Κυριακή 17 Ιουλίου 2011
Η ελληνική κρίση χρέους, η οποία έφθασε να απειλεί ευθέως το κοινό νόμισμα, εισέρχεται στην πιο δραματική φάση της. Οι...
γενικές αρχές των αποφάσεων της προσεχούς Πέμπτης αρχίζουν να διαφαίνονται στον ορίζοντα έπειτα από την άτυπη συμφωνία που επετεύχθη ανάμεσα στην κυρία Ανγκελα Μέρκελ και στον επικεφαλής της ΕΚΤ κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ. Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, η λύση θα συνδυάζει τη συμμετοχή των ιδιωτών δανειστών για την οποία επιμένει το Βερολίνο με την επαναγορά ομολόγων μέσω δανεισμού της Ελλάδας από τον Προσωρινό Μηχανισμό που επιδιώκει η Φραγκφούρτη. Η λύση αναμένεται να έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας οργανωμένης αναδιάρθρωσης του χρέους με λελογισμένη περικοπή του, ωστόσο άγνωστη παραμένει η έκταση των συνεπειών, αφού η αντίδραση των αγορών απέναντι στην ευρωζώνη και κατ΄ επέκταση η... μεσοπρόθεσμη επίδραση στο «ελληνικό ζήτημα» δεν απομένει παρά να φανεί στην πράξη. Εν όψει της Συνόδου Κορυφής της 21ης Ιουλίου η κυβέρνηση επέλεξε να μεταδώσει μια επικοινωνιακή εικόνα «διαπραγματευτικής κινητικότητας», αλλά στην πράξη η δυνατότητα να τεθούν ειδικοί όροι και «βέτο» ήταν και παραμένει εξαιρετικά περιορισμένη εφόσον τα συμφέροντα που διακυβεύονται από την «ελληνική λύση» αποδεικνύονται πολύ μεγαλύτερα των ελληνικών. «Είμαι ευτυχής που μπήκε στο κάδρο η Ιταλία» λέει στο «Βήμα της Κυριακής» ανώτατη κυβερνητική πηγή, εξηγώντας ότι το «άγγιγμα των αγορών» στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης είναι ο παράγοντας που επιταχύνει τις διεργασίες για την αποκρυστάλλωση της «ελληνικής λύσης». Η Γερμανία αποδέχθηκε τη σύγκληση έκτακτης Συνόδου Κορυφής στις 21 Ιουλίου, αφού σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες επετεύχθη συναίνεση σε μια λύση που ενσωματώνει τη «συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα».
Υπό αυτές τις συνθήκες οι «βυζαντινές» διαβουλεύσεις των πιστωτών που συνεχίστηκαν επί διήμερο την Πέμπτη και την Παρασκευή στη Ρώμη υπό την εποπτεία του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (ΙΙF) με τη συμμετοχή από κυβερνητικής πλευράς του επικεφαλής του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ) του υπουργείου Οικονομικών καθηγητή κ. Γ.Ζανιά και του επικεφαλής του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους κ. Π. Χριστοδούλου φαίνεται ότι κατέληξαν στα κύρια τεχνικά σενάρια και κατ΄ επέκταση στο «περίγραμμα της λύσης», την οποία οι ηγέτες της ευρωζώνης θα επικυρώσουν την Πέμπτη με μια «πολιτική απόφαση».
Λύση με... δύο δόγματα
Η «θεμελιώδης αντιπαράθεση» ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που αντιδρούσε στη συμμετοχή ιδιωτών, και στη γερμανική κυβέρνηση, που την επεδίωξε, φαίνεται ότι ξεπεράστηκε με συμβιβασμό και σύνθεση αρχών και από τα δύο «δόγματα». «Φθάσαμε στη στιγμή που μια απλή βελτίωση του συστήματος δεν είναι αρκετή» εκτιμά ο νομικός σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πρώην ευρωβουλευτής της ΝΔ κ. Γ.Ζαββός. «Ηλθε η ώρα της μεγάλης απόφασης». Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, ο Προσωρινός Μηχανισμός (ΕFSF) που αναμένεται να αυξήσει την κεφαλαιακή δύναμη πυρός από τα 440 δισ. ευρώ τουλάχιστον στο 1 τρισ. ευρώ, θα ικανοποιήσει τον κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ, ο οποίος επιδιώκει να απαλλάξει την ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα που έχει αγοράσει (με έκπτωση) για να στηρίξει την αξία τους.
Ο Μηχανισμός αναμένεται να δανείσει την Ελλάδα η οποία θα επιχειρήσει την επαναγορά τους, ικανοποιώντας έτσι παράλληλα μια πάγια ελληνική θέση με πλέον ένθερμο υποστηρικτή τον κ. Ευ. Βενιζέλο. Ενδέχεται παράλληλα να συζητηθεί η τροποποίηση της ρήτρας που απαγορεύει στον Μηχανισμό να εκτελεί ο ίδιος αγοραπωλησίες ομολόγων στη δευτερογενή αγορά. Το «αντάλλαγμα» θα είναι η ελαστικότητα του κ. Τρισέ στην εφαρμογή των κανόνων παροχής ρευστότητας για τις τράπεζες που θα έχουν «υποστεί» την... «εθελοντική υποχρέωση» συμμετοχής στην ελληνική διάσωση. Η λεγόμενη «συμμετοχή των ιδιωτών» (δανειστών) στο νέο πακέτο βοήθειας σημαίνει πρακτικώς ότι οι δανειστές δεν θα μπορέσουν να ρευστοποιήσουν πλήρως όσα ομόλογα λήγουν, π.χ., εντός των επόμενων δύο ετών και θα κληθούν να επιλέξουν είτε να ρευστοποιήσουν ποσοστό μόνο της αξίας τους (και να αποδεχθούν... «εθελοντικά» ότι θα απολέσουν ή θα επενδύσουν εκ νέου το υπόλοιπο) είτε να ανταλλάξουν παλαιά με νέα ομόλογα ίσης αξίας, χαμηλότερου επιτοκίου και λήξης έπειτα από 10, 15 ή 30 χρόνια τα οποία θα διαθέτουν την εγγύηση του Μηχανισμού. Οι οίκοι αξιολόγησης αναμένεται ότι θα κηρύξουν «επιλεκτική χρεοκοπία» καθιστώντας τα ελληνικά ομόλογα τεχνικώς «ακατάλληλα» προς κατάθεση στην ΕΚΤ ως ενέχυρα για την άντληση ρευστότητας. Ο κ. Τρισέ αναμένεται να αλλάξει τους κανόνες και να συνεχίσει να τα αποδέχεται- προφανώς με την «κάλυψη» του Μηχανισμού. Παράλληλα, ο Μηχανισμός θα προσφέρει κεφαλαιακή ενίσχυση σε όσες (κυρίως ελληνικές) τράπεζες τη χρειαστούν. Η παραπάνω συμφωνία εκτιμάται ότι θα στοιχίσει στον «ιδιωτικό τομέα» μεταξύ 15 και 30 δισ. ευρώ και θα ανοίξει τον δρόμο για την έγκριση νέου διακρατικού δανείου (επίσης από τον Μηχανισμό), το οποίο μαζί με τα κεφάλαια από τις ιδιωτικοποιήσεις θα συμπληρώσει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας ως το 2014. Η συνολική λύση ασφαλώς θα απαιτήσει την έγκριση των Κοινοβουλίων, διαδικασία η οποία δεν προβλέπεται να ολοκληρωθεί πριν από το φθινόπωρο.
Ο Μηχανισμός αναμένεται να δανείσει την Ελλάδα η οποία θα επιχειρήσει την επαναγορά τους, ικανοποιώντας έτσι παράλληλα μια πάγια ελληνική θέση με πλέον ένθερμο υποστηρικτή τον κ. Ευ. Βενιζέλο. Ενδέχεται παράλληλα να συζητηθεί η τροποποίηση της ρήτρας που απαγορεύει στον Μηχανισμό να εκτελεί ο ίδιος αγοραπωλησίες ομολόγων στη δευτερογενή αγορά. Το «αντάλλαγμα» θα είναι η ελαστικότητα του κ. Τρισέ στην εφαρμογή των κανόνων παροχής ρευστότητας για τις τράπεζες που θα έχουν «υποστεί» την... «εθελοντική υποχρέωση» συμμετοχής στην ελληνική διάσωση. Η λεγόμενη «συμμετοχή των ιδιωτών» (δανειστών) στο νέο πακέτο βοήθειας σημαίνει πρακτικώς ότι οι δανειστές δεν θα μπορέσουν να ρευστοποιήσουν πλήρως όσα ομόλογα λήγουν, π.χ., εντός των επόμενων δύο ετών και θα κληθούν να επιλέξουν είτε να ρευστοποιήσουν ποσοστό μόνο της αξίας τους (και να αποδεχθούν... «εθελοντικά» ότι θα απολέσουν ή θα επενδύσουν εκ νέου το υπόλοιπο) είτε να ανταλλάξουν παλαιά με νέα ομόλογα ίσης αξίας, χαμηλότερου επιτοκίου και λήξης έπειτα από 10, 15 ή 30 χρόνια τα οποία θα διαθέτουν την εγγύηση του Μηχανισμού. Οι οίκοι αξιολόγησης αναμένεται ότι θα κηρύξουν «επιλεκτική χρεοκοπία» καθιστώντας τα ελληνικά ομόλογα τεχνικώς «ακατάλληλα» προς κατάθεση στην ΕΚΤ ως ενέχυρα για την άντληση ρευστότητας. Ο κ. Τρισέ αναμένεται να αλλάξει τους κανόνες και να συνεχίσει να τα αποδέχεται- προφανώς με την «κάλυψη» του Μηχανισμού. Παράλληλα, ο Μηχανισμός θα προσφέρει κεφαλαιακή ενίσχυση σε όσες (κυρίως ελληνικές) τράπεζες τη χρειαστούν. Η παραπάνω συμφωνία εκτιμάται ότι θα στοιχίσει στον «ιδιωτικό τομέα» μεταξύ 15 και 30 δισ. ευρώ και θα ανοίξει τον δρόμο για την έγκριση νέου διακρατικού δανείου (επίσης από τον Μηχανισμό), το οποίο μαζί με τα κεφάλαια από τις ιδιωτικοποιήσεις θα συμπληρώσει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας ως το 2014. Η συνολική λύση ασφαλώς θα απαιτήσει την έγκριση των Κοινοβουλίων, διαδικασία η οποία δεν προβλέπεται να ολοκληρωθεί πριν από το φθινόπωρο.
«Ολίγον έγκυος»
Οπερ σημαίνει ότι η «αρχή του τέλους» της κρίσης χρέους θα επέλθει επειδή η Γερμανία θα επιτρέψει στον Μηχανισμό να δανείσει την Ελλάδα για να αγοράσει ομόλογα «επιλεκτικής χρεοκοπίας» και ο κεντρικός τραπεζίτης θα συμφωνήσει ότι θα τα αποδέχεται ως ενέχυρο για την παροχή απεριόριστης ρευστότητας(!). Ωστόσο το σενάριο μιας «βελούδινης χρεοκοπίας» ή μιας «οργανωμένης αναδιάρθρωσης» διεγείρει την καχυποψία πολλών οι οποίοι εκτιμούν ότι μια τέτοια λύση μπορεί να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα απ΄ όσα υποτίθεται ότι θα επιλύσει. «Η επιλεκτική χρεοκοπία είναι σαν το “ολίγον έγκυος”» προειδοποιεί ανώτατη οικονομική πηγή. «Δεν υπάρχει “ολίγον έγκυος”. Η Ελλάδα θα στιγματιστεί και θα συρθεί στην πλήρη χρεοκοπία». Σύμφωνα με την προσέγγιση αυτή, οι δανειστές θα προεξοφλήσουν ότι στο μέλλον θα χάσουν ακόμη περισσότερα κεφάλαια, με αποτέλεσμα τα spreads να παραμείνουν σε επίπεδα Ιμαλαΐων, ενώ το πλήγμα στις τράπεζες θα έχει μεταδοθεί στην πραγματική οικονομία. «Οι αγορές θα πιστέψουν ότι οι επιπτώσεις μιας επιλεκτικής χρεοκοπίας στην πραγματική οικονομία θα είναι τέτοιες που θα καταστήσουν την εξυπηρέτηση και του μειωμένου χρέους δυσχερέστερη» λέει στο «Βήμα της Κυριακής» ο κ. Ι. Παπαντωνίου. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών εκτιμά ότι η καλύτερη λύση για την Ελλάδα σήμερα θα ήταν ένα δεύτερο πακέτο, ανάλογο του περυσινού.
ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ-ΕΞΠΡΕΣ
Πολιτικές και οικονομικές πηγές εκφράζουν φόβους ότι η πιθανή διολίσθηση της Ελλάδας από την «επιλεκτική» στην «απόλυτη» χρεοκοπία μπορεί να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου που θα σπρώξει την «ελληνική τριήρη» ακόμη και εκτός ευρωζώνης,αφού μια τέτοια εξέλιξη μπορεί εντός ολίγων εβδομάδων να προκαλέσει γενικευμένη απώλεια εμπιστοσύνης στην οικονομική δραστηριότητα,να συσσωρεύσει εκρηκτική πολιτική ύλη και να δοκιμάσει το...ταλέντο του κ.Τρισέ στη «διαστρέβλωση» των κανόνων προκειμένου να διασφαλίζεται η υποστήριξη των τραπεζών.
Κατά συνέπεια,η θωράκιση του τραπεζικού συστήματος με συγχωνεύσεις-εξπρές θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ για τη διασφάλιση του κεφαλαίου της εμπιστοσύνης και την επανεκίννηση της οικονομίας.Ολα αυτά όταν και μόνο η πρόθεση για την επιβολή ζημιάς στους ιδιώτες δανειστές (μέσω λύσης που αποτρέπει την ενεργοποίηση των ασφαλίστρων κινδύνου,CDS,τα οποία θα αντιστάθμιζαν αυτή τη ζημιά) ήδη έπληξε την ευρωζώνη.
Το «ιταλικό γουέστερν» με τις αγορές επικυρώνει ότι οι ιδιώτες δανειστές αποφάσισαν να προεισπράξουν το κόστος της αναδιάρθρωσης των χρεών της ευρωπαϊκής περιφέρειας,είτε αυξάνοντας το κόστος δανεισμού είτε ρευστοποιώντας παλαιότερα ομόλογα και εκτινάσσοντας τα spreads (και τα δύο συνέβησαν στην Ιταλία).Υπό αυτές τις συνθήκες η «νέα πραγματικότητα» που διαμορφώνεται από την πολιτική της κυρίας Ανγκελα Μέρκελ αναμένεται είτε να ζωντανέψει τον εφιάλτη ανατίναξης της ευρωζώνης είτε να συμβάλει στη ραγδαία ωρίμανση των συνθηκών για τη δρομολόγηση αποφάσεων οικονομικής ενοποίησης (ευρωομόλογο,ενιαίος προϋπολογισμός κτλ.) που ως σήμερα συγκαταλέγονται στα όνειρα θερινής νυκτός..
Κατά συνέπεια,η θωράκιση του τραπεζικού συστήματος με συγχωνεύσεις-εξπρές θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ για τη διασφάλιση του κεφαλαίου της εμπιστοσύνης και την επανεκίννηση της οικονομίας.Ολα αυτά όταν και μόνο η πρόθεση για την επιβολή ζημιάς στους ιδιώτες δανειστές (μέσω λύσης που αποτρέπει την ενεργοποίηση των ασφαλίστρων κινδύνου,CDS,τα οποία θα αντιστάθμιζαν αυτή τη ζημιά) ήδη έπληξε την ευρωζώνη.
Το «ιταλικό γουέστερν» με τις αγορές επικυρώνει ότι οι ιδιώτες δανειστές αποφάσισαν να προεισπράξουν το κόστος της αναδιάρθρωσης των χρεών της ευρωπαϊκής περιφέρειας,είτε αυξάνοντας το κόστος δανεισμού είτε ρευστοποιώντας παλαιότερα ομόλογα και εκτινάσσοντας τα spreads (και τα δύο συνέβησαν στην Ιταλία).Υπό αυτές τις συνθήκες η «νέα πραγματικότητα» που διαμορφώνεται από την πολιτική της κυρίας Ανγκελα Μέρκελ αναμένεται είτε να ζωντανέψει τον εφιάλτη ανατίναξης της ευρωζώνης είτε να συμβάλει στη ραγδαία ωρίμανση των συνθηκών για τη δρομολόγηση αποφάσεων οικονομικής ενοποίησης (ευρωομόλογο,ενιαίος προϋπολογισμός κτλ.) που ως σήμερα συγκαταλέγονται στα όνειρα θερινής νυκτός..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου