Πέμπτη 12 Ιουνίου 2012
Πολλά τα σενάρια καταστροφής για την Ελλάδα. Το τελευταίο, ενός Βρετανού
που πήρε μάλιστα το «βραβείο της δραχμής» και υποστηρίζει πως αν δεν...
φύγουμε από το ευρώ θα καταντήσουμε Ζιμπάμπουε της Ευρώπης!
Ωστόσο υπάρχουν και καλύτερα. Η Ελλάδα έχει όντως μεγάλα προβλήματα
και βρίσκεται στο κέντρο του τυφώνα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Δεν είναι λίγοι, λοιπόν, εκείνοι που εκτιμούν αλλιώς τα πράγματα.
Η χώρα μας εδώ και τρία χρόνια έχει κάνει πολλά πράγματα
προκειμένου να διορθώσει τα δημόσια οικονομικά και να αλλάξει το
παραγωγικό της μοντέλο. Η δυσκολία και η ανάγκη επίσης έχουν μεταβάλει
σημαντικά το περιβάλλον, αλλά και τις προσπάθειες των ανθρώπων. Οι
Έλληνες και δη οι νεότεροι είναι εκπαιδευμένοι, πολύγλωσσοι, τεχνολογικά
προηγμένοι και αρκούντως κινητικοί, καθότι έχουν ταξιδέψει, γνωρίζουν
τον κόσμο, δεν φοβούνται να μετακινηθούν στην Ευρώπη κι αλλού.
Επιπλέον η χώρα διαθέτει ανεκτίμητα συγκριτικά πλεονεκτήματα, που
πηγάζουν από τη θέση και τη φύση της. Βρίσκεται σε κομβικό σημείο,
αποτελεί τη γέφυρα μεταξύ Ανατολής και Δύσης και το κυριότερο διαθέτει
υπέροχο φωτεινό, ηλιόλουστο και παραθαλάσσιο οικόπεδο, από τα ωραιότερα
στον πλανήτη. Λίγο να το εμπλουτίσει και να το αναδείξει δεν μπορεί παρά
να προσελκύσει τον καθένα του σκοτεινού βορρά και της ανυπόφορης καυτής
ερήμου.
Πέραν αυτών, όσοι παρακολουθούν από κοντά τις ελληνικές οικονομικές
εκτιμούν ότι μετά όσα έγιναν και τις πολλές προσαρμογές που
σημειώθηκαν σε όλα τα πεδία της οικονομικής δραστηριότητας, η Ελλάδα
βρίσκεται πολύ κοντά στο κατώτατο σημείο βύθισης. Απέχει ελάχιστα από
το να πιάσει πάτο. Είναι δηλαδή πολύ κοντά στο σημείο όπου, σχεδόν
νομοτελειακά εκ των συνθηκών, εξαιτίας της πτώσης των τιμών και της
υποτίμησης των αξιών, η κρίση από απόλυτη δυστυχία μετατρέπεται σε
ευκαιρία.
Σύμφωνα λοιπόν με αυτή την εκδοχή των πραγμάτων, είτε έτσι, είτε
αλλιώς, είναι θέμα χρόνου η ελληνική οικονομία, προσεγγίζοντας το χαμηλό
σημείο ισορροπίας, να αρχίσει να ανεβαίνει μέσω των ευκαιριών και των
προσδοκιών κέρδους που οι χαμηλές τιμές και οι υποτιμημένες αξίες
δημιουργούν. Και επιμένουν μάλιστα ότι ο χρόνος λήξης του καθοδικού
οικονομικού κύκλου και έναρξης του ανοδικού εξαρτάται ευθέως πλέον από
τις αντοχές της πολιτικής. Αν η πολιτική αντέξει και σηκώσει το
τελευταίο και εναπομείναν βάρος της προσαρμογής, η ανάταξη θα έλθει
ταχύτερα, ίσως και να ξεκινήσει να φανερώνεται από τις αρχές του 2013.
Αν το πολιτικό σύστημα δεν τα καταφέρει και πάμε σε άλλες εξελίξεις -ακόμη κι αν οδηγηθούμε στη δραχμή -η αλλαγή φάσης μπορεί να καθυστερήσει, αλλά είναι βέβαιο ότι θα επέλθει. Ίσως στην περίπτωση αυτή να είναι και δυναμικότερη επειδή η βίαιη προσαρμογή μιας υποτίμησης θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τις προσδοκίες κερδών. Ίσως όλα αυτά να μοιάζουν έπεα πτερόεντα, να φαντάζουν αντιεπιστημονικά και να απορρίπτονται από τους εμπειρογνώμονες της τρόικας. Στηρίζονται ωστόσο στην εμπειρική παρατήρηση πολλών κοινωνιών και οικονομιών. Και βεβαίως στην παρακολούθηση της συμπεριφοράς εκείνων που επιχειρούν, οι οποίοι σταθερά πωλούν στα ψηλά και αγοράζουν στα φθηνά. Και εμείς απ' ότι φαίνεται πιάνουμε πλέον πάτο...
Αν το πολιτικό σύστημα δεν τα καταφέρει και πάμε σε άλλες εξελίξεις -ακόμη κι αν οδηγηθούμε στη δραχμή -η αλλαγή φάσης μπορεί να καθυστερήσει, αλλά είναι βέβαιο ότι θα επέλθει. Ίσως στην περίπτωση αυτή να είναι και δυναμικότερη επειδή η βίαιη προσαρμογή μιας υποτίμησης θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τις προσδοκίες κερδών. Ίσως όλα αυτά να μοιάζουν έπεα πτερόεντα, να φαντάζουν αντιεπιστημονικά και να απορρίπτονται από τους εμπειρογνώμονες της τρόικας. Στηρίζονται ωστόσο στην εμπειρική παρατήρηση πολλών κοινωνιών και οικονομιών. Και βεβαίως στην παρακολούθηση της συμπεριφοράς εκείνων που επιχειρούν, οι οποίοι σταθερά πωλούν στα ψηλά και αγοράζουν στα φθηνά. Και εμείς απ' ότι φαίνεται πιάνουμε πλέον πάτο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου