Με «μαστίγιο και καρότο» έρχεται το νέο φορολογικό σχέδιο - Αυστηρότατες και δυσβάσταχτες οι επιβαρύνσεις αλλά με ευκολίες στην αποπληρωμή τους προς την εφορία

Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 2012

Σαρωτικές αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων επιφέρει η φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία ολοκληρώνεται εντός της εβδομάδας με την κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή.

Ουσιαστικά από το 2013 αλλάζει πλήρως το σκηνικό στη φορολογία, καθώς οι ...

επιβαρύνσεις που έρχονται σε συνδυασμό με τα μέτρα του Μνημονίου III, θα είναι δυσβάσταχτες αφού υπολογίζεται ότι θα φέρουν στα δημόσια ταμεία τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ.

Στο ποσό φυσικά αυτό θα πρέπει να προστεθούν και τα 3 δισ. ευρώ που αναμένει το οικονομικό επιτελείο να εισπράξει από τη φορολόγηση των ακινήτων, με το νέο καθεστώς που προωθείται μέσω του ενιαίου φόρου που θα αντικαταστήσει το ΦΠΑ και το τέλος που εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ [DEHr.AT]  και το οποίο αναμένεται να «κλειδώσει» εντός της εβδομάδας.

Στα «θετικά» της φορολογικής μεταρρύθμισης θα πρέπει να καταγραφεί το νέο Ποινολόγιο, το οποίο θα κατατεθεί στη Βουλή αμέσως μετά το νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και θα είναι «φιλικότερο» για τα φυσικά πρόσωπα, αλλά και τις επιχειρήσεις, ούτως ώστε να μπορούν να εξοφλούν τις χρηματικές ποινές που τους επιβάλλει η εφορία.

Χαμένοι - κερδισμένοι

Οι περίπου 800.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, οι μισθωτοί και συνταξιούχοι με εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ, αλλά και οι Ο.Ε. και Ε.Ε., είναι οι μεγάλοι χαμένοι της φορολογικής μεταρρύθμισης.

«Ζημίες» στο εισόδημά τους θα καταγράψουν και όσοι έχουν παιδιά, καθώς θα πρέπει να διαγράψουν το έξτρα αφορολόγητο, αλλά και όσοι μέχρι σήμερα καταφέρνουν να μειώσουν έστω και κατά 100 ή 200 ευρώ το φόρο με τις φοροαπαλλαγές για ασφάλιστρα, τόκους στεγαστικών δανείων, ενοίκια παιδιών που σπουδάζουν κ.λπ.

Από τη φορο-επιδρομή δεν γλιτώνουν οι εκμισθωτές ακινήτων αφού θα φορολογούνται από το πρώτο ευρώ [EUR=X]  , χωρίς αφορολόγητο όριο, καθώς θεσπίζεται φόρος με συντελεστή 10% για ετήσιο εισόδημα από ενοίκια έως 12.000 ευρώ, 30% για τα επόμενα 48.000 ευρώ και 45% για το τμήμα των εισοδημάτων που υπερβαίνει τα 60.000 ευρώ.

Από την άλλη πλευρά κερδισμένοι από τις αλλαγές του φορολογικού νομοσχεδίου θα βγουν περίπου 1 εκατομ. μισθωτοί και συνταξιούχοι μέσω της νέας κλίμακας και υπό την προϋπόθεση ότι δεν θίγονται από την κατάργηση των φοροαπαλλαγών, αλλά και οι μεγάλες επιχειρήσεις αφού μειώνεται η συνολική τους επιβάρυνση από το 40% στο 33,4%.

Στους κερδισμένους πρέπει να ενταχθούν και περισσότεροι από 350.000 μισθωτοί οι οποίοι φέτος πιάστηκαν στα «δίχτυα» των τεκμηρίων, τα οποία μειώνονται κατά 37,5% για τις κατοικίες και μέχρι 44% για τα ΙΧ αυτοκίνητα, ενώ προτείνεται η μείωση 25% για τα σκάφη ανοιχτού τύπου ταχύπλοα και μη.

Τα ισχύοντα τεκμήρια, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», κρίθηκαν ιδιαίτερα αυστηρά για τα χαμηλά εισοδήματα, αφού είναι ενδεικτικό ότι ήδη το 2011 στην «απόχη» τους πιάστηκαν 1.304.819 φορολογούμενοι, εκ των οποίων όμως οι 378.000 ήταν μισθωτοί, οι οποίοι είχαν δηλώσει μέσο εισόδημα 7.570 ευρώ και με τα τεκμήρια το εισόδημά τους αυξήθηκε στις 10.500 ευρώ.

Οι αλλαγές στη φορολογία

Το φορολογικό τοπίο, όπως θα αποτυπώνεται στο πολυσέλιδο κείμενο του νέου σχεδίου νόμου, διαμορφώνεται ως εξής:

** θεσπίζεται νέα φορολογική κλίμακα για μισθωτούς και συνταξιούχους, με τρεις (από οκτώ σήμερα) συντελεστές:

- για εισοδήματα μέχρι 25.000 ευρώ ο συντελεστής φορολόγησης θα είναι 21%

- για εισοδήματα από 25.001 έως και 47.000 ευρώ ο συντελεστής θα είναι 36%

- για εισοδήματα άνω των 47.000 ευρώ ο συντελεστής θα είναι 45%.

** καθιερώνεται «βασική» έκπτωση φόρου 1.950 ευρώ για εισοδήματα μέχρι και 18.000 ευρώ, υπό την προϋπόθεση της συλλογής των σχετικών αποδείξεων. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι για εισοδήματα άνω των 18.000 ευρώ μέχρι και τα 29.000 ευρώ η ανωτέρω έκπτωση θα μειώνεται κατά 50 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος, ενώ για εισοδήματα πάνω από 29.000 ευρώ η έκπτωση θα μειώνεται κατά 100 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος μέχρι φυσικά να μηδενιστεί για εισοδήματα 43.000 ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το εν λόγω μέτρο ευνοεί, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», εισοδήματα μέχρι 25.000 ευρώ, καθώς πάνω από το εν λόγω ύψος εισοδήματος προκύπτουν επιβαρύνσεις που φθάνουν και ξεπερνούν τα 1.500 ευρώ.

** καταργούνται τα πρόσθετα αφορολόγητα λόγω τέκνων, που είναι σήμερα 2.000 ευρώ για 1 παιδί, 4.000 ευρώ για 2 παιδιά, 7.000 ευρώ για 3 παιδιά και 10.000 ευρώ για τέσσερα παιδιά.

Η κατάργηση των πρόσθετων αφορολόγητων ποσών για τα παιδιά θα αντικατασταθεί με τα νέα οικογενειακά επιδόματα.

Σύμφωνα με το σχέδιο τα νέα επιδόματα θα ανέρχονται σε 40 ευρώ το μήνα για το πρώτο παιδί, 40 ευρώ για το δεύτερο παιδί, 50 ευρώ για το τρίτο παιδί, 50 ευρώ για το τέταρτο παιδί και 60 ευρώ για κάθε παιδί από το πέμπτο και τα επόμενα.

Τα ποσά αυτά θα δίδονται στο σύνολό τους σε οικογένειες με ετήσια εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ, μειωμένα στα 2/3 σε οικογένειες με εισοδήματα από 10.000 έως 20.000 ευρώ και μειωμένα στο 1/3 σε οικογένειες με εισοδήματα από 20.000 έως 30.000 ευρώ.

** καταργούνται οι φοροαπαλλαγές για όλα τα φυσικά πρόσωπα, όπως δαπάνες για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, δωρεές, χορηγίες, ιατρικά έξοδα, ασφάλιστρα ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διατροφή λόγω διαζυγίου, και ασφάλιστρα. Μέχρι και φέτος εξέπιπταν κατά 10% από το φόρο.

** καταργούνται οι πρόσθετες μειώσεις φόρου εισοδήματος για τους μισθωτούς που εργάζονται σε παραμεθόριες περιοχές. Συγκεκριμένα, θα καταργηθεί η πρόσθετη μείωση φόρου των 60 ευρώ για κάθε τέκνο, η οποία προβλέπεται για κάθε μισθωτό φορολογούμενο που αποκτά εισόδημα και προσφέρει υπηρεσίες ή κατοικεί για τουλάχιστον 9 μήνες το χρόνο σε παραμεθόριες περιοχές.

** μειώνονται τα τεκμήρια διαβίωσης μέχρι και 37,5% στις κατοικίες και μέχρι 44% στα ΙΧ αυτοκίνητα, ενώ προτείνεται η μείωση 25% για τα σκάφη ανοιχτού τύπου ταχύπλοα και μη.

Για τα αυτοκίνητα

Όσον αφορά ειδικότερα τα Ι.Χ. το σχέδιο του υπουργείου προβλέπει:

- μείωση του βασικού τεκμηρίου που επιβάλλεται σε ΙΧ έως 1200 κ.ε. από τα 4.000 στα 2.500 ευρώ.

- μείωση της προσαύξησης του τεκμηρίου από τα 600 στα 300 ευρώ για κάθε 100 κυβικά εκατοστά από τα 1.200 μέχρι τα 2.000 κυβικά εκατοστά.

- μείωση της προσαύξησης του τεκμηρίου από τα 900 στα 500 ευρώ για κάθε 100 κυβικά εκατοστά από τα 2.000 μέχρι τα 3.000 κυβικά εκατοστά.

- μείωση της προσαύξησης του τεκμηρίου από τα 1.200 στα 700 ευρώ για κάθε 100 κυβικά εκατοστά πάνω από τα 3.000.

Τα τεκμήρια προτείνεται να μειώνονται ανάλογα με την παλαιότητα των αυτοκινήτων κατά ποσοστό 30% για χρονικό διάστημα πάνω από 5 και μέχρι 10 έτη και κατά ποσοστό 50% για χρονικό διάστημα πάνω από 10 έτη.

Για τις κατοικίες

Από την άλλη πλευρά για τις κατοικίες το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει:

- μείωση από 40 σε 25 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, για τα πρώτα 80 τ.μ. κύριων χώρων,

- μείωση από 65 σε 45 ευρώ το τ.μ. για τα επόμενα 40 τ.μ. κύριων χώρων, δηλαδή έως τα 120 τ.μ.

- μείωση από 110 σε 80 ευρώ το τ.μ. για τα επόμενα 80 τ.μ. κύριων χώρων, δηλαδή έως τα 200 τ.μ.

- μείωση από 200 σε 160 ευρώ το τ.μ. για τα επόμενα 100 τ.μ. κύριων χώρων, δηλαδή έως τα 300 τ.μ.,

- μείωση από 400 σε 350 ευρώ το τ.μ. για τα επόμενα τ.μ., δηλαδή για τα πλέον των 300 τετραγωνικών μέτρων.

Το νέο σχέδιο του υπουργείου προβλέπει ακόμη τη μείωση της ελάχιστης αντικειμενικής δαπάνης για τους φορολογούμενους σε 2.000 ευρώ από 3.000 ευρώ για τον άγαμο και σε 3.000 ευρώ από 5.000 ευρώ που ισχύει σήμερα για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση.

** φορολογούνται από το πρώτο ευρώ τα εισοδήματα των ελευθέρων επαγγελματιών και των ατομικών επιχειρήσεων, με δύο συντελεστές 26% για εισοδήματα μέχρι 50.000 ευρώ και 33% για εισοδήματα άνω του ορίου των 50.000 ευρώ.

Ο.Ε. - Ε.Ε.

Με την ίδια κλίμακα των ελεύθερων επαγγελματιών θα φορολογηθούν τα κέρδη των ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων εταιρειών, καθώς και οι κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, οι αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες, οι συμμετοχικές, αφανείς, καθώς και οι κοινοπραξίες.

Δηλαδή τα εισοδήματά τους θα φορολογηθούν:

- με συντελεστή 26% για το τμήμα του εισοδήματος έως 50.000 ευρώ και

- με συντελεστή 33% για το επίπεδο του εισοδήματος άνω των 50.000 ευρώ.

Ανώνυμες εταιρείες - ΕΠΕ

Φορολογικές ελαφρύνσεις φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο για τις ανώνυμες εταιρείες και τις ΕΠΕ, καθώς η συνολική φορολογική επιβάρυνση από 40% που ανέρχεται σήμερα περιορίζεται στα επίπεδα του 33%. Ειδικότερα, με τις νέες διατάξεις που θα τεθούν σε εφαρμογή από το 2013:

** τα αδιανέμητα κέρδη των εταιρειών φορολογούνται με συντελεστή 26%, από 20% που ισχύει σήμερα.

** στα μερίσματα (διανεμόμενα κέρδη) θα επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10%, από 25% που ανέρχεται σήμερα. Από το ποσό του φόρου που αναλογεί εκπίπτει ο φόρος που παρακρατήθηκε.

Ειδικές ρυθμίσεις για τις επιχειρήσεις

Ειδικό καθεστώς θα ισχύσει για τις επιχειρήσεις, καθώς το οικονομικό επιτελείο αναγνωρίζει τα προβλήματα που βιώνουν λόγω της βαθιάς ύφεσης, γι αυτό και σχεδιάζει τη διαγραφή προσαυξήσεων και προστίμων για ληξιπρόθεσμα χρέη και φορολογικές παραβάσεις του παρελθόντος και τμηματική καταβολή των οφειλών σε δόσεις που ο αριθμός τους θα εξαρτάται από την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης, το είδος και το ύψος του τζίρου τους.

Από την άλλη πλευρά με το νέο σύστημα ελέγχων που θα εφαρμοστεί ο φόρος που θα επιβάλλεται θα βεβαιώνεται αυτόματα και θα κυμαίνεται από 3% - 5% των ακαθαρίστων εσόδων της επιχείρησης ή του ελεύθερου επαγγελματία ανάλογα με την έδρα, το μέγεθος και το είδος της δραστηριότητας.

Θα πρέπει, πάντως, να αναφερθεί ότι σε περιπτώσεις που εντοπιστούν φορολογούμενοι να μην δηλώνουν τα πραγματικά τους εισοδήματα, ή περιουσιακά στοιχεία, τις καταθέσεις τους κ.λπ., τότε θα υπάρχουν αυστηρότερες κυρώσεις σε σχέση με αυτές που ισχύουν σήμερα αφού θα προβλέπεται ακόμη και η δήμευση περιουσιακών στοιχείων.

Με τις ρυθμίσεις στα ληξιπρόθεσμα το Δημόσιο ευελπιστεί ότι θα «φρενάρει» την ιλιγγιώδη αύξηση των ληξιπροθέσμων, που έχουν ξεπεράσει ήδη τα 53 δισ. ευρώ.

Ληξιπρόθεσμα χρέη

Το «απαγορευτικό» της τρόικας για νέες ευνοϊκές ρυθμίσεις για την εξόφληση χρεών και νέες περαιώσεις, θα παρακάμψει το οικονομικό επιτελείο με ειδική τροπολογία που θα κατατεθεί είτε στο φορολογικό νομοσχέδιο, είτε στο νέο Ποινολόγιο και με την οποία θα τροποποιούνται ουσιαστικά οι σχετικές διατάξεις του Κώδικα Δημοσίων Εσόδων.

Έτσι, αν και δεν θα θεσπιστεί νέα ρύθμιση για την εξόφληση των ληξιπροθέσμων χρεών, θα δίνεται η δυνατότητα σε όσους έχουν χρέη να μπορούν να τα εξοφλούν σε περισσότερες (μέχρι 48) και χαμηλότερες δόσεις (μίνιμουμ 100 ευρώ).

Στις περιπτώσεις που κάποιος δεν μπορεί να πληρώσει το φόρο θα καλείται από την εφορία του να τον πληρώσει με έναν πολύ χαμηλό τόκο.

«Φιλικότερο» το ποινολόγιο για όσους έχουν οφειλές προς την εφορία

Το νέο καθεστώς των ποινών, που παίρνει το δρόμο προς τη Βουλή αμέσως με το φορολογικό νομοσχέδιο, θα είναι «φιλικότερο» προς τους φορολογούμενους ενώ, όπως έχει ήδη αποκαλύψει η «Ν», θα στηρίζεται στο τρίπτυχο «Φόρος - Τόκος - Πρόστιμο».

Ουσιαστικά με βάση το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών στις περιπτώσεις που κάποιος δεν μπορεί να πληρώσει το φόρο εισοδήματος, ή κεφαλαίου, ή το ΦΠΑ κ.ά., θα καλείται από την εφορία του να πληρώσει το φόρο με έναν πολύ χαμηλό τόκο από 1% έως 10% επί του φόρου που δεν πληρώθηκε ανάλογα με την παράβαση, σε πολλές δόσεις (έως 40) και με διαγραφή των προσαυξήσεων (έως 80%).

Συγκεκριμένα, το νέο ποινολόγιο προβλέπει μεταξύ άλλων τα εξής:

* κατάργηση των αυτοτελών χρηματικών προστίμων για την πρώτη φορολογική παράβαση. Το υπουργείο σχεδιάζει να τείνει χείρα φιλίας στους φορολογούμενους που «συλλαμβάνονται» για πρώτη φορά και έτσι δεν θα επιβάλλεται η αυτοτελής ποινή που φθάνει σήμερα μέχρι τα 1.150 ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι δεν στοιχειοθετείται πρόθεση για φοροδιαφυγή,

* απόρριψη από τους ελεγκτές των βιβλίων μόνο για σοβαρές παραβάσεις, όχι για τυπικές,

* στους φορολογούμενους οι οποίοι δεν έχουν υποβάλει δηλώσεις ή έχουν υποβάλει ανακριβείς δηλώσεις και οι οποίοι θα υποβάλλουν αρχικές, διορθωτικές ή συμπληρωματικές δηλώσεις αποδεχόμενοι τον πρόσθετο φόρο που πρέπει να καταβάλουν για τα παρελθόντα έτη (δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, ΦΠΑ, φόρου υπεραξίας, μεταβίβασης ή αυτομάτου υπερτιμήματος ή τέλος συναλλαγής ακινήτων, κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών κ.ά.) θα διαγράφεται μεγάλο μέρος των προσαυξήσεων μέχρι και 80% και η καταβολή του πρόσθετου φόρου θα γίνεται τμηματικά και σε πολλές δόσεις.

Επισημαίνεται ότι το νέο σύστημα καταβολής του φόρου σε δόσεις θα είναι ανάλογο του χρόνου γέννησης της υποχρέωσης, το είδος και το ύψος του φόρου, τις οικονομικές αντοχές του φορολογούμενου και το ιστορικό του.

Πάντως στις περιπτώσεις που κάποιος δεν μπορεί να πληρώσει το φόρο εισοδήματος, ή κεφαλαίου, ή το ΦΠΑ κ.ά., με τις προσαυξήσεις, υπάρχει και εναλλακτική πρόταση στο τραπέζι με βάση την οποία ο υπόχρεος θα καλείται από την εφορία του να πληρώσει το φόρο με έναν πολύ χαμηλό τόκο και σε πολλές δόσεις. Εάν βέβαια έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα από την ημέρα που δεν καταβλήθηκε ο φόρος τότε η εφορία θα επιβάλλει και ένα πρόστιμο, το οποίο είτε θα αφορά ένα συγκεκριμένο ποσό, είτε θα είναι ποσοστό που θα κυμαίνεται από 1% έως 10% επί του φόρου που δεν πληρώθηκε,

* έκπτωση 30% από το συνολικό φόρο που καλείται να πληρώσει στην εφορία όποιος συλλαμβάνεται να παρανομεί, εφόσον καταβάλει εφάπαξ το ποσό της ποινής,

* ακύρωση των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης εσόδων, όπως κατασχέσεις εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων, καθώς και των ποινικών διώξεων, για όσους έλθουν σε συμφωνία διακανονισμού των υποχρεώσεών τους (οικειοθελής συμμόρφωση) με εξαίρεση προκλητικές περιπτώσεις φοροδιαφυγής.

Ειδοποιητήρια προς τους καταθέτες εξωτερικού

Στα Διαπεριφερειακά Ελεγκτικά Κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης μεταφέρεται ο έλεγχος των offshore εταιρειών, όπως ανακοίνωσε από το βήμα 4ου συνεδρίου «Thessaloniki Tax Forum», ο υφυπουργός Οικονομικών, Γιώργος Μαυραγάνης.

Στην απόφαση αυτή κατέληξε η ηγεσία του ΥΠΟΙΚ προκειμένου να αντιμετωπιστεί με μεγαλύτερη τεχνογνωσία και από εμπειρότερο στελεχικό δυναμικό η φοροδιαφυγή που προκύπτει μέσω των υπεράκτιων εταιρειών, καθώς, οι κατά τόπους ΔΟΥ, στις οποίες υπάγονται μέχρι σήμερα οι σχετικές αρμοδιότητες, δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στο ιδιαίτερα δύσκολο αυτό έργο.

Επιπλέον, ο κ.Μαυραγάνης ανακοίνωσε πως ταχυδρομήθηκαν ήδη τα πρώτα ειδοποιητήρια προς τους καταθέτες εξωτερικού, τα εμβάσματα των οποίων είναι αναντίστοιχα με τα δηλωθέντα εισοδήματά τους.

Ηλεκτρονικές πληρωμές

Τον επικαιροποιημένο σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομικών για την πλήρη αυτοματοποίηση και ηλεκτρονικοποίηση των φορολογικών συναλλαγών, μέσω του Taxisnet, με τελικό στόχο την εξάλειψη της ανάγκης για φυσική παρουσία των φορολογουμένων στις ΔΟΥ, παρουσίασε από την πλευρά του ο εκπρόσωπος της ΓΓΠΣ, Γιώργος Λασκαρίδης.

Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να δοθούν προς χρήση οι εφαρμογές για την ηλεκτρονική πληρωμή ληξιπροθέσμων οφειλών, καθώς και του φόρου εισοδήματος με κάρτα.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΟΣ - gkouros@naftemporiki.gr