρια της οδού Σταδίου και του πεζόδρομου Κοραή - όπου στεγαζόταν ο κινηματογράφος «Αστυ», αλλά η Πυροσβεστική και η Αστυνομία δεν το επέτρεψαν για λόγους ασφαλείας. Ο διευθυντής Συντήρησης, Νικόλαος Μίνως, είπε στο «Εθνος» πως τουλάχιστον το υπόγειο κρατητήριο της Γκεστάπο, δίπλα στο «Αστυ», δεν έπαθε τίποτα, καθώς το προφύλαξε η βαριά πόρτα του.
Η γ.γ. Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, ανέφερε στην εφημερίδα μας ότι κλιμάκια του υπουργείου θα πραγματοποιήσουν σήμερα αυτοψία στα κτίρια που έχει κηρύξει διατηρητέα το ΥΠΠΟΤ. Δηλαδή στο τριώροφο που βρίσκεται επί της Αθηνάς 13 και Κακουργιοδικείου, του οποίου κατέρρευσε η στέγη, από τα παλαιότερα νεοκλασικά, του 19ου αιώνα, που στεγάζει σήμερα την Τράπεζα Κύπρου (παλιά οικία Πήλικα και αργότερα οικία Παπανικολάου), και στο Μέγαρο Νικολούδη (Πανεπιστημίου 41). Στη δικαιοδοσία του ΥΠΠΟΤ ανήκει και ο κινηματογράφος «Αστυ» (επί της οδού Κοραή) που στέγασε μετά την Κατοχή τα γραφεία του ΕΑΜ. Επομένως ίσως ελεγχθεί και αυτός, αλλά, σύμφωνα με δηλώσεις των ιδιοκτητών, δεν έχει προβλήματα. Η άδεια των ιδιοκτητών είναι απαραίτητη για τις αυτοψίες. Το υπουργείο δεν μπορεί να κάνει πολλά, σύμφωνα με τον αρχαιολογικό νόμο, αν τα κτίρια κριθούν κατεδαφιστέα.
Αντιθέτως, για όσα κτίρια έχουν κηρυχθεί διατηρητέα από το ΥΠΕΚΑ (πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ) αναγνωρίζεται από τον νόμο και σκέτο το κέλυφος. Επομένως ο ιδιοκτήτης μπορεί να οδηγηθεί σε πλήρη ανακατασκευή. Από τα ιστορικά κτίρια που κάηκαν σημειώνουμε ακόμη:
- Το συγκρότημα Σταδίου 6-8, μονώροφο και διώροφο (ίσως σε σχέδια Χρ. Χάνσεν, μέσα 19ου αι.), εγκαταλελειμμένο σήμερα. Μέρος του είχε στεγάσει τον «Ριζοσπάστη» μετά την Κατοχή. Οι φθορές δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερες.
- Το 5ώροφο διατηρητέο επί της Πανεπιστημίου 37 και Κοραή 10, όπου στεγάζεται και το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Οικοδομήθηκε την περίοδο 1928-1934 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Εμμ. Λαζαρίδη (1894-1961), αποφοίτου της γαλλικής Ecole des Beaux - Arts. Η μορφολογία του συνδυάζει μοντέρνο κλασικισμό με αρχαΐζοντα γεωμετρικό διάκοσμο της Art Deco. Καταστράφηκε το ισόγειο που στεγάζει τράπεζα.
- Το Μέγαρο Νικολούδη (Πανεπιστημίου 41) έχει καταστροφές κυρίως στο ισόγειο. Η πρώτη εκδοχή, για την οποία δεν υπάρχουν πλήρη στοιχεία, είναι ότι σχεδιάστηκε το 1897 από τον ίδιο τον αρχιτέκτονα Αλ. Νικολούδη (1874-1944), σπουδαστή ακόμα της Ecole des Beaux-Arts στο Παρίσι. Αργότερα έγιναν πολλές μετασκευές.
- Φθορές έχει και το παρακείμενο κτίριο (Πανεπιστημίου 45 και Πεσμαζόγλου), πενταώροφο, με δύο υπόγεια, που οικοδομήθηκε το 1927, σε σχέδια του Αν. Μεταξά (1863-1937).
- Οι φλόγες τύλιξαν και το επί της οδού Ερμού 66 διατηρητέο 4ώροφο ύστερου κλασικισμού, καθώς και το διώροφο στη συμβολή των οδών Αθηνάς 16 και Βορέως 17 (όπου στεγάζεται η τράπεζα Alpha Bank) και οικοδομήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα.
ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ
Κατάφεραν να διασώσουν τα σινεμά «Αττικόν» και «Απόλλων»
Κατάφεραν να διασώσουν τα σινεμά «Αττικόν» και «Απόλλων»
Χάρη στις υπερπροσπάθειες της οικογένειας Τσακαλάκη και των υπαλλήλων τους, που λειτουργούν το «Αττικόν» και το «Απόλλων» στην οδό Σταδίου, οι ιστορικές κινηματογραφικές αίθουσες του αθηναϊκού κέντρου σώθηκαν και στέκονται όρθιες, αλώβητες από τη φωτιά, στο κτίριο που σχεδίασε ο Τσίλλερ. Το βράδυ της Κυριακής η φωτιά που ξέσπασε στο διπλανό των αιθουσών κατάστημα της Κosta Boda τέθηκε υπό έλεγχο πριν από τις 11.00 μ.μ.
Οι φλόγες κατέστρεψαν το φουαγιέ των δύο αδελφών κινηματογράφων και τα εταιρικά γραφεία στον α΄ όροφο πάνω από τα σινεμά, ευτυχώς χωρίς να επεκταθούν στις αίθουσες προβολής, όπου βρίσκονται εύφλεκτα υλικά, όπως φιλμ κ.λπ. Σύμφωνα με τις δηλώσεις των υπευθύνων, οι ζημιές που προκλήθηκαν από την πυρκαγιά θ' αποκατασταθούν και οι κινηματογράφοι θα επαναλειτουργήσουν άμεσα για το κοινό.
Σε συνεχή άμυνα
Τα σινεμά του κέντρου της Αθήνας, σαν το υπόγειο Αστυ στην πλατεία Κοραή, που γλίτωσε από την πυρκαγιά στο καφέ Starbucks και σώθηκε από το εκτεταμένο πλιάτσικο, επίσης χάρη στον κλοιό προστασίας της οικογένειας Στεργιάκη που το λειτουργεί, βρίσκονται τα τελευταία χρόνια, από τον Δεκέμβρη του 2008 και μετά, συνεχώς σε κατάσταση άμυνας, λόγω των συνεχόμενων επεισοδίων. Ανάλογο πρόβλημα αντιμετωπίζει και ο κινηματογράφος Ιντεάλ επί της Πανεπιστημίου, που από χρόνο σε χρόνο αλλάζει τη μία τζαμαρία μετά την άλλη.
Τα σινεμά του κέντρου της Αθήνας, σαν το υπόγειο Αστυ στην πλατεία Κοραή, που γλίτωσε από την πυρκαγιά στο καφέ Starbucks και σώθηκε από το εκτεταμένο πλιάτσικο, επίσης χάρη στον κλοιό προστασίας της οικογένειας Στεργιάκη που το λειτουργεί, βρίσκονται τα τελευταία χρόνια, από τον Δεκέμβρη του 2008 και μετά, συνεχώς σε κατάσταση άμυνας, λόγω των συνεχόμενων επεισοδίων. Ανάλογο πρόβλημα αντιμετωπίζει και ο κινηματογράφος Ιντεάλ επί της Πανεπιστημίου, που από χρόνο σε χρόνο αλλάζει τη μία τζαμαρία μετά την άλλη.
Αντα Δαλιάκα
ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΜΕΝΟΙ ΟΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ
«Περνάμε φάση αυτοκαταστροφική»
«Περνάμε φάση αυτοκαταστροφική»
Με πόνο ψυχής μιλούν για τις καταστροφές των νεοκλασικών και διατηρητέων κτιρίων της Αθήνας οι αρχιτέκτονες. Κάτω από το σοκ των εικόνων που είδαν στην τηλεόραση ή από κοντά την επόμενη μέρα, για κτίρια που γνωρίζουν, έχουν μελετήσει και γράψει γι΄ αυτά ή που διδάσκουν στους φοιτητές τους.
«Η δημόσια αρχιτεκτονική, φορτισμένη με συμβολισμούς, ήταν πάντα μάρτυρας της Ιστορίας μας. Θυμηθείτε τι συνέβη στον Πόλεμο και τον Εμφύλιο», λέει ο Τάσος Μπίρης. «Περνάμε μια φάση τραγική, έως αυτοκαταστροφική. Τα κτίρια μάς θυμίζουν τον εαυτό μας και «τα βάζουμε» μ΄ αυτά. Στην ουσία στρεφόμαστε εναντίον του εαυτού μας. Είμαι πρακτικός άνθρωπος και σκέφτομαι τι σημαίνουν όλα αυτά και χάνω το μυαλό μου. Πάνω στην αρχιτεκτονική ξεσπάμε, σαν να είναι οι γονείς μας».
«Πρέπει να τα θυμόμαστε μόνο όταν καίγονται;», είναι η πρώτη φράση της Μάρως Αδάμη - Καρδαμίτσα. «Πόσες φορές οι ιδιοκτήτες τους τα καίνε, με σκοπό την κατεδάφιση, και δεν λέμε κουβέντα;».
Η εικόνα με το δάκρυ
Λίγες ώρες μετά την ψήφιση της νέας δανειακής σύμβασης και τις ειδήσεις για την καταστροφή στο κέντρο της Αθήνας, μια εικόνα έκανε τον γύρο του διαδικτύου και γέμισε τους «τοίχους» των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, όπως το facebook. Ενα μάτι αντικρίζει τη γαλανόλευκη και δακρύζει. Οι χρήστες του facebook καλούσαν ο ένας τον άλλο να ποστάρει την φωτογραφία με το μήνυμα: «Μια εικόνα, δέκα εκατομμύρια κραυγές: Η Ελλάδα δακρύζει!».
Λίγες ώρες μετά την ψήφιση της νέας δανειακής σύμβασης και τις ειδήσεις για την καταστροφή στο κέντρο της Αθήνας, μια εικόνα έκανε τον γύρο του διαδικτύου και γέμισε τους «τοίχους» των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, όπως το facebook. Ενα μάτι αντικρίζει τη γαλανόλευκη και δακρύζει. Οι χρήστες του facebook καλούσαν ο ένας τον άλλο να ποστάρει την φωτογραφία με το μήνυμα: «Μια εικόνα, δέκα εκατομμύρια κραυγές: Η Ελλάδα δακρύζει!».
Πνευματική χρεοκοπία
Η γνωστή αρχιτέκτονας μιλάει και για τα εγκαταλειμμένα νεοκλασικά και διατηρητέα τα οποία ίσως πέσουν θύματα μια άλλη φορά. «Νομίζω», λέει, «ότι την Αθήνα την έχουμε εγκαταλείψει. Δεν υπάρχει μια πάγια πολιτική. Οταν η Αθήνα δεν έχει πολίτες αλλά κατοίκους, τότε ποιος αγαπάει τα κτίρια αυτά. Αν δεν ενεργοποιηθούμε, θα χάνουμε τη πόλη μας κάθε μέρα. Αυτό που συνέβη δεν είναι μια πνευματική, καλλιτεχνική χρεοκοπία;». «Ο Δήμος Αθηναίων», συνεχίζει, «κατήργησε την υπηρεσία παραδοσιακών κτιρίων. Εκ των υστέρων χύνουμε δάκρυα. Μήπως πρέπει τώρα να την επαναφέρει;»
Η γνωστή αρχιτέκτονας μιλάει και για τα εγκαταλειμμένα νεοκλασικά και διατηρητέα τα οποία ίσως πέσουν θύματα μια άλλη φορά. «Νομίζω», λέει, «ότι την Αθήνα την έχουμε εγκαταλείψει. Δεν υπάρχει μια πάγια πολιτική. Οταν η Αθήνα δεν έχει πολίτες αλλά κατοίκους, τότε ποιος αγαπάει τα κτίρια αυτά. Αν δεν ενεργοποιηθούμε, θα χάνουμε τη πόλη μας κάθε μέρα. Αυτό που συνέβη δεν είναι μια πνευματική, καλλιτεχνική χρεοκοπία;». «Ο Δήμος Αθηναίων», συνεχίζει, «κατήργησε την υπηρεσία παραδοσιακών κτιρίων. Εκ των υστέρων χύνουμε δάκρυα. Μήπως πρέπει τώρα να την επαναφέρει;»
Δήμητρα Ρουμπούλα
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΗ ΣΤΑΔΙΟΥ
Ενα κερί στις στάχτες
Ενα κερί στις στάχτες
Με τη συμβολική παρουσία τους απέναντι από το πυρπολημένο «κουφάρι» του κτιρίου, που στεγάζει τον κινηματογράφο «Αττικόν», δεκάδες πολίτες, μεταξύ των οποίων και αρκετοί πνευματικοί άνθρωποι, εξέφρασαν χθες το βράδυ τη θλίψη τους για τις καταστροφές, που υπέστησαν ιστορικά κτίρια της Αθήνας κατά τα προχθεσινά επεισόδια.
Πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε μετά τις το 8 στην οδό Σταδίου και κρατώντας κεριά διαμαρτυρήθηκε σιωπηρά για το πλήγμα που δέχτηκε το κέντρο της πρωτεύουσας. Το κάλεσμα δόθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και μέσω του Διαδικτύου και του Facebook έγινε γνωστό μέσα σε πολύ λίγο χρόνο.
Ανθρωποι των Γραμμάτων
Στη συγκέντρωση βρέθηκαν και οι συγγραφείς Αθηνά Κακούρη, Απόστολος Δοξιάδης και Χρήστος Χωμενίδης, ο καθηγητής και πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λουκάς Τσούκαλης, ο σκηνοθέτης Γιώργος Τσεμπερόπουλος, ο ιστορικός Κώστας Σταματόπουλος, ο νομικός Στράτης Στρατήγης, η διευθύντρια της Γενναδίου Βιβλιοθήκης Μαρία Γεωργοπούλου, ο καθηγητής Παναγιώτης Κοντός και πολλοί άλλοι. «Η Πολιτεία με την αδιαφορία της είναι εξίσου υπεύθυνη με αυτούς που έκαψαν όλα αυτά τα διατηρητέα ιστορικά κτίρια», τόνισε ο Απόστολος Δοξιάδης.
Στη συγκέντρωση βρέθηκαν και οι συγγραφείς Αθηνά Κακούρη, Απόστολος Δοξιάδης και Χρήστος Χωμενίδης, ο καθηγητής και πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λουκάς Τσούκαλης, ο σκηνοθέτης Γιώργος Τσεμπερόπουλος, ο ιστορικός Κώστας Σταματόπουλος, ο νομικός Στράτης Στρατήγης, η διευθύντρια της Γενναδίου Βιβλιοθήκης Μαρία Γεωργοπούλου, ο καθηγητής Παναγιώτης Κοντός και πολλοί άλλοι. «Η Πολιτεία με την αδιαφορία της είναι εξίσου υπεύθυνη με αυτούς που έκαψαν όλα αυτά τα διατηρητέα ιστορικά κτίρια», τόνισε ο Απόστολος Δοξιάδης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου