Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2011
του Νίκου ΖαχαριάδηΝαι, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, η «είδηση» ότι λιποθύμησαν παιδάκια από ασιτία σε σχολείο των Αμπελοκήπων, δεν ήταν αληθινή. Όμως κάποιοι, υπερθεματίζοντας, ανταπαντούν πως αυτό δεν είναι...
σημαντικό γιατί θα μπορούσε να είναι! Αφού δεν αλλάζει το γεγονός πως «η μέση ελληνική οικογένεια ζει σε συνθήκες οικονομικής εξαθλίωσης». Και εδώ κάπου, ξεκινάει το πρόβλημα.Διότι δυστυχώς, αλλο ένα γεγονός που είναι κοινώς αποδεκτό, να επιδέχεται διαφορετικούς «φωτισμούς» από τις ερμηνείες του καθενός και άλλο αυτοί οι «φωτισμοί» να θεωρούνται αντικειμενική αλήθεια. Όταν υπάρχει μια αλήθεια για τον καθένα, δεν υπάρχει καμμία αλήθεια. Ερμηνείες χωρίς κάτι αντικειμενικό να ερμηνεύσουν, δεν μπορούν να σταθούν. Διότι χωρίς κάτι αντικειμενικό (δηλαδή κοινώς αποδεκτό), πουλάμε απλώς συγκίνηση κατά παραγγελία. Και θεωρούμε αποδεκτό μόνο εκείνον που λέει αυτό που θέλουμε να ακούσουμε. Που τροφοδοτεί το «νιώθω» που ήδη υπάρχει αντί για το «ξέρω». Κάπως έτσι είναι η περίφημη δικτατορία του συναισθήματος. Το οποίο συναίσθημα, για χρόνια, αποτέλεσε τον πιο ύπουλο μοχλό χειραγώγησης. Και η επίκλησή του είναι επίσης για αιώνες, υπεύθυνη για τις μεγαλύτερες κτηνωδίες.
Αυτή είναι και η πραγματική ζημιά της φήμης ότι «λιποθύμησαν παιδάκια από την ασιτία σε γυμνάσιο των Αμπελοκήπων». Ως «βολική» αλήθεια, που εξυπηρετεί αυτό που θέλουμε να πούμε, είναι μεν χρήσιμη αλλά πρόσκαιρα. Μακροπρόθεσμα μας εθίζει στον ελαφρών βαρών facebook-ικό συναισθηματισμό. Στην εικονική συγκίνηση όπου διαλέγεις από ένα τεράστιο μενού ευαισθησίας και κάνεις share ότι ταιριάζει καλύτερα με το profile σου.
Όμως όλα αυτά δεν είναι πραγματικότητα. Είναι το αντίθετό της: Δηλαδή είναι «Μια ακόμα πραγματικότητα».
Που σημαίνει ότι αν στο μέλλον, ένα παιδάκι λιποθυμήσει στ’ αλήθεια, όλο και λιγότεροι θα είναι πρόθυμοι να αντιδράσουν. Αυτό είναι ένα τίμημα όταν μανιπουλάρεις την αλήθεια: Την κάνεις αναξιόπιστη. Την υποβιβάζεις σε προϊόν το οποίο ο «πελάτης» επιλέγει αν θα αγοράσει (δηλαδή πειστεί) ή όχι. Και κανείς δεν είναι πρόθυμος να παραπλανηθεί δεύτερη φορά με την ίδια ευκολία.
Άρα, παραποιώντας την αλήθεια στην προσπάθεια να εκμαιεύσεις ιδεολογία, την αποδυναμώνεις. Την μετατρέπεις σε προπαγάνδα. Δηλαδή σε επιλογή. Αυτός που την ακούει, μπορεί να επιλέξει αν θα την ακολουθήσει ή όχι. Και όταν αυτός ο κάποιος γίνεται όλο και πιο καχύποπτος από τις διαρκείς διαψεύσεις, η αλήθεια γίνεται όλο και πιο δύσκολα προσεγγίσιμη. Είναι γνωστό και ως «Ο Ψεύτης Βοσκός».
Παράδειγμα; Θυμηθείτε τα social media όπου διάφοροι καταγγέλουν με οργή, την πτώση του βιοτικού τους επιπέδου και tweet-άρουν την λέξη «πεινάμε» ενώ από κάτω γράφει με μικρά γράμματα «via iphone». Δηλαδή, κάνουν κακό σε αυτόν που υποτίθεται ότι θέλουν να βοηθήσουν.
Διότι ναι, ο καθένας δικαιούται να φτιάξει ένα παραμύθι για να δώσει τον ρόλο που πάντα ονειρεύονταν στον εαυτό του. Αλλά δεν έχει δικαίωμα να στερεί αξιοπιστία από αυτούς που πεινάνε πραγματικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου