Νικητές και ηττημένοι

ΚΥΡΙΑΚΗ 5 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2009

Νικητές και ηττημένοι - Του ΘΑΝΑΣΗ ΤΕΓΟΠΟΥΛΟΥ

Η ΛΕΞΗ που κυριάρχησε ως χαρακτηρισμός της G20 στο Λονδίνο ήταν ο συμβιβασμός. «Ιστορικός συμβιβασμός» σύμφωνα με την κυρία Μέρκελ.

Συμβιβασμός μεταξύ Αγγλοσαξόνων (Ομπάμα, Μπράουν) και ηπειρωτικής Ευρώπης (Μέρκελ, Σαρκοζί). Εποικοδομητικός συμβιβασμός - που απέκλεισε το ναυάγιο της συνόδου και τόνωσε την ψυχολογία των επενδυτών. Θεμελιωτικός συμβιβασμός, αφού με αμοιβαίες υποχωρήσεις μεταξύ των ηγετών κατέληξε στη δημιουργία κάποιων προϋποθέσεων για την αναδιάρθρωση του διεθνούς οικονομικού συστήματος, την ενίσχυση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, τη μαύρη λίστα των φορολογικών καταφυγίων (ή «παραδείσων»), τον έλεγχο των hedge funds και των μπόνους (εντελώς αόριστα, άλλωστε, συμβιβασμός γαρ). Ενδοκαπιταλιστικός συμβιβασμός, βέβαια, που παραπέμπει, προσωρινά τουλάχιστον, το σοσιαλιστικό ιδεώδες στο χώρο της ουτοπίας.

Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ συμβιβασμός στη σύνοδο του Λονδίνου έγινε, όπως πάντα, στο κέντρο. Εγκαταλείφθηκαν οι ακραίες συντηρητικές ιδέες του απόλυτου laissez-faire, της κυριαρχίας της αγοράς και της απουσίας κάθε πολιτικής παρέμβασης και τέθηκαν ορισμένοι όροι κεντρικού -ή μάλλον διεθνούς (χωρίς δημοκρατικά εχέγγυα)- ελέγχου, προς διάσωση του συστήματος που περιήλθε σε συνταρακτική κρίση.

ΣΕ ΤΙ συνίσταται, όμως, ο συμβιβασμός, που μας ενδιαφέρει ερισσότερο; Δηλαδή ο συμβιβασμός μεταξύ αγγλοσαξονικού και ηπειρωτικού ευρωπαϊκού καπιταλισμού, μεταξύ Ομπάμα και Μπράουν από τη μια και Μέρκελ και Σαρκοζί από την άλλη; Σχηματικά, οι Μέρκελ και Σαρκοζί συμφώνησαν στην ενίσχυση του ΔΝΤ και τον υποτυπώδη διεθνή έλεγχο που ζητούσαν οι Μπράουν και Ομπάμα, και οι τελευταίοι υποχώρησαν στο αίτημα για συντονισμένη ενίσχυση και των εσωτερικών οικονομιών σύμφωνα με το κεϊνσιανό πρότυπο.

ΕΙΝΑΙ ΛΑΘΟΣ ιστορικό και πολιτική παρεξήγηση, όμως, να συνδέονται οι Ομπάμα και Μπράουν με τον νεοφιλελεύθερο αγγλοσαξονικό καπιταλισμό των Ρέιγκαν και Θάτσερ και οι Μέρκελ και Σαρκοζί με τον ευρωπαϊκό καπιταλισμό, που είχε πάντα καλύτερο προστατευτικό δίχτυ για τους ασθενέστερους. Οι πρώτοι, ο Ομπάμα ως νέος πρόεδρος των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ και ο Μπράουν ως αρχηγός των Εργατικών στη Βρετανία (που ανένηψε από την μπλερική συνέχιση του θατσερισμού στην οποία, ωστόσο, ως υπουργός των Οικονομικών πρωτοστατούσε), ακολουθούν μεταρρυθμιστική πολιτική. Οι άλλοι, Μέρκελ και Σαρκοζί, εκπρόσωποι της ευρωπαϊκής δεξιάς, παραμένουν πιστοί στη συντηρητική ιδεολογία, η οποία έχει άλλωστε θεσμοθετηθεί στην ευρωζώνη, όπου κυριαρχούν.

Η ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ των Αγγλοσαξόνων μπροστά στους Ευρωπαίους στο ζήτημα της δημοσιονομικής ενίσχυσης των οικονομιών ήταν τελικά αρνητική για τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης. Το ιδεώδες του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, το άγχος δηλαδή του ελλείμματος και ο με κάθε θυσία περιορισμός του -εκτός τόπου και χρόνου σε περίοδο ύφεσης- όπως και η αδιαφορία για τις επιπτώσεις στην απασχόληση, υπαγορεύεται από τη νεοσυντηρητική πολιτική. Η ελληνική οικονομία θα υποστεί τις συνέπειες.

ΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ του κ. Γιούνκερ και του κ. Αλμούνια για την Ελλάδα (και την Ιρλανδία) και τα σπασμωδικά μέτρα της ελληνικής κυβέρνησης για να πείσει ότι θα περιορίσει το έλλειμμα, δεν προοιωνίζονται τίποτε το θετικό. Δεν λέμε, όπως καταγγέλλει ο συντηρητικός αντίλογος, παντού, ότι πρέπει τάχα να γίνουν αλόγιστες δαπάνες και να προκληθεί καλπάζων πληθωρισμός. Λέμε απλώς ότι η αύξηση των φόρων και η μείωση των δαπανών σε περίοδο ύφεσης αντενδείκνυται. Αυτό υποστηρίζουν οι Αγγλοσάξονες και αρνούνται οι Ευρωπαίοι.

ΟΙ ΠΑΝΗΓΥΡΙΣΜΟΙ για τους συμβιβασμούς καταλήγουν πάντα σε δηλώσεις του τύπου «δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι». Ωστόσο υπάρχουν πάντα στα επιμέρους. Εξ ορισμού. Στα θετικά για την παγκόσμια οικονομία μηνύματα (η ιστορία του ΔΝΤ δεν επιτρέπει, πάντως, υπερβολικές ελπίδες), υπάρχουν και αρνητικά για τις επιμέρους οικονομίες. Η

νίκη των συντηρητικών ηγετών της ευρωζώνης έναντι των Αγγλοσαξόνων μεταφράζεται σε ήττα, μερικών, τουλάχιστον, κρατών-μελών του eurogroup. Ανήκουμε σ' αυτά.

''ΚΡΑΧΤΗΣ'' - kraxtis-gr.blogspot.com..