Στο μικροσκόπιο της τρόικας το πρωτογενές πλεόνασμα Θα ζητηθούν αναλυτικά στοιχεία για την υλοποίηση του προϋπολογισμού και τις εκτιμήσεις για το υπόλοιπο του έτους

Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου 2013
Τα στοιχεία, που θα τεθούν υπόψη των ελεγκτών, θα είναι επικεντρωμένα στο πρωτογενές πλεόνασμα που εμφανίζει ο προϋπολογισμός στην περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου.

Στο μικροσκόπιο των τεχνικών κλιμακίων της...

τρόικας τίθεται το Σαββατοκύριακο το πρωτογενές πλεόνασμα και γενικά οι δημοσιονομικές εξελίξεις, όπως επίσης και οι νέες αναθεωρημένες μακροοικονομικές προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών, που, εάν γίνουν αποδεκτοί από την τρόικα, ενδεχομένως αναθεωρηθούν και οι δημοσιονομικοί στόχοι.

Πρόκειται για την πρώτη σύσκεψη των χαμηλόβαθμων υπαλλήλων της τρόικας με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών για να προετοιμαστεί η επίσκεψη της ηγεσίας των ελεγκτών στις 23 Σεπτεμβρίου. Αναλυτικότερα, τα στελέχη του ΥΠΟΙΚ θα παρουσιάσουν τις εξελίξεις στην πορεία υλοποίησης του φετινού προϋπολογισμού στο οκτάμηνο και τις εκτιμήσεις τους για τους επόμενους μήνες, όπως επίσης και το σχέδιο του νέου προϋπολογισμού του 2014.

Τα στοιχεία, που θα τεθούν υπόψη των ελεγκτών, θα είναι επικεντρωμένα στο πρωτογενές πλεόνασμα που εμφανίζει ο προϋπολογισμός στην περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου, αλλά και με τον τρόπο που αυτό επιτυγχάνεται, αν και η τρόικα δεν αναμένεται να έχει ιδιαίτερες αντιρρήσεις ως προς τη διαδικασία, δεδομένου ότι η επίτευξη του πλεονάσματος θα χρησιμοποιηθεί και από την ίδια ως απόδειξη πως η πολιτική της αποδίδει.

Ωστόσο, θα ζητήσει αναλυτικά στοιχεία για την εξέλιξη ορισμένων μεγεθών, που έχουν κομβική σημασία για τη διαμόρφωση του ελλείμματος, καθώς και για την υλοποίηση δεσμεύσεων ή διαβεβαιώσεων του υπουργείου Οικονομικών.
Τι θα ζητήσουν

Από την αίσθηση που προκύπτει μέσα από τα e-mails που ανταλλάσσονται, οι πληροφορίες που θα ζητήσουν τα τεχνικά κλιμάκια αφορούν:

• Στο ρυθμό είσπραξης των φόρων εισοδήματος του 2013, δεδομένου ότι παρατάθηκε μέχρι και το τέλη Αυγούστου η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων. Θα παρουσιαστούν στοιχεία για τις πληρωμές που έγιναν μέχρι και τις 6 Σεπτεμβρίου, που έληξε η προθεσμία υποβολής της δόσης του Αυγούστου, αλλά ο κύριος όγκος των πληρωμών αναμένεται το Σεπτέμβριο που θα πληρωθούν και οι δόσεις από την εκκαθάριση των δηλώσεων του Αυγούστου. Η Ε.Ε. και το ΔΝΤ είχαν εκφράσει από τον Ιούλιο επιφυλάξεις για τις μεγάλες παρατάσεις που χορηγήθηκαν και τον κίνδυνο να μην εισπραχθούν εντός του 2013 τα προβλεπόμενα έσοδα.
• Στην υστέρηση που παρουσιάζουν τα φορολογικά έσοδα στο οκτάμηνο, ύψους 713 εκατ. ευρώ.
• Στην εξέλιξη της είσπραξης των φόρων επί των ακινήτων του ΦΑΠ του 2011 και του 2012, αλλά και του Τέλους μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, ΔΕΗ-0,13% η είσπραξη του οποίου θα ολοκληρωθεί το Μάρτιο του 2014.
• Στα αποτελέσματα της ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, όπως φορολογούμενοι που εντάχθηκαν στη ρύθμιση, ύψος χρεών που ρυθμίστηκε και τι ποσά εισπράχθηκαν μέχρι τώρα. Μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου το ΥΠΟΙΚ οφείλει να εισπράξει ποσό ύψους 1,56 δισ. ευρώ, από παλαιά χρέη και το ποσό να διευρυνθεί σε 1,9 δισ. ευρώ, μέχρι το Δεκέμβριο.
• Στοιχεία για τις εισπράξεις από τα χρέη που καθίστανται ληξιπρόθεσμα εντός του 2013 και σύμφωνα με τη δέσμευση της κυβέρνησης, απ’ αυτά θα πρέπει να εισπραχθούν μέχρι το Σεπτέμβριο το 19% και μέχρι το Δεκέμβριο το 24,5%.
• Στοιχεία για τους φορολογικούς ελέγχους σε ομάδες υψηλού κινδύνου και μεγάλου πλούτου και για τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν.
• Οι πληρωμές των ληξιπρόθεσμων χρεών προς τους ιδιώτες και οι επιστροφές φόρου.
• Τα οικονομικά των ασφαλιστικών ταμείων. Τα τελευταία στοιχεία τω συναρμόδιων υπουργείων είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά, καθώς οι εισπράξεις των ταμείων μειώνονται, λόγω μείωσης των ασφαλισμένων, αλλά και της αδυναμίας αρκετών να πληρώσουν έγκαιρα τις εισφορές τους. Η τρόικα ανησυχεί πως εάν η κατάσταση δεν βελτιωθεί θα υπάρξει ανάγκη κάλυψης από τον προϋπολογισμό των ελλειμμάτων των ταμείων ή θα πιέσεις για νέα μέτρα, με περαιτέρω ψαλίδισμα συντάξεων και παροχών.

Αναβολή μέτρων;

Πληροφορίες αναφέρουν επίσης πως το ΥΠΟΙΚ θα ζητήσει από τους δανειστές να μη ληφθούν τώρα (στις επικείμενες διαπραγματεύσεις) τα μέτρα των περίπου 4 δισ. ευρώ για τη διετία 2015-16, αλλά να αναβληθούν για αργότερα οι συγκεκριμένες αποφάσεις, αφού χρόνος υπάρχει, ενώ τώρα θα οξύνουν τις αντιδράσεις εναντίον της πολιτικής.

Δεν αποκλείεται το σχετικό αίτημα να υποβάλει στην ηγεσία της Κομισιόν ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, κατά την επίσκεψή του την προσεχή Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου, λίγες μέρες πριν αφιχθεί η ηγεσία της τρόικας στην Αθήνα.

Υπενθυμίζεται πως Ε.Ε. και ΔΝΤ εκτιμούν στις τελευταίες εκθέσεις τους (Ιούλιος 2013), αλλά και το μνημόνιο αναφέρει πως εντός του Σεπτεμβρίου θα καταρτιστεί το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα για την περίοδο 2014-17, στο οποίο θα ενταχθούν και τα μέτρα που θα καλύψουν το δημοσιονομικό κενό της διετίας 2015-16. Το «κενό»” οι ελεγκτές το υπολόγιζαν τον Ιούλιο σε περίπου 4 δισ. ευρώ, αλλά επιφυλάσσονται να το επαναπροσδιορίσουν κατά τον επικείμενο έλεγχο.

Η κυβέρνηση επιδιώκει να πείσει τους ελεγκτές να «ξεχάσουν» τα μέτρα στην παρούσα περίοδο και στο νέο Μεσοπρόθεσμο απλά να περιγραφούν οι πολιτικές μέσω των οποίων θα κλείσει το κενό. Ακόμη, θα επιδιώξουν να πείσουν για την επανεξέταση του κενού αργότερα, ώστε εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για την έξοδο της οικονομίας από την ύφεση, ίσως και να μη χρειαστούν, αλλά σε κάθε περίπτωση, κεντρική επιδίωξη είναι μη γίνει τώρα η όποια συζήτηση, η οποία θα διατάρασσε το κλίμα.

Ελλειμμα και χρέος

Μετά την αλλαγή των στόχων για το ΑΕΠ, αυτομάτως αλλάζουν και οι εκτιμήσεις για το έλλειμμα και το δημόσιο χρέος, καθώς εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις του ΥΠΟΙΚ, το έλλειμμα και το χρέος θα διαμορφωθούν σε χαμηλότερα επίπεδα.

Η εξέλιξη αυτή θα διευκολύνει την προσέγγιση των στόχων, αλλά στο ΥΠΟΙΚ γνωρίζουν πως θα είναι δύσκολο να πειστούν οι δανειστές για αλλαγή (χαλάρωση) και της πολιτικής, μέσω της οποίας επιδιώκεται η προσέγγιση των στόχων. Αλλωστε στο μνημόνια οι στόχοι που επιβάλλει η τρόικα είναι πρώτα ποσοτικοί και μετά ποσοστιαίοι επί του ΑΕΠ.

Αλλάζουν οι στόχοι για το ΑΕΠ στη διετία

Σε ό,τι αφορά το ΑΕΠ, το υπουργείο Οικονομικών θα παρουσιάσει στους ελεγκτές τις νεότερες εκτιμήσεις του, σύμφωνα με τις οποίες η ύφεση φέτος θα είναι πιο ρηχή σε σύγκριση με τις αρχικές προβλέψεις και θα διαμορφωθεί σε 3,7% και 3,8% έναντι εκτιμήσεων -4,5% του υπουργείου Οικονομικών και -4,2% που εκτιμούν Κομισιόν και ΔΝΤ.

Για να επιβεβαιωθεί η εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών, θα πρέπει η μέση ύφεση στο β’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους θα συρρικνωθεί σε επίπεδα κάτω του 3%, αλλά το βαρόμετρο αποτελεί το γ’ τρίμηνο, εντός του οποίου κορυφώνεται η τουριστική κίνηση.

Παράλληλα, για το 2014, η νεότερη εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών είναι ότι θα αναθεωρηθεί προς τα πάνω η εκτιμώμενη οικονομική ανάπτυξη και από 0,6%, που είναι η τρέχουσα εκτίμηση, η νέα πρόβλεψη είναι ότι θα κινηθεί προς το +1%.

Αισιοδοξία

Οι πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών στηρίζονται στη σημαντική αύξηση του τουρισμού που καταγράφεται φέτος, από την άνοιξη και στην προσδοκία ότι θα συνεχιστεί και το επόμενο έτος.

Στο δεύτερο τρίμηνο του 2013 η μείωση του ΑΕΠ  περιορίστηκε στο -3,8%, έναντι ποσοστού -4,6% που είχαν δείξει τα προσωρινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ενώ  συνολικά στο πρώτο εξάμηνο του έτους η μέση ύφεση διαμορφώθηκε σε ποσοστό  -4,7%.   
ΠΑΝΟΣ Φ. ΚΑΚΟΥΡΗΣ - pkak@naftemporiki.gr